Wie heeft er niet gehoord van de bomen die bij Ovidius in elkaar groei­en uit liefde? Wie kent niet het verhaal van Orpheus in de onderwereld? De oudheid is nog niet voorbij. De inzichten en de wijsheid die te vin­den zijn in klassieke teksten kunnen ons ook nu nog iets leren en tot steun zijn. En vaak zijn het schitterende verhalen, met personages die al vele eeuwen tot de verbeelding spreken. Daarnaast is in de oudheid de basis gelegd voor een groot deel van de westerse literatuur – en ...

In een tijd waar het de normaalste zaak van de wereld is dat vrouwen even serieus worden genomen als mannen, maar het tegelijkertijd niet meer vanzelfsprekend is dat vrouwen zelfbeschikkingsrechten hebben, is deze paradigmatische tekst minstens zo relevant als in de tijd en cultuur waarin ze werd geschreven.

Hélène Cixous, Frans filosoof, verbindt het vrouwelijke met het schrijven – de noodzaak om een eigen stem en poëtica te vinden – en met verlangen, schoonheid, angst en schaamte. Ze ...

Waarom moeten we gehoorzamen? Dat is de kernvraag van het felle betoog van Étienne de la Boétie, die het schreef toen hij pas achttien was. Zijn antwoord: dat moeten we niet. En we moeten ons er ook niet toe laten dwingen. Niemand kan een volk onderwerpen als dat zich niet eerst aan hem heeft onderworpen.

De publicatie van De vrijwillige onderwerping (1576) maakte Boétie, de hartsvriend van de filosoof Montaigne, tot een intellectuele voorloper van het anarchisme en de burgerlijke ongehoor...

In 1873 dwingt Groot-Brittannië de sultan van Zanzibar tot het sluiten van

de plaatselijke slavenmarkt, het centrum van de Oost-Afrikaanse mensenhandel.

Een kwart eeuw later is het op het hele eiland gedaan met de

slavernij. Net als met de onafhankelijkheid van het sultanaat. Na de kortste

oorlog in de geschiedenis – nog geen drie kwartier – wordt Zanzibar

een Brits protectoraat. Einde van de slavernij, begin van de onderwerping.

Het westerse imperialisme is, heel paradoxaal, zowel human...

De tragedie ligt aan de basis van de westerse literatuur. Ze is ontstaan in Griekenland, in dezelfde periode als de filosofie en de democratie. Volgens Tom Lanoye is dat geen toeval. Voor hem gaat theater over dilemma’s. Over verscheurdheid en onoplosbare levensvragen belichaamd door personages die tegelijk denken en voelen. Die eerst twijfelen maar uiteindelijk meedogenloos toeslaan – of trots ten onder gaan. Hoe denkt de ander? Waarom denkt hij zo? En wat gebeurt er als je anderen dwing...

Wijsheid. Inzicht. Inspiratie. Wie daarnaar op zoek is in de Romeinse

literatuur komt snel uit bij de filosoof Seneca. Als geen andere antieke

auteur richt Seneca zich op de belangrijkste vragen die mensen

zich stellen. Hoe moet ik leven? Wat moet ik doen om gelukkig te

worden? En hoe kan ik op een waardige manier sterven?

In vijf wijsgerige essays gaat Seneca op zulke kwesties in. Zo

bestrijdt hij de gangbare visie dat het leven ‘te kort’ is, en geeft hij

adviezen om innerlijke rust en o...

Op 13 mei 2019 is het vierhonderd jaar geleden dat Johan van Oldenbarnevelt op het schavot stierf. Tot aan zijn dood was hij landsadvocaat van de Staten van Holland, maar feitelijk was hij machtiger. Terwijl stadhouder Maurits van Oranje militaire successen aaneenreeg, dirigeerde Van Oldenbarnevelt de politiek. Na 1600 liepen de spanningen op.

Tijdens het Twaalfjarig Bestand (1609-1621) schoof Maurits zijn rivaal terzijde: Van Oldenbarnevelt werd gearresteerd en wegens hoogverraad ter dood ve...

Epictetus brengt een strikte tweedeling aan tussen wat wel en niet in onze macht ligt. Een mens heeft macht over zijn houding ten opzichte van wat hem overkomt, maar niet over wát hem overkomt. Gezondheid, aanzien, rijkdom: maak je er niet druk om en neem het zoals het komt. Deze levenshouding leidt tot volmaakte vrijheid en geluk. In deze editie zijn alle overgeleverde teksten van Epictetus in één band opgenomen: de Colleges, de fragmenten en het Handboekje. Vertalers Gerard Boter en Rob ...

De Romeinse wereld was er vooral een van mannen. Het rijk besturen, legers leiden, wegen en aquaducten bouwen: mannenzaken. Ook in de Romeinse literatuur komen vrouwen er vaak bekaaid vanaf. Maar er zijn gelukkig uitzonderingen. In de correspondentie van Plinius de Jongere (ca. 62-ca. 113), een vriend en tijdgenoot van keizer Trajanus, staan vrouwen centraal.

Plinius onderhoudt vriendschappen en zakelijke relaties met rijke vrouwen. Ook schrijft hij geregeld aan vrouwelijke familieleden. Heel...

Het is mooi om een ander een dienst te bewijzen of

iets te geven. Maar wat willen we dan eigenlijk bereiken?

Iets voor onszelf? Of is het belangeloze goedheid

zoals die van de goden? Omgekeerd kun je vragen wat

de beste reactie is als we iets krijgen. Dankjewel zeggen,

minstens. Maar geldt dat ook in een hiërarchische

relatie? En moeten we niet ook zo snel mogelijk iets

terugdoen?

Over deze vragen schreef Seneca een boek, Gunsten

(De Beneficiis). Uit dat omvangrijke werk zijn in deze

uitgave...