Filosofen hebben het al vaker opgemerkt: niet wát zij is, maar dát de wereld er is, is een mysterie. Dat gaat ook op voor waarnemen; het is je voor deze onkenbare kant van de dingen openstellen.

In elk geval is waarneming veel meer dan een reactie van je hersens op prikkels van buiten; dat is de fysiologische kant ervan. Is het dan een voorstelling of begrip – ‘klok’, ‘glas’ – verbinden met wat aan indrukken binnenkomt? Nee, dat is denken, geen waarnemen.

Waarnemen is juist je u...

Het onderwerp kan bijna niet actueler. Hoe is het mogelijk dat de menselijke soort de grootste wetenschappelijke inzichten heeft verworven en tevens almaar meer nepnieuws, complottheorieën als QAnon en post-truth-retoriek produceert? In de eenentwintigste eeuw bereikt de mensheid nieuwe hoogten van wetenschappelijk inzicht – en lijkt tegelijkertijd haar verstand te verliezen. Rationaliteit legt de belangrijkste instrumenten voor rationeel denken uit, leidt de lezer door de basisprincipes v...

In 'Over geweld' gaat Hannah Arendt in op het verschil tussen geweld door de staat en dat veroorzaakt door extremistische groeperingen of individuen. Omdat geweld in de moderne samenleving niet langer wordt gebruikt als middel voor het bereiken van een gemeenschappelijk doel, stelt Arendt vast dat er tussen het een en het ander geen wezenlijk onderscheid meer is: geweld is in onze wereld slechts een middel tot het bereiken van politieke en economische macht. Hoewel 'Over geweld' voor het eers...

Als je iemand bevooroordeeld noemt, verban je hem naar de laagste regionen van het intellectuele leven. Maar bestaan er mensen die niet bevooroordeeld zijn? Theodore Dalrymple stelt in deze korte, verkwikkende rehabilitatie van het vooroordeel dat iemand die volstrekt onbevooroordeeld de wereld in trekt, net zo hulpeloos is als een pasgeboren kind.Prikkelend betoog over de waarde van vooroordelen In feite, zo toont Dalrymple aan, wortelt niet alleen de meeste deugdzaamheid, maar ook heel wat ...

'Zonder vrienden zou niemand willen leven', stelt Aristoteles. Zonder vrienden kan in elk geval, zo is de ervaring van Hans Achterhuis, een filosoof geen filosofie bedrijven. Bij al zijn filosofische werk is Achterhuis zich steeds meer bewust geworden van zijn verwantschap met andere denkers die hem hebben gedragen, bepaald, gevormd en veranderd. Naast het netwerk van tijdgenoten met wie hij vrijelijk in discussie kon gaan, waren er ook de filosofische vrienden die hij via hun teksten kon bez...

Gnothi sauton, ken uzelf: zo stond het op de Apollotempel van Delphi. Kennis over de mens en over jezelf blijft de hoeksteen van de filosofie. De Franse filosoof en wetenschapper Blaise Pascal (1623 1662) was het daarmee eens, maar hij haalde de traditionele filosofische vraag naar het ‘mens-zijn’ op radicale wijze onderuit. De mens verschijnt in Pascals denken als een onbegrijpelijk monster vol tegenstrijdige verlangens en instincten. Pascal wijst de mens op zijn ellende en beperkingen, ...

Wat is goed eten, goed produceren, goed leven? "Voor het eten" maakt de balans op van reflecties over voeding uit het verleden en ontwikkelt tevens de uitgangspunten voor een hedendaags denken over voeding. Verder worden de belangrijkste thema's van de filosofie en ethiek van voeding behandeld, zoals de vraag naar de rechtvaardiging van vlees eten, de aanvaardbaarheid van nieuwe technologieën, mondialisering van voedselproductie en de eigen verantwoordelijkheid van consumenten.

Ons lichaam ...

'De mens is een erotisch wezen'. Met die zin begint dit boek. Eros betekent verlangen en begeerte. Mensen verlangen naar een zin- en betekenisvol leven. Lange tijd werd die zoektocht ingevuld via een omweg naar hogere, vaak goddelijke sferen. Maar welke antwoorden zouden we bekomen als we het bij een louter aardse invulling daarvan houden en lichamelijkheid en emotie centraal stellen? Vanuit deze vraag begint de auteur een zoektocht naar wat er aan dat verlangen naar zin en aan de mogelijke v...