In de Herzog August Bibliothek te Wolfenbüttel (Nedersaksen) ligt een vijftiende-eeuws, papieren handschrift dat naast middeleeuwse teksten ook prachtige miniaturen bevat van de zeven planeten, de twaalf tekens van de dierenriem en allerlei natuurverschijnselen. Dit handschrift werd tussen 1460 en 1470 vervaardigd in (de omgeving van) Utrecht. Hoe en wanneer het in Wolfenbüttel terecht is gekomen, onttrekt zich aan onze waarneming. Vaststaat dat het in de zeventiende eeuw (samen met twee an...

De tijd tussen 1930 en 1960 is beschreven als een tijd van ‘magere jaren’ voor de natuurbescherming in Nederland. Deze drie decennia waren immers de tijd van economische crisis, massawerkloosheid, van oorlog en vijf jaar Duitse bezetting, gevolgd door een moeizame periode van wederopbouw en de moderne ontwikkeling van landbouw en industrie. Natuurbescherming had intussen géén prioriteit. Het was destijds letterlijk nog ondenkbaar om boerenbedrijven te sluiten om natuur meer ruimte te ge...

Iedereen heeft de plicht zichzelf te ontwikkelen tot onafhankelijk denkend mens. Dit kernpunt in het denken van Dirck Volckertsz Coornhert (1522-1590) betekent onder andere dat iedereen toegang moet hebben tot kennis en vorming. Ongeacht afkomst of status. Alleen met goede kennis kun je immers onderscheid maken tussen goed en kwaad, waarheid en leugen, echtheid en schijn. Maar vrije toegang tot kennis en ontwikkeling was in de zestiende eeuw bepaald niet vanzelfsprekend. Bovendien lag het lan...

Na jaren voorbereiding werd in juni 1933 de Nieuwe Remonstrantsche Kerk feestelijk in gebruik genomen. Midden in een zandvlakte, met vlakbij het Vossiusgymnsium. In deze bundel verhalen van wat er toen allemaal gedaan is om zover te kunnen komen. Een beeld van alle bijzondere kenmerken van het gebouw en over hoe er geleefd, gedacht en gemusiceerd werd en wordt. Wat de achtergrond en inspiratie is van wat inmiddels geworden is tot Vrijburg, een vrijzinnige christelijke geloofsgemeenschap, gevo...

De katholieke theoloog Dirck Volckertszoon Coornhert en de als dissident bekendstaande gereformeerde predikant Herman Herbers werden 450 jaar geleden door vertegenwoordigers van de toenmalige Gereformeerde Kerk voorzien van vele kwalificaties. Hiermee wilden zij hun ongenoegen tot uitdrukking brengen met de geloofsopvattingen van deze theologen. Termen als libertijn, drijfgeest en vrijgeest lijken eerder bedoeld te zijn als scheldwoorden dan dat zij de theologen moesten typeren. Deze vage ter...

De afschaffing van de trans-Atlantische slavernij wordt over het algemeen gezien als de grootste humanitaire prestatie ooit. We kunnen ons echter afvragen wat de waarde hiervan is aangezien het racisme waar deze slavernij op was gefundeerd, nog altijd welig tiert. Het is al vijfhonderd jaar een instrument voor hebzucht, heerszucht, haat en geweld. Het tast de menselijke geest aan en ondermijnt de (wereld)gemeenschap en de democratie.

Gomes wil met behulp van Toegepaste Geschiedschrijving late...

'Goudse architecten' laat de lezer met andere ogen kijken naar Gouda. Het boek gaat over de architecten die de stad tussen 1860 en 1960 vormgaven. En over woonhuizen, publieke gebouwen en voorzieningen in een periode waarin de stad zich sociaal-maatschappelijk, politiek, stedenbouwkundig en in bouwstijlen in rap tempo ontwikkelde. De tweede helft van de negentiende eeuw bracht grote, nieuwe dynamiek. Het is ook de periode dat het vak van architect zich ontwikkelde tot een volwaardig, erkend b...

Onno Greiner (292402010) was als architect gefascineerd door de 'immateriële functie' van architectuur, de emotionele, psychologische werking van ruimte op mensen. Hij werd bekend als ontwerper van theaters en culturele centra. Zijn ei-vormige theaterruimten - Greiners uitvinding - zijn gericht op communicatie en interactie. Zijn overige werk laat een ander belangrijk aspect zien: ruimte voor individuele privacy. Duidelijke routes door goed geproportioneerde en lichte ruimten grenzen aan int...

Met een themadossier over deugd – en toch vooral ook ondeugd – gaat het Jaarboek De Zeventiende Eeuw op zoek naar morele scherpslijperij in de zeventiende-eeuwse Nederlanden. Op welke wijze werden morele lessen verpakt in wraaktragedies en paapse liederen, in pamfletten over gestrande walvissen, in bloemenallegorieën en emblemata of in schilderijen van beschonken, halfnaakte helden? De blik wordt niet alleen gericht op de vele media die moraalridders gebruikten om hun publiek te bestoken...