Franciscus van den Enden (1602-1674), de leraar van Spinoza, was een van de radicaalste Verlichtingdenkers van de zeventiende eeuw. Vlak voor zijn veroordeling tot de galg gaf hij toe auteur te zijn van een opmerkelijk utopisch geschrift: Kort voorstel voor de kolonie NieuwNederland. In dat geschrift uit 1662, dat nu voor het eerst in modern Nederlands verschijnt, treffen we een schets aan van een ideale samenleving, te realiseren in de kolonie Nieuw-Nederland, nabij het huidige New York.

Va...

Noodzakelijk boek over de geschiedenis van Congo dat iedereen moet lezen voor wie wil weten hoe het er echt aan toeging tijdens de vroege kolonisatie van Congo.

Is over de geschiedenis van de kolonisatie van Congo al niet alles gezegd en geschreven? Neen, zegt Zana Etambala. Veel dagboeken, brieven en andere documenten liggen te wachten op onderzoek. Hij dook zelf jarenlang in archieven en vond voor dit boek verrassend nieuw materiaal. Hij komt tot het besluit dat dé kolonisatie telkens ande...

Op de puinhopen van het veroverde Javaanse Jayakarta stichtten de Nederlanders in 1619 een nieuwe stad, Batavia. Dit centrum van de VOC-handel in Azië trok bewoners uit alle windstreken aan. Aan de hand van een bijzondere kaart uit 1627 geeft Bea Brommer een impressie van het dagelijks leven in het Batavia van toen met verhalen van een aantal burgers. Die verhalen variëren van de handel en wandel van een Nederlandse vrijbuiter, tot de wederwaardigheden van een Bantamse slaafgemaakte vrouw e...

Molukkers in Nederland dragen een pijnlijke geschiedenis met zich mee. Het verdriet van de ouders die hun vaderland en familieleden moesten achterlaten werd de woede van hun kinderen. In 'Sayang é. Zeventig jaar Molukkers in Nederland' komen zij zelf aan het woord. Over de overtocht, het leven in de barakkenkampen, de acties in de jaren zeventig, de wijdverspreide drugsverslaving en de veerkracht om hun leven opnieuw vorm te geven. ‘Sayang é’ is zowel een uitroep van liefde (‘ach, mij...

Nederland en andere Europese landen zeggen bereid te zijn om

roofkunst aan oude koloniën terug te geven. Maar de daad bij het woord

voegen is lastig.

In Het lege vitrinesyndroom vertelt Jos van Beurden, een groot

deskundige in kunstrestitutie, over de drie grootste obstakels bij

teruggave. Europese landen blijven de baas in het onderzoek en willen

de zeggenschap over geroofde kunst niet aan hun oud-koloniën afstaan.

Particuliere bezitters houden zich angstvallig stil over hun collecties uit

...

Vergeten?! De complexe en onderbelichte geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog in Zuidoost-Azië en de nasleep daarvan lijken vergeten in ons collectieve geheugen. Onze overheid en ons Koningshuis zijn niet transparant over deze periode en onderzoeken geven reeds lang een vertekend of gekleurd beeld. Daardoor wordt duidelijk dat die geschiedenis bewust of onbewust een vergeten verbinding vertoont. Recente onderzoeken, debatten, discussies en zelfs excuses raken hen die het hebben overleefd â...

In de jaren zestig van de 19e eeuw legden pioniers in de tabak (en kolen) op Sumatra de fundamenten voor een winstgevende industrie die tot op de dag van vandaag bestaat. De autoriteiten deden het in de pers voorkomen alsof er iets groots werd verricht. Begin 20e eeuw veroorzaakte de publicatie 'De millioenen uit Deli' van advocaat Van den Brand een golf van verontwaardiging over de behandeling van contractarbeiders op Sumatra. Van den Brand was de aanleiding voor alle commotie, maar dat hadd...

Ruim anderhalve eeuw was de VOC koloniaal bestuurder over het kustgebied van Sri Lanka - vanaf de verovering van Galle in 1640 tot aan de Engelse overname van de kolonie in 1796. De VOC was naar Ceylon gekomen om de koning van het binnenlandse rijk Kandy te helpen de Portugezen van het eiland te verjagen. Dat lukte uiteindelijk in 1658, maar de Nederlanders waren na hun verleende diensten niet van plan te vertrekken. Sterker nog, de VOC wist haar bondgenoot Raja Sinha II en zijn opvolgers van...