Johan Maurits (1604-1679), bouwheer van het Mauritshuis, staat bekend als mecenas van kunst en architectuur. Over zijn optreden als koloniaal bestuurder in Brazilië is minder geschreven. Namens de West-Indische Compagnie was hij tussen 1636 en 1644 gouverneur-generaal van het noordoosten van het land. De ‘periode-Johan Maurits’ was van groot belang voor Nederlands-Brazilië, de WIC en de Nederlandse slavernijgeschiedenis.

'Graaf en gouverneur' zet Johan Maurits als bestuurder en opperbe...

Tussen 1945 en 1968 maakten zo’n 300.000 mensen de oversteek van Indonesië naar Nederland. Wie ging er wanneer weg? Wat waren de redenen voor hun vertrek? Hoe verliep de reis? En de aankomst in Nederland? Met tientallen kaarten, grafieken en infographics laat de Atlas van de oversteek zien hoe deze beweging van mensen, in gang gezet door oorlog en dekolonisatie, eruitzag. De historische foto’s en persoonlijke verhalen geven de oversteek een gezicht. Met deze atlas brengt het Indisch Heri...

Decennialang is in de media gesproken over gewelddadige, gehersenspoelde, ongedisciplineerde en ongeorganiseerde leden van de nationalistische jeugdorganisatie (‘pemoeda’) die moordend en plunderend door het land trokken met als gevolg tienduizenden doden. Uit deze reconstructies blijkt dat lang niet alle pemoeda gewelddadig waren. Pemoeda reageerden in meerderheid op de oproep van Soekarno om alle bedreigde (Indo-)Europeanen vanaf 11 oktober 1945 in republikeinse kampen te interneren om ...

In Een foto vertelt vinden vijftig foto’s met verhalen een permanente plek. Daarin

ligt een eeuw geschiedenis van Chinezen uit Indonesië besloten. De vooroorlogse

periode laat deels een onbezorgde tijd zien, maar gaat ook in op gevoelige

thema’s als het gemengde huwelijk en de raciale segregatie in de Nederlands-

Indische maatschappij. Hachelijk situaties tijdens de Japanse bezetting worden

met humor en incasseringsvermogen doorstaan.

Na de oorlog treedt een kentering op. Door een gevoel...

In Nederland en Suriname waren er in de achttiende eeuw verscheidene golven van homo-vervolging. Vooral de eerste golf, begin jaren 30, ging gepaard met brute straffen, die in wezen barbaarse mensenoffers waren. In Nederland was men bang voor de zogenaamde ‘paalworm’, die als een straf van God werd gezien. In Suriname vreesde men economische tegenspoed en over¬rompeling door ondergedoken slaafgemaakten. Niet toevallig ging de homovervolging daar gelijk op met een zware intensivering van ...

Dit is het eerste deel in de serie “Nederland en Het Verre Oosten”.

Voor dit deeltje koos ik de titel “De Verenigde Oost-Indische Compagnie”, omdat de ontwikkeling van de Nederlanden en het ontstaan van de V.O.C. sterk met elkaar zijn verweven.

In dit boekje beschrijf ik welke machtsverhoudingen van invloed waren op de ontwikkeling van de Nederlanden en de rol van de V.O.C. daarbij. Iedereen wilde het grote geld uit de Nieuwe Werelden naar zich toe te halen. De tachtigjarige oorlog we...

Nederlanders hebben door de eeuwen heen forten en andere verdedigingswerken op vele locaties ver van Nederland gebouwd. Meestal dienden deze ter bescherming van Nederlandse belangen. Denk hierbij aan de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) en de West-Indische Compagnie (WIC) die van de Staten Generaal een geweldsmandaat kregen om oorlog te voeren met rivaliserende Europese mogendheden. En ook aan de koloniale aanwezigheid in Nederlands Indië.

Anders dan veel boeken over de VOC en de WIC i...

Het koloniale verleden van de Universiteit Utrecht kent verschillende

aspecten. Henk van Rinsum beschrijft de ontwikkeling van

(wetenschappelijke) kennis die handelt over de kolonie, kennis die

ontwikkeld is in de kolonie, kennis die bestemd is voor de kolonie en kennis

die eigendom is van de kolonie. Rode draad is het idee van Westerse

superioriteit op het terrein van kennisverwerving en kennisoverdracht,

gebaseerd op de fundamentele tegenstelling tussen ‘ontwikkeld’

(dus modern) en ‘(...