‘Dit is een belangrijke bijdrage aan de oorlogsgeschiedenis.’ – Peter Romijn

Hoe omvangrijk was het verzet in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog? Lang is aangenomen dat de meeste Nederlanders passief toekeken hoe de nazi’s hun misdaden pleegden. Dat beeld werd mede veroorzaakt door hoe de befaamde oorlogshistoricus Loe de Jong illegaliteit definieerde: een fulltime activiteit, door een groep gepleegd. In de beeldvorming is een verzetsstrijder sindsdien bijna altijd een man die s...

Halverwege de jaren zestig hoort Arvo Pärt (1935) ergens in een platenzaak in Tallinn, Estland, een flard Gregoriaanse zang. Het is de vonk die het leven van de jonge avantgarde componist verandert. Die ene kale stem, zonder harmonie, zonder metrum, zonder alles, zet hem aan tot een jarenlange zoektocht. Op een mooie februari-ochtend in 1976 ontdekt hij zijn eigen muzikale taal. Die noemt hij Tintinnabuli, naar het geluid van klokken. Binnen enkele jaren creëert hij een stroom aan wereldhit...

Er bestaat een hardnekkige mythe dat Joden in ons land weinig tot geen verzet zouden hebben gepleegd toen ze tijdens de bezetting werden afgevoerd naar de vernietigingskampen. Niets is minder waar, laat historicus Ben Braber zien in deze indrukwekkende studie naar de vele vormen van Joods verzet in Nederland.

In zijn even noodzakelijke als aangrijpende nieuwe boek schetst Braber een panoramisch beeld van breed gedragen Joods verzet. Mensen als de bokser Ben Bril, schoonmaakster Rosa Boekdruk...

Begin maart 1943, wanneer de jodendeportaties in Nederland enige stagnatie vertonen, besluit de Duitse bezetter het premiewapen in te zetten. Een groep van dertig, later vijftig, Nederlandse collaborateurs wordt vrijgesteld voor de betaalde jodenjacht. Deze leden van de ‘Colonne Henneicke’ krijgen zeven gulden vijftig per ingeleverde jood. Op deze manier sporen de Nederlandse jagers tussen de acht- en negenduizend slachtoffers op, van wie de meesten in de vernietigingskampen terechtkomen.

...

Een aanstekelijk, verhelderend en niet bepaald heilig zelfhulpboek dat in het wilde, wijze en onconventionele leven duikt van zestiende- en zeventiende-eeuwse nonnen. Ongeacht de eeuw blijkt maar al te goed: nonnen weten het het beste.

De meesten van ons denken bij nonnen uit de zestiende eeuw algauw aan habijten, plechtige gebaren en rituelen, stille kloostergangen en bezinning. Dat beeld is toe aan verandering. Wat denk je van nonnen die spinnenwebben aten, die ruzie maakten over make-up, o...

Veel mensen kennen de naam Julius Spier uit de dagboeken van de Joodse schrijfster Etty Hillesum. Spier (1887-1942) was een uit Berlijn gevluchte therapeut en handlezer. Begin 1941 analyseerde hij Hillesums handen, waarna zij achtereenvolgens zijn cliënt, leerling, secretaresse en geliefde werd.

Wie was deze man die op Etty en veel anderen zo’n aantrekkingskracht uitoefende? Spier is vanwege zijn handleeskunde (een pseudowetenschap) en therapeutisch grensoverschrijdend gedrag vaak neergeze...