Op 27 oktober 2025 is het 750 jaar geleden dat Amsterdam voor het eerst in een document is genoemd. Die dag staat centraal in Amsterdam, het water en de mensen, een dag die begon met bloed. Gabri van Tussenbroek en Ranjith Jayasena nemen de lezer in een uiterst toegankelijk verhaal mee naar de oevers van de Amstel in het jaar 1275. Amsterdam bestond op dat moment al langer. Maar wat was het voor plaats? Wat weten we over de mensen die er woonden en hoe hielden ze hun voeten droog? Waarom kreg...

Roerend nam ik afscheid van mijn vrouw, dikke tranen rolden ons over de wangen. Wij spraken nog een code af. Mijn vrouw zou zich nooit vrijwillig melden voor een transport naar het idyllisch werkkamp, tenzij ik bepaalde woorden en zinswendingen schreef. Wij spraken een adres af in Holland, waar wij elkaar later zouden ontmoeten. Toen verdween ik, zwaar bepakt en beladen, zoals duizenden voor mij waren gegaan. Theresienstadt, 28 september 1944

In juli 1942 werd Siegfried van den Bergh samen met...

De jaren zeventig van de vijftiende eeuw. Op een van de kastelen van het geslacht van Culemborg wordt Elisabeth geboren, de oudste dochter van heer Jasper en zijn vrouw Johanna. Culemborg is dan al geruime tijd op weg naar een gewichtige positie in het Bourgondische Rijk, een van de welvarendste gebieden van Europa. De familie heeft echter een groot probleem. Ze hebben alleen dochters en dat betekent het einde van de eeuwenoude dynastie.

Geen mannelijk nageslacht is de grootste ramp die een ho...

In 1510 arriveert de jonge bankier Pompejus Occo in Amsterdam met de opdracht de handel in het Oostzeegebied te intensiveren. Hij doet via de voormalige Amsterdamse herbergierster Sigbrit Willems goede zaken met de Deense koning Christiaan II, die Sigbrits dochter aanbidt. Sigbrit krijgt van hem alle macht gezien haar bestuurskunst en occulte kennis. Maar zijn moeder en dochter soms heksen?

In Amsterdam heerst verdeeldheid. Door zijn snelle groei kan de stad niet bogen op verenigende traditie...

In 431 v.Chr. hield Pericles, de beroemdste staatsman van Athene, een vurige rede tijdens een plechtigheid ter ere van gesneuvelde soldaten in de oorlog tegen aartsvijand Sparta. Zijn bevlogen woorden zijn vooral een lofzang op de democratie zelf, op het geloof in vrijheid en gelijkheid van de Atheense burgers en de noodzaak van gemeenschapszin. Juist daarin, stelt Pericles, was Athene een lichtend voorbeeld voor de wereld.

Pericles’ grafrede werd opgetekend door de Griekse geschiedschrijver...

Nederland is in de negentiende en twintigste eeuw het land van de vele kerken. En die hebben elk hun eigen opleidingen. Een van de bekendste is de Theologische Universiteit te Kampen, in 1854 gesticht door gereformeerde kerken. Deze school begint als een opleiding dwars tegen de culturele trend in. Ze staat vrij van het overige hoger onderwijs waar de overheid zorg voor draagt. Haar blik is gericht op de kerken die haar stichtten en bijna anderhalve eeuw geheel financierden. De universiteit i...

Wim Kok (1938-2018) gold eind twintigste eeuw als een van de meest gezaghebbende politici van zijn tijd. Een staatsman die respect genoot onder collega’s én tegenstanders, zowel nationaal als internationaal. Onder Koks leiding kwam er een einde aan de werkloosheid, bloeide de economie als nooit tevoren en profileerde Nederland zich als gidsland op het wereldtoneel.

Achter deze successen gingen echter ook grote drama’s schuil: de genocide in Srebrenica, de perikelen rondom het koninklijk h...

Anne Frank hield van 12 juni 1942 tot 1 augustus 1944 een dagboek bij. In maart 1945 stierf ze op vijftienjarige leeftijd in het concentratiekamp Bergen-Belsen. De enige overlevende van de familie, Annes vader Otto Frank, zorgde ervoor dat het dagboek gepubliceerd werd. In 1947 verscheen Het Achterhuis. Sindsdien is het een van de meest gelezen boeken ter wereld.

In zijn kenmerkende scherpe stijl legt Heijne glashelder de grote ambivalenties van onze tijd bloot.

Gewoon jezelf kunnen zijn – dat was de mantra die Bas Heijne zo’n beetje zijn hele leven begeleidde. Meer vrijheid voor het individu, zelf je eigen leven kunnen vorm geven, je eigen keuzes maken, gelijkwaardigheid op-eisen in de samenleving. Lang sprak het allemaal vanzelf.

Inmiddels dringen de schaduwkanten van dat ideaal zich op. We zijn onmiskenbaar vrijer geworden, maar waarom gaat het...