Voor eigen gebruik is het in notitieboekjes bewaarde verslag van het gesprek dat Marcus Aurelius (121-180) met zichzelf voerde, elke dag opnieuw. We luisteren mee hoe hij op de avonden na bloedige gevechten op het slagveld zichzelf opmontert, dwingt een beter mens te zijn en zich probeert te schikken in zijn lot en zijn verantwoordelijkheid. Dichter bij de paradox van het menselijke leven komen we niet: de werkelijkheid lokt ons uit onszelf weg, en toch kunnen we elke dag meer worden wie we z...

De teerling is niet geworpen. Veertig jaar na haar dood keert Simone de Beauvoir terug, op verzoek van God nog wel. ‘De man heeft dringend behoefte aan emancipatie.’ Met die woorden is de Franse filosofe weer naar de aarde gestuurd. Haar opdracht is helder: maak de mensheid nogmaals duidelijk dat de vrouw niet inferieur is aan de man. Hoewel vrouwen ondervertegenwoordigd zijn in alle cultuurhistorische overzichtswerken, blijkt zij bij nader inzien gedurende de gehele geschiedenis wel dege...

Wat is er spannend aan een stuk brood van vierduizend jaar oud? Of aan een paar potten verf die zijn achtergelaten bij de uitbarsting van Pompeii? Waarom zouden we ons druk maken om het verre verleden? Wat is het nut ervan?

Het leven, de kunst en de literatuur van het oude Griekenland en Italië hebben ons veel te bieden. De oudheid is niet het eigendom van oude witte mannen. Beard zet ons aan het denken over hoe we mensen die lang geleden leefden moeten begrijpen – van boze landheren en kno...

Karel van Egmond (1467-1538) was een van de belangrijkste ‘Nederlandse’ figuren uit de vroege zestiende eeuw. Hij kan worden gezien als een voorloper van Willem van Oranje, want ondanks alle verschillen lijken zij op elkaar als het gaat om gewiekstheid, dapperheid en volharding: gezegend met een enorme werkkracht streden ze tot hun dood tegen het Habsburgse Rijk en wisten het gebied dat ze verdedigden uit handen van de vijand te houden. Aan Willem van Oranje zijn in de loop der tijd tallo...

Toen Coen Simon zich vlak voor een schoolreünie de harde klap herinnerde die zijn leraar Duits hem op zijn dertiende gaf, besefte hij dat niet alleen de tik uit de pedagogiek is verdwenen, maar dat ook het kind zelf langzaam verdwijnt. Het kind, de recente uitvinding die pas sinds de verlichting zijn opvoeding en onderwijs op maat krijgt, neemt met hard tech in de hand inmiddels vooral zijn opvoeders de maat. Het algoritme heeft de discipline vervangen, en de influencer de pedagoog.

Ouders z...

Dit standaardwerk is nu volledig herzien! ‘Bijenhouden, hoe doe je dat?’ van Friedrich Pohl is het perfecte handboek boordevol theoretische kennis over het houden van bijen, zowel voor de starter als voor de ervaren imker. Met uiterst heldere, stap-voor-stap instructies en veel afbeeldingen en tekeningen lees je over alle belangrijke elementen van het bijenhouden. Van de aankoop van een bijenvolk en de levenswijze van bijen tot de honingoogst en het herkennen en behandelen van ziekten. Me...

Nicolaas Beets is tegenwoordig vooral bekend als de auteur van de Camera Obscura (1839), de bundel schetsen en verhalen die hij onder het pseudoniem Hildebrand publiceerde. Maar hij was in de eerste plaats dichter. Lange tijd gold hij als een van de grootste dichters van Nederland. Het waren de jonge honden van de Tachtigers die hem onttroonden. Zij pleitten voor een ander soort poëzie, die niet moralistisch was. Wie zich de moeite getroost om Beets’ verzen te lezen en bereid is zich in te...

Waarom produceren de boeren in Holland vooral zuivel en waarom is het Westland een kassengebied? Waarom is Groningen al sinds de Middeleeuwen veel groter dan Leeuwarden? Hoe is het economische succes van de regio Eindhoven te verklaren? Waarom is de haven van Rotterdam nu de belangrijkste van Europa, terwijl die van Amsterdam dat in de zeventiende eeuw was? Hoe weerstond Arnhem zijn eeuwige concurrent Nijmegen en andersom? Hoe kan het dat Maastricht op de lange termijn economisch beter meekwa...

In hoeverre mogen we ingrijpen in de natuur? Die vraag loopt als een rode draad door de familiegeschiedenis van Jac. P. Thijsse. In zijn populaire Verkade-albums leerde hij Nederland begin vorige eeuw om de natuur te koesteren. Zijn zoon Jo Thijsse keek anders naar zijn omgeving: hij werd de wetenschappelijke man achter de Afsluitdijk en de Deltawerken.

Aan de hand van de levens van vader en zoon Thijsse onderzoekt Eva Vriend in dit essay de grenzen van maakbaarheid. 'De waterzoon' laat zien ...