Vijftig jaar geleden, op 20 november 1975, stierf dictator Francisco Franco.

Sindsdien heeft Spanje een opmerkelijke transitie ondergaan: in slechts vijftig

jaar tijd is de overgang van autoritair regime naar parlementaire democratie

succesvol afgerond, is de Spaanse economie in rap tempo verder

gemoderniseerd en is Spanje een van de meest loyale lidstaten van de Europese

Unie (EU) geworden. In Het Spaanse mirakel beschrijft politicoloog Otto

Holman deze geslaagde, en toch wel miraculeuze ter...

De razzia bij de joodse regenjassenfabriek Hollandia Kattenburg op 11 november

1942 is exemplarisch voor de willekeur, de onverschilligheid en de razernij van de

Jodenvervolging. Het is een cruciale gebeurtenis, die een direct gevolg blijkt te

zijn van een hoog oplopend con¿ict binnen het Duitse bezettingsbestuur over de

vrijstelling van deportatie van de zogenoemde Rüstungsjuden, joden die voor de

Wehrmacht werkten. En dat deden de medewerkers van Hollandia Kattenburg.

Onder Duitse dwang p...

In de roerige twintigste eeuw leidt Lambertus Elferink (1910-1992) een avontuurlijk leven. Van zijn studietijd in het vooroorlogse Amsterdam tot het Berlijn van Hitler wordt hij omringd door verleidingen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werkt hij als Duits spion in Zuid-Afrika en Lissabon, tot de Britse geheime dienst hem in de val lokt. Na zijn vrijlating in 1949 wordt hij leraar klassieke talen in Den Haag, waar de lokroep van het radicaal-rechtse gedachtengoed opnieuw klinkt. Met een combin...

Tijdens de Indonesiëoorlog brachten Nederlandse troepen zeker honderdduizend Indonesiërs om, vaak met grof geweld. Dit is het verhaal achter de moord op slechts een van die slachtoffers. Het is ook de roerende geschiedenis van een Nederlandse vrouw en een Indonesische man die voor elkaar vielen in een tijd dat dit nog taboe was vanwege de koloniale rassenscheiding die ook in Nederland doorwerkte. Na de oorlog verhuisden Adriana, Masdoelhak en hun drie zoontjes naar Indonesië. Hij werd advi...

Karel van der Heijden (1826-1900) tekende als jongen voor het Oost-Indische leger (KNIL) waar hij wist op te klimmen tot luitenant-generaal. Hij werd de eerste militair en civiel gouverneur van Atjeh. Van der Heijden was een self made militair, een officier zonder opleiding van de Koninklijke Militaire Academie. Zijn bevorderingen en onderscheidingen verdiende hij vooral met militaire expedities in de Oost. Na een hard en meedogenloos optreden werd hij beschouwd als de overwinnaar van de Atje...

Etty Hillesum, een joodse vrouw en auteur van een beroemd dagboek uit de

tijd van de Holocaust, koos er bewust voor om niet onder te duiken, maar liet

zich zelfs vrijwillig overplaatsen naar Westerbork. Lang is de persoon van

Etty Hillesum begrepen volgens een heersend beeld dat joden tijdens de

Holocaust passief hun ondergang tegemoet gingen. In dit boek laat Lotte

Bergen zien hoe Hillesum haar leven, ondanks de toenemende onderdrukking,

actief vormgaf. Uit Hillesums geschriften blijkt haar ...

Het Ministerie van Middeleeuwse Zaken onderzoekt hoe middeleeuwse

inzichten ons kunnen helpen bij het vormgeven van een veerkrachtige en

duurzame samenleving. Nederlandse en Vlaamse wetenschappers die

gespecialiseerd zijn in de geschiedenis, literatuur en cultuur van de Lage

Landen gebruiken de middeleeuwen als inspiratiebron om te re¿ecteren op

prangende actuele kwesties. Onze huidige maatschappij staat immers voor

ongekende uitdagingen, zoals het voorkomen van verdere uitputting van de

pla...

Voordat de Duitse bezetter het joodse bevolkingsdeel in 1942-1944 deporteer-

de, wist het op sluwe en systematische wijze eerst alle bezittingen aan de

140.000 joodse Nederlanders te ontfutselen. De bank Lippmann Rosenthal in

Amsterdam speelde daarbij een cruciale rol. Het bezettingsbestuur opende een

¿liaal van deze gerenommeerde joodse familiebank in een gebouw van de

Amsterdamsche Bank. Ieder joods huishouden moest hier al zijn eigendommen

‘tijdelijk in bewaring’ geven. Wie niet in de...

Van bittere armoede in de Amsterdamse Nes naar Broadway-ster: Louisa van

Geijtenbeek leefde het onmogelijke. Werkzaam als huishoudster van een

beroemde variétékomiek greep ze haar kans toen ze door hem werd ontdekt.

Een glansrijke carrière volgde, met uitverkochte zalen in Carré tot een

ontvangst als vorstin in Nederlands-Indië en een spectaculaire tour door

Amerika. Tot in de Tweede Wereldoorlog het noodlot toesloeg. Daarna verloor

Louisette haar glans en veranderde van een ster in een ...

In de zomer van 1672 werd de Republiek aangevallen door het leger van de

Franse koning Lodewijk XIV en zijn bondgenoten. De Oude Hollandse Waterlinie

zou het westen van het land hebben beschermd. Maar hoe dan? De Waterlinie

was geen ondoordringbare watermassa en het water was niet diep.

Historicus Anne Doedens lost het raadsel op. Duizenden matrozen en mariniers

van de oorlogsvloot trokken op ‘uitleggers’ en andere ondiepe scheepjes ten

strijde. Deze ‘mannen van De Ruyter’ waren betro...