Wat hebben de klimaatcrisis, kunstmatige intelligentie, pandemieën, genetische modificatie en kernenergie met elkaar gemeen? Het zijn allemaal voorbeelden van het feit dat menselijk handelen een steeds grotere impact heeft op een steeds langere termijn, met mogelijk onomkeerbare en desastreuze gevolgen. Maar terwijl toekomstgerichte politiek harder nodig is dan ooit, raakt onze democratie juist steeds meer in de greep van de waan van de dag en de korte termijn. We schuiven problemen vooruit,...

Op 19 januari 1942 werd het Nederlandse koopvaardijschip Van Imhoff voor de kust van Sumatra gebombardeerd door een Japans vliegtuig, waarna het in de golven verdween. Aan boord bevonden zich bijna vijfhonderd in Nederlands-Indie woonachtige Duitse mannen die aan het begin van de oorlog door de Nederlandse koloniale overheid waren geïnterneerd. De bewakers en de bemanning van de Van Imhoff brachten zichzelf in veiligheid, zonder zich te bekommeren om de in het ruim opgesloten Duitsers. 4...

In De marktconforme verzorgingsstaat onthult Naomi Woltring de diepgaande transformatie van de Nederlandse verzorgingsstaat onder de invloed van neoliberale ideeën. Dit baanbrekende boek biedt een ongeëvenaarde analyse van de beleidsmatige, sociale en economische verschuivingen die Nederland tussen 1989 en 2008 onderging. Woltring duikt in de complexe interacties tussen politieke ideologieën, beleidsvorming en de dagelijkse realiteit van de verzorgingsstaat. Naarmate neoliberale ideeën te...

In juli 2024 trad Dick Schoof aan als minister-president. Hij volgde Mark Rutte op, die het ambt bijna veertien jaar had bekleed – en vormgegeven. Onmiskenbaar heeft het premierschap in die jaren veranderingen ondergaan, niet het minst onder invloed van internationale ontwikkelingen. Als vertegenwoordiger van Nederland in de Europese Raad opereert de minister-president op gelijkwaardig niveau met staatshoofden en regeringsleiders van onder andere Duitsland en Frankrijk; en ook in eigen ...

De kampen zijn hét symbool van het naziregime. Ze staan voor de zo kenmerkende moord en terreur. Er zijn vele soorten kampen geweest, waarvan de concentratie- en vernietigingskampen het meest berucht zijn geworden. Onmiddellijk na Hitlers machtsovername in 1933 werden politieke tegenstanders van het nieuwe regime grootschalig gearresteerd. De bestaande gevangenissen en tuchthuizen boden echter onvoldoende ruimte om alle arrestanten op te sluiten. Daarom werd al spoedig een eerste conce...

Jo Ritzen (1945) stond midden in de grote veranderingen van onze tijd. Als minister van Onderwijs, voorzitter van het college van bestuur van de Universiteit Maastricht en vicepresident van de Wereldbank was hij jarenlang een drijvende kracht achter onderwijsvernieuwing, internationale samenwerking en maatschappelijke vooruitgang. Maar terwijl Nederland economisch bloeide en de wereld opener leek dan ooit, zag hij ook hoe marktdenken, consumentisme en groeiend wantrouwen de samenleving begonn...

Door grote uitvindingen in en innovatie van de landbouw is de productie van voedsel gigantisch gegroeid. Razendsnelle ontwikkelingen hebben ervoor gezorgd dat de levensverwachting van miljarden mensen binnen een tijdsbestek van enkele decennia overal ter wereld sterk is toegenomen. Tegelijkertijd heeft technologische vooruitgang eraan bijgedragen dat de mens zowél zijn medemens als de aarde uitbuit.

In De brandende aarde brengt historicus Sunil Amrith de geschiedenissen samen van klimaat en ...

Op 13 november 1918 maakte een salvo in de Amsterdamse Sarphatistraat een abrupt einde aan de (angst)droom van een rode revolutie. Na vier jaar bloedvergieten was die week de Eerste Wereldoorlog ten einde gekomen. Muitende militairen en stakende arbeiders gingen de straat op in Berlijn, Wenen en Boedapest, zoals ze dat in het voorgaande jaar in Sint-Petersburg en Moskou ook hadden gedaan. Nederland beleefde in november 1918 spannende dagen. Deze episode wordt gewoonlijk samengevat als ‘Troe...

Tijdens de vredesonderhandelingen na de Eerste Wereldoorlog beloofden wereldleiders te bouwen aan een nieuwe internationale orde, geworteld in democratie én sociale gelijkheid. Voorvechtsters van het vrouwenkiesrecht waren vast van plan hen daaraan te houden maar werden van de onderhandelingstafel geweerd. Daarop ontmoetten feministische activisten van over de hele wereld elkaar tijdens een parallelle conferentie en getuigden van een revolutionaire boodschap: duurzame vrede vereist niet alle...