Het universum had een begin, en het zal een einde kennen. Moderne kosmologie heeft natuurkundigen in staat gesteld de geschiedenis van het universum te verklaren, vanaf de allereerste nanoseconde tot nu. Maar wat komt hierna? Inmiddels bestaan er instrumenten waarmee we onze inzichten op de verre toekomst kunnen loslaten en kunnen speculeren over het ultieme lot van de kosmos.

In Het einde van alles presenteert Katie Mack aan de hand van de nieuwste astronomische waarnemingen en geavanceerd ...

Gedurende meer dan tweeduizend jaar hebben Chinese

daoïsten zich teruggetrokken uit het dagelijks leven

om zich in stilte als kluizenaar te wijden aan geestelijke

rust, onthechting en eenvoud. Hun aandeel in de

geschiedenis lijkt marginaal, maar is dat allerminst.

Talrijke keizers deden een beroep op de ‘verheven

heren’ omdat uit hun teruggetrokken levenshouding

een sterk commentaar op het ambtelijk apparaat sprak

en zij door hun weigering een bestuurlijke rol op zich te

nemen boven de m...

‘De invloedrijkste boeken zijn altijd de boeken die niet gelezen worden,’ schreef Michael Young in 1994 in een nieuwe inleiding op zijn klassieker De opkomst van de meritocratie. Hij publiceerde zijn ironische mix van utopie en dystopie oorspronkelijk in 1958, muntte daarmee de inmiddels veel gebruikte term ‘meritocratie’, maar stelde gaandeweg ook vast dat weinigen zijn boek hadden gelezen en nog minder het hadden begrepen. Ook in Nederland zijn rechten en verworvenheden op basis van...

Overal ter wereld sterven rivieren door vervuiling, droogte en indamming. Al sinds mensenheugenis moeten rivieren dienstbaar zijn voor vervoer, voor energie, als bron van voedsel, als open riool. Wereldwijd is er echter ook een beweging gaande die het leven en de rechten van rivieren en andere natuur wil erkennen en wil vastleggen in de wet om verdere vernietiging tegen te gaan. Natuurschrijver Robert Macfarlane is diep overtuigd van deze Rights of Nature. In Leeft een rivier? neemt hij zijn ...

Waarom moeten we gehoorzamen? Dat is de kernvraag van het felle betoog van Étienne de la Boétie, die het schreef toen hij pas achttien was. Zijn antwoord: dat moeten we niet. En we moeten ons er ook niet toe laten dwingen. Niemand kan een volk onderwerpen als dat zich niet eerst aan hem heeft onderworpen.

De publicatie van De vrijwillige onderwerping (1576) maakte Boétie, de hartsvriend van de filosoof Montaigne, tot een intellectuele voorloper van het anarchisme en de burgerlijke ongehoor...

Wij zijn maïs is het fascinerende verhaal over de wijdst verspreide gedomesticeerde graansoort ter wereld. Octavio Paz noemde maïs zelfs de belangrijkste ‘gebeurtenis’ sinds de uitvinding van het vuur. Voor Azteken, Maya’s en Inca’s was maïs een metafoor voor het leven. Nu leeft de koe van snijmaïs en wordt onze voeding gezoet met maïs. Maar bestond er ook zoiets als wilde maïs? Hoe kwam de relatie tussen Turkije en maïs tot stand? Was pellagra een virus waaraan duizenden mense...

Sport is entertainment, een mondiale industrie met een geschatte jaarlijkse omzet van 500 miljard dollar. De atleten die op de Olympische Spelen van Tokio aantreden staan in een eeuwenlange traditie, die al begint vóór de klassieke oudheid.

De sportzomer van 2020 is hét moment voor het Elementaire Deeltje Sportgeschiedenis. Dit deeltje biedt een overzicht van de sportende mens, van de Romeinse gladiatoren tot de moderne Olympische atleten.

In 1873 dwingt Groot-Brittannië de sultan van Zanzibar tot het sluiten van

de plaatselijke slavenmarkt, het centrum van de Oost-Afrikaanse mensenhandel.

Een kwart eeuw later is het op het hele eiland gedaan met de

slavernij. Net als met de onafhankelijkheid van het sultanaat. Na de kortste

oorlog in de geschiedenis – nog geen drie kwartier – wordt Zanzibar

een Brits protectoraat. Einde van de slavernij, begin van de onderwerping.

Het westerse imperialisme is, heel paradoxaal, zowel human...

Verstild voorjaar opent met een ‘fabel voor morgen’,

over een Amerikaans stadje waar een mysterieuze plaag

de harmonie verstoort. Vogels en bijen verdwijnen,

biggetjes sterven en huisartsen krijgen patiënten met

vreemde klachten. De schaduw van de dood hangt over

de gemeenschap.

Verstild voorjaar, de grote en invloedrijke klassieker

van Rachel Carson, is een kritiek op de destructieve controlezucht

van de mens. Technologische vooruitgang

heeft ons de beschikking gegeven over chemicaliën...

Lief leven vormt de neerslag van de grote liefde voor het land van herkomst van de auteur, Java, en zijn verliefdheid op ‘zijn jongen’, Teguh. Het resultaat bruist van stemmingswisselingen: van innige ontroering tot meedogenloze woede. Er is sprake van vredig beleden fatalisme, Lebensbejahung en vooral ook een alles relativerende humor.

Voor zuiver denken is, ook in het geval van een dwars­denker als Hans Boland, zuiver taalgebruik een eerste vereiste. Dat Boland op dat vlak onmiskenbaar ...