In Frankrijk zorgde de revolutie van 1789 voor een keerpunt in de geschiedenis, waarbij de adel en de kerk plaats moesten maken voor de burger. Na de inval door de Fransen in 1795 werd door de patriotten ook in Nederland een eind gemaakt aan de macht van de aristocraten en stadhouder Prins Willem V. Tijdens de Bataafse Omwenteling van 1795 werd onder de leus ‘vrijheid, gelijkheid en broederschap’ stemrecht verleend aan mannen die hadden verklaard ‘een onveranderlijke af keer te hebben v...

Cornelis Chastelein (1657-1714) stamde uit een Hollandse regentenfamilie die oorspronkelijk uit Dordrecht kwam, hij werd in Amsterdam geboren. Na het overlijden van zijn ouders vertrok hij als jongeman naar Indië. Daar maakte hij snel carrière in dienst van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) en in Batavia ontwikkelde hij zich tot een eigenzinnig, visionair en gerespecteerd VOC-bestuurder. Chasteleins missie werd om Indië om te vormen van een wingewest tot een duurzame kolonie, waar...

Waar de vijf oorlogsjaren zwarte bladzijden vormen in het verhaal van de geschiedenis van Nederland, blijken ook de naoorlogse jaren van grote invloed op onze huidige samenleving. Tot die periode behoort het Nederlands Beheersinstituut (NBI). Deze in augustus 1945 opgerichte instelling had tot haar opheffing in 1967 de taak om de vermogens van (vermeende) landverraders en in Nederland verblijvende vijandelijke onderdanen op te sporen, te beheren en in sommige gevallen zelfs te liquideren. Daa...

Bouwinscripties en -opschriften zijn in steen gebeitelde, in hout gekerfde of op wanden en gewelven geschilderde teksten, jaartallen en of emblemen met een officieel karakter. De variatie ervan op middeleeuwse en vroegmoderne Nederlandse gebouwen is ronduit verbluffend; er zijn op- en inschriften, kort of lang, in het Latijn of de volkstaal, met en zonder afbeeldingen, met jaartallen in Romeinse of Arabische cijfers of weergegeven als chronogrammen. Sommige gedenkstenen zijn rijk versierd, an...

In de middeleeuwen was ‘kunst’ een fascinerend samenspel van vele kunstvormen. Veel van dat samenspel is in de loop der eeuwen uiteengevallen of geheel verloren gaan. Toch zijn van enkele topstukken de muzikale ‘metgezellen’ van weleer bewaard gebleven. In Engelenspel voert Rens Tienstra de lezer langs dit grotendeels onbekende erfgoed en toont aan hoe beeldende kunst en muziek samen verhalen, boodschappen, hoop, vreugde en devotie uitdrukten.

Deze biografie gaat over de rol van de Duitse parachutistengeneraal Kurt Student als pionier van de Fallschirmjäger en Luftlandetruppen. Daarnaast gaat Van den Brandhof in op Students positie als dienaar van het naziregime. Drie casussen staan in dit boek centraal: de gevechten te Rotterdam gedurende de meidagen van 1940, met het verwoestende bombardement, de luchtlandingen op Kreta in 1941 en operatie Market Garden in september 1944. Om de persoonlijkheid van Kurt Student en zijn optreden a...

Onderzoekers blijven struikelen over de moeilijke handschriften uit vervlogen eeuwen. De archieven organiseren cursussen om hen te helpen. Maar een goed hand- en leerboek ontbreekt sinds decennia. De auteurs van de laatste paleografische atlas hebben gezorgd voor een goed nieuw boek.

Müller geeft in dit boek weer hoe de criminaliteit in Haarlem zich ontwikkelde in de periode 1673-1811, en hoe de stedelijke overheid daartegen optrad. Het is een vervolg op een eerdere uitgave, waarin misdaad en straf in Haarlem in het tijdvak 1245-1615 systematisch in kaart zijn gebracht. Het merendeel van de bronnen die Müller heeft bestudeerd, bevindt zich in het Noord-Hollands Archief: het zogeheten Oud-Rechterlijk Archief met daarin onder andere de ‘rollen’ waarin de aanklachte...

In het stedelijk archief van Kampen liggen twee laatmiddeleeuwse kronieken van de hand van vijftiende- en zestiende-eeuwse stadssecretarissen. Deze kronieken geven een inkijk in de staatkundige ontwikkeling van het huidige Nederland vanuit het perspectief van een stad bij de kwetsbare grens tussen het Oversticht Utrecht en het hertogdom Gelre. Vooral in de zestiende eeuw speelde Kampen een belangrijke rol bij de samensmelting van Oost-Nederland met de Nederlanden. Dit diepgaande onderzoek bep...