Filosofische verkenning van vrouwen die zich vermomden, overdreven, logen of verhalen vertelden – en daarmee de wereld en zichzelf herschreven

Van de (fictieve) pausin Johanna en de Comtesse de la Motte tot Elisabeth Holmes, Anna Delvey en Rachel Dolezal – vrouwelijkem bedriegers hebben iets onmiskenbaar fascinerends: een raadselachtige mix van manipulatie en overtuiging, van maskerade en charisma. In Maskerade gebruikt Aline D’Haese deze mysterieuze figuren als invalshoek o...

Socrates wordt wel de vader van de westerse filosofie genoemd, maar wat zijn precies zijn filosofische opvattingen? Hij staat bekend om zijn nederigheid, maar lezers vinden hem vaak arrogant en neerbuigend. We herhalen zijn bewering dat ‘het niet-onderzochte leven het leven niet waard is’, maar zetten geen stappen om een onderzocht leven te leiden. We weten dat hij veroordeeld werd tot de gifbeker omdat hij ‘de jeugd zou hebben gecorrumpeerd’, maar onderwijzen de hedendaagse jongeren ...

In de laatste 150 jaar is onze gemiddelde levensverwachting meer dan verdubbeld. Veel is al gezegd over de economische, biologische en medische gevolgen daarvan. Maar wat betekent ouder worden eigenlijk? Is het de laatste reis naar de dood of een diep en intens ervaren afsluiting van het leven? Is het een kwestie van vooral proberen ‘jong te blijven’ of heeft de ouderdom zijn eigen onvervreemdbare kwaliteiten?

In De breekbaarheid van het goede bestudeert Martha Nussbaum verschillende opvattingen over 'moreel geluk' uit de Oudheid. Daarbij gaat ze in op het fundamentele ethische probleem van de weerloosheid van het waardevolle; dat wat de klassieke filosofen als grondleggend beschouwen voor een goed en gelukkig leven blijkt vaak kwetsbaar voor onbeheersbare invloeden van buitenaf.

'De boodschap in dit boek is eenvoudig. Willen we goed leven in een goede samenleving - en wie wil dat niet - dan gaat het niet in de eerste plaats om geld, iets economisch dus, maar om iets sociaals, zeg vriendschap, zorg en aandacht, en uiteindelijk vooral om iets cultureels of spiritueels, ofwel om iets wat zin geeft aan het leven. Daarmee wil ik niet beweren dat de economie er niet toe doet. Alleen kan de economie nooit het doel zijn, dat waar het leven om draait. Het is niet meer en niet...

Weergaloos zelfportret van de filosoof die verwachtte pas 'postuum geboren' te worden. Ecce homo, in 1888 vlak voor zijn geestelijke instorting voltooid, werd pas acht jaar na zijn dood (1908) voor het eerst uitgegeven, en ook nog ernstig onttakeld door Nietzsches op eigenroem bedachte zus. Nog steeds brengt de vraag hoe serieus deze met superieure ironie geschreven autobiografie moet worden genomen de grote geesten in beroering. Bijwijlen tot schaterlachen verleidend, bijwijlen tot gniffelen...

Het rijke, veelzijdige Menselijk, al te menselijk (1878-1879) markeert een ommekeer in Nietzsches denken. Hij distantieert zich van het wagneriaanse wereldbeeld en plaatst zich in dit aan Voltaire opgedragen boek in de traditie van de Verlichtingsdenkers en Franse moralisten als Montaigne, La Rochefoucauld, Vauvenargues en Chamfort. In zijn eerste grote aforismenboek betreedt de subtiele psycholoog Nietzsche voor de eerste keer de denkerbühne. Als verlicht gentilhomme observeert hij de mense...

Interculturele filosofie is een relatief nieuw werkterrein op het gebied van de filosofie. De actualiteit en de noodzaak ervan is evident in een tijd waarin in de economie en politiek, wetenschap en technologie, kunst en toerisme wereldwijd uitwisselingen plaatsvinden. Om te beginnen wordt een kritische blik geworpen op het eurocentrisme van de westerse filosofie sinds de Verlichting. De gevolgen van deze houding ten opzichte van andere culturen zijn nog steeds aanwezig en moeten met duidelij...

Hoe denken we over kinderen en hun rechten? Het internationale verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK) werd in 1989 door de Verenigde Naties aangenomen. Het spreken in termen van rechten van kinderen lijkt betrekkelijk nieuw, maar al eerder werd er over kinderen en hun rechten gedacht. Om die wortels en ontwikkeling bloot te leggen ontstond deze bijzondere bundel. Auteurs met zeer verschillende achtergronden namen de uitdaging aan. Zij leverden filosofische en levensbeschouwelijke bijdr...

Precies een halve eeuw geleden voorspelden onheilsprofeten dat de mensheid afstevende op een catastrofe: uitputting van grondstoffen, milieuvervuiling, bevolkingsexplosie, gat in de ozonlaag. Stop de groei, klonk het overal, of de boel ontploft. Maar waarom kregen deze doemdenkers dan ongelijk? Hoe slaagden we erin om al die rampspoed af te wenden?

In zijn nieuwe boek legt filosoof en ‘verbeterlijke optimist’ Maarten Boudry uit hoe we de klimaatcrisis kunnen oplossen, zoals we ook eerdere...