Een vlaag van natte hond wurmt zich door dikke blauwe wierookwolken in de Onze-Lieve-Vrouwekerk. De penetrante geur van lijken in ontbinding vermengt zich met de parfumwalm van opgetutte kooplui. Aan een van de tientallen zijaltaren rinkelt voor de honderdste keer een bel. Orgelspel en klokkengelui overstemmen de kreet van een marktkramer bij het portaal. In het schemerduister, langs monumentale schilderijen en fluwelen gordijnen, turen heiligen naar de wirwar van kerkgangers. En wat te denke...

November 1943. Franci de Munck-Siffels verricht illegale koeriersdiensten en verbergt een Joods jongetje in haar huis. Maar wanneer ze ontdekt dat haar man een relatie heeft met haar zus, geeft ze de Sicherheitsdienst het onderduikadres van haar wederhelft. Uit het liefdesdrama ontstaat een meedogenloze jacht op het verzet. De 23-jarige, verleidelijke Franci ontpopt zich daarbij als een hondsbrutale infiltrante. Ze verraadt ruim honderdvijftig verzetsmensen en Joden. Tientallen arrestanten be...

De Duitse journaliste Anna Haag hield tijdens de oorlogsjaren een dagboek bij waarin ze onomwonden schreef over het dagelijks leven in het Derde Rijk. Ze tekende gesprekken op tussen mensen in trams, op straat en in winkels. Ze beschreef ontmoetingen met vrienden, buren en familieleden. Het resultaat is een boek vol ontroerende en haast onwerkelijke verhalen. Over soldaten die hun ouders smeekten om niet terug te hoeven keren naar het front, over gruwelijkheden die plaatsvonden in bezette geb...

‘Van alle mensen die ik hier moet achterlaten, valt mij het afscheid van jou het zwaarst. Ik wou dat ik je mee kon inpakken’, schrijft Karl Marx in 1845 aan de dichter Heinrich Heine. Marx staat dan op het punt Frankrijk te verlaten. Hij werd uitgewezen omdat hij had meegewerkt aan een verboden tijdschrift, en zoekt zijn heil in Brussel.

Maar het jonge België staat niet te springen om de eigenzinnige jonge publicist te ontvangen. Toch behoren de drie jaren die Marx in Brussel...

Het verhaal van België kan op vele manieren worden verteld. De meest voor de hand liggende manier is het aflijnen van de historische grenzen – de buitengrenzen, maar ook die van een alomtegenwoordige binnengrens: de taalgrens. De scheidingslijn tussen Walen en Vlamingen, tussen Frans- en Nederlandstaligen, tussen het Romaanse en het Germaanse deel van Europa.

De taalgrens leidt sinds het ontstaan van België tot spanningen, en soms zelfs tot politieke hoogspanning. Maar was dat...

‘God has given us the ability to repair a congenital heart defect: why not,

then, when body and mind do not match?’

‘Whenever a TV program had paid attention to transsexualism, my

phone would not stop ringing the next day.’

In the early seventies, when hardly a doctor or hospital in the world was willing to offer medical care to transgender people, a few pioneers in the VU hospital in Amsterdam started a gender clinic. It evolved from a weekly consultation hour for people being treate...

Een originele beeldgeschiedenis van de Radboud Universiteit.

Hoe vertel je het verhaal van een universiteit? Onderwijsjournalisten Paul van den Broek en Bea Ros kozen een originele invalshoek voor hun geschiedenis van de Radboud Universiteit bij haar honderdjarig jubileum in 2023. Uit elk jaar selecteerden ze één beeld als uitgangspunt voor een verhaal. Daarvoor doken ze niet alleen de archieven in, maar voerden ze ook en vooral gesprekken met ooggetuigen, nabestaanden, collega’s, student...

Het lastige evenwicht van persoonlijke bewustwording, overheidsinterventies en globale politiek is van alle tijden.

‘Een basisinkomen voor iedereen’, ‘Europa ja, maar wel anders’ en ‘Welvaart zonder welzijn wordt uitvaart’. Het lijken verkiezingsleuzen voor actuele Tweede Kamerverkiezingen. Het zijn echter standpunten die al in de jaren zeventig geagendeerd werden door de Politieke Partij Radikalen (PPR). Deze in 1968 opgerichte christelijk‑radicale partij was een bijzondere spe...

Het koloniale verleden staat meer dan ooit in de schijnwerpers. Het is een geschiedenis die haaks staat op hoe Nederlanders het eigen land graag zien: een tolerante, humanitaire en vooruitstrevende natie. Dat de werkelijkheid in het koloniale rijk dat Nederland opbouwde pijnlijk anders was, wordt inmiddels breed erkend. Op die erkenning volgden recent excuses als eerste stap op weg naar ‘herstel’. Dat nog vele stappen moeten volgen is zonneklaar.

Waarom juist nu die herontdekking?...

De Grondwet van Thorbecke legde de basis voor ongelijkheid waarvan de gevolgen tot op de dag van vandaag voelbaar zijn. Er waren grote verschillen tussen wie burgers waren in Nederland en wie burgers waren in de koloniën. Inwoners van het Nederlandse Koninkrijk kregen en krijgen niet overal dezelfde rechten, plichten en behandeling. Deze verschillen vormen een belangrijk onderdeel van de discussie over postkoloniaal burgerschap in Nederland.

In Ongelijk burgerschap onderzoeken de auteurs...