Waarheid en Leugen

Friedrich Nietzsche

Waarheid en leugen bevat een selectie teksten uit het vroege werk van Nietzsche. Waar wij doorgaans denken grip te hebben op wat wij zeggen, laat deze beroemde filosoof zien hoe onze uitspraken afhankelijk zijn van onberekenbare metaforen en andere stijlfiguren.

Democratie als cultus

Over politiek en religie

Marin Terpstra

Secularisering beperkt zich niet alleen tot de godsdienst, maar zet zich verder door naar andere menselijke instellingen. De onttovering van de wereld maakt ook de leden van maatschappij en staat tot ‘ongelovigen’. Ze verlaten de politieke orde, zoals ze voorheen de kerken verlieten. Karl Marx schreef al in 1843: de godsdienstkritiek is voltooid, nu begint de kritiek van staat en recht. Bijna een eeuw later stelde Carl Schmitt de...

Wat heeft filosofie te maken met de gezondheidszorg? In Komt een filosoof bij de dokter laten verschillende experts zien dat de medische praktijk doortrokken is van wijsgerige kwesties. Diagnostiek, technologische vernieuwing en markwerking: de filosofie biedt de medische professional een kader om daarmee om te gaan. Steeds beginnend bij de praktijk toont dit boek de relevantie aan van wijsgerige reflectie voor de gezondheidszorg. Onmisbare lectuur voor studenten geneeskunde en hbo-v.

Maartje ...

Wat is wijsheid eigenlijk? En kun je dat leren? Dat zijn hoofdvragen van de filosofie. Jos Kessels benadert deze vragen volgens het model van Socrates: telkens wordt een bepaalde opvatting over het goede leven of een ander filosofisch thema gepresenteerd, om er vervolgens een andere opvatting van een andere filosoof tegenover te stellen. De dilemma's die zo ontstaan zijn niet eenvoudig, maar zo betoogt de auteur, ze zijn onvermijdelijk. Wie naar wijsheid of geluk streeft krijgt er ongetwijfel...

Wie zijn op dit moment de denkers in Duitsland? Welke thema's staan er op de agenda en welke filosofische vriend- en vijandschappen doorkruisen de debatten bij onze oosterburen? De nieuwe Duitse filosofie geeft het antwoord.

In De nieuwe Duitse filosofie stellen vooraanstaande filosofen uit Nederland en Vlaanderen de meest relevante denkers uit het Duitse taalgebied aan u voor. Behalve met grote namen als Sloterdijk en Habermas biedt dit omvangrijke overzichtswerk een kennismaking met hun mi...

‘Lucebert zal voorlopig een koan blijven, een raadsel waarop slechts één antwoord mogelijk is: het jouwe.’

Dichter en beeldend kunstenaar Lucebert neemt het vaak op voor wat lelijk, verdacht, buitengesloten is. De verbijstering is daarom groot als begin 2018 duidelijk wordt dat hij in de oorlog in de ban is van nazisme en antisemitisme. Uitgerekend hij, Keizer der Vijftigers, tot zijn dood in 1994 een van de boegbeelden van progressief Nederland. De kwestie roept een ongemak op waar we ...

Deze twee vroege teksten vormen de kiem waaruit Nietzsches hele oeuvre zich ontwikkelde.

In De filosofie in het tragische tijdperk van de Grieken stelt Nietzsche Heraclitus’ leer van het worden (‘We stappen niet tweemaal in dezelfde rivier’) tegenover Parmenides’ leer van het zijn. Hij legt hij uit dat wording mogelijk is dankzij de strijd tussen onverzoenlijke tegenstellingen als man-vrouw, hitte-kou, zomer-winter, wit-zwart. Deze ‘eenheid van tegendelen’ is kenmerkend voor Hera...

Genealogie van de moraal dankt haar bestaan aan twee traumatische gebeurtenissen. In het najaar van 1882 wees Lou Salomé Nietzsches huwelijksaanzoek af en ging er vandoor met zijn beste vriend, Paul Rée. Enkele maanden later overleed Nietzsches voormalige idool, Richard Wagner, de componist die zich als een vader over hem had ontfermd, maar die hem later zwart maakte tegenover anderen zonder dat Nietzsche het wist. Nietzsche ontdekte het verraad van Rée en Wagner op hetzelfde moment. In de...

Diepgaande filosofische reflectie op het dogmatisme, het apodictische denken en de ‘macht van het woord’

Wie niet namens het hogere kan spreken, verliest geloofwaardigheid. In Het laatste woord laat filosoof René ten Bos zien dat onze seculiere samenleving alternatieven voor God gevonden heeft. We spreken niet langer in Zijn naam, maar in naam van Gezondheid, Waarheid, Rechtvaardigheid, Efficiency en recentelijk ook Duurzaamheid. Daarmee is een nieuwe vorm van dogmat...