Franz Junghuhn (1809-1864) was een onwaarschijnlijk veelzijdig geleerde die de natuur in haar totaliteit wilde begrijpen. Hij beschouwde haar als een organisme waarin geen enkel element op zichzelf kan bestaan, ook de mens niet. Junghuhn was een tijdgenoot van de beroemde vader van de ecologie Alexander von Humboldt (1769-1859), met wie hij correspondeerde, en die zijn werk bewonderde. Humboldt schreef onder meer: ‘Het deed me plezier u in levenden lijve te kunnen vertellen hoeveel ik van u...

Mensen kunnen niet zonder cadeaus. Dat wil zeggen: in iedere menselijke beschaving speelt het uitwisselen van geschenken een belangrijke rol. Een fles wijn voor bij een diner, een officieel geschenk bij een staatsbezoek, een huwelijkscadeau: het uitwisselen van kleine of grotere aardigheden is overal en in alle tijden een manier om belangrijke gebeurtenissen te markeren.Wat wel per cultuur verschilt, is waar die giften en gaven uit bestaan en bij welke gelegenheden ze precies worden uitgewiss...

In De ontkenning van de dood (1973) pakt Becker het probleem van de grootste leugen van het menselijk bestaan aan: de weigering om de eigen sterfelijkheid te onderkennen. De gehele beschaving lijkt zichzelf namelijk te beschermen tegen het besef van de dood als einde van het leven. Volgens Becker leven we behalve in onze tastbare wereld ook in een symbolische, waarin zich de overtuiging van onze onsterfelijkheid bevindt. We scheppen om herinnerd te worden, om deel uit te maken van iets waarva...

Wij zijn maïs is het fascinerende verhaal over de wijdst verspreide gedomesticeerde graansoort ter wereld. Octavio Paz noemde maïs zelfs de belangrijkste ‘gebeurtenis’ sinds de uitvinding van het vuur. Voor Azteken, Maya’s en Inca’s was maïs een metafoor voor het leven. Nu leeft de koe van snijmaïs en wordt onze voeding gezoet met maïs. Maar bestond er ook zoiets als wilde maïs? Hoe kwam de relatie tussen Turkije en maïs tot stand? Was pellagra een virus waaraan duizenden mense...

‘We weten zo weinig van de werelden onder onze voeten. Kijk op een heldere nacht omhoog en je ziet het licht van sterren meer dan duizenden triljoenen kilometers van ons vandaan. Kijk naar beneden en je blik stuit op topgrond, tegel of teen…’

Benedenwereld, is een reis naar de materiële, mythologische en herinnerde wereld onder onze voeten. Centraal staat de vraag of we goede erflaters zijn. Zorgen we goed genoeg voor de aarde? Wat halen we uit haar, wat leren we van haar, welke fossie...

Discriminatie, het ongelijk behandelen van mensen of groepen op basis van persoonskenmerken, speelt een belangrijke rol in het maatschappelijk debat. In juridische zin betekent discriminatie het maken van een verboden onderscheid. Maar wanneer is onderscheid onrechtmatig en wanneer niet? En hoe vaak komt discriminatie eigenlijk voor? In dit Elementaire Deeltje gaat Jaap Tanja, werkzaam bij de Anne Frank Stichting, in op de uiteenlopende gronden waarop en vormen waarin discriminatie kan plaats...

Oriëntalisme zorgde bij verschijnen in 1978 voor een grote omslag in de Midden-Oostenstudies en had een blijvend effect op postkoloniale en culturele studies. Met de term, gemunt door Said, wordt de ‘westerse’ kijk op het Oosten gedefinieerd, een invloedrijke Europees-ideologi¬sche schepping die het mogelijk maakte om te gaan met het ‘andere’ van de oosterse cultuur. Oriëntalisme maakt het Oosten ondergeschikt aan het Westen.

Die simplificatie gaat terug tot op de oude Grieken en ...

Elke gymnasiast heeft de drie eenheden moeten leren: tijd, plaats,

handeling. ‘Ontknoping’ is zelfs een standaardbegrip geworden.

Toch hebben maar weinig mensen het boek gelezen waarin deze

begrippen geïntroduceerd worden: de Poetica van Aristoteles. Logisch

misschien, want zonder voorkennis van de Atheense denkwereld

en literaire tradities is dat een lastige opgave. Maar laat je niet

afschrikken: in de nieuwe vertaling van Paul Silverentand kan iedereen

lezen waaraan alle toneelschrijve...

SPQR biedt een frisse kijk op de Romeinse geschie­denis door een van ’s werelds belangrijkste classici. Mary Beard onderzoekt niet alleen hoe Rome uitgroeide tot een wereldmacht, maar ook hoe de Romeinen zichzelf en hun wereld zagen, en waarom dat nog altijd van belang is. Dit boek omspant dui­zend jaar en werpt nieuw licht op veel aspecten van de Romeinse beschaving, van slavernij en religie tot stromend water. Het is het definitieve boek over het oude Rome.

Sport is entertainment, een mondiale industrie met een geschatte jaarlijkse omzet van 500 miljard dollar. De atleten die op de Olympische Spelen van Tokio aantreden staan in een eeuwenlange traditie, die al begint vóór de klassieke oudheid.

De sportzomer van 2020 is hét moment voor het Elementaire Deeltje Sportgeschiedenis. Dit deeltje biedt een overzicht van de sportende mens, van de Romeinse gladiatoren tot de moderne Olympische atleten.