'Oefenschool der Muzen, werkplaats der wetenschap' zijn vermaarde woorden uit het Stichtingsbesluit van de Groninger Academie in 1614. De eerste Rector, Ubbo Emmius, gaf dit belangrijkste officiële document van de Rijksuniversiteit Groningen de eretitel van 'Edictum perpetuum' - 'Eeuwig (geldend) edict'. Geen enkele andere oude universiteit kan bogen op een stichtingsoorkonde die qua inhoud en vorm zo goed de tand des tijds heeft doorstaan. Behalve over het Eeuwig Edict zelf en de daarin fig...

'App het verleden naar het heden! Kom en beleef hoe het vroeger was!', dat zijn de huidige slogans van erfgoedinstellingen. Ze gebruiken erfgoed om het verleden voor bezoekers tastbaar en inzichtelijk te maken, zoals monumenten, authentieke voorwerpen, reconstructies van gebeurtenissen, verhalen, apps en interactieve websites. Het beleven staat daarbij voorop. Maar is er ook ruimte voor een dynamische benadering van erfgoed en voor kritische reflectie? Wat zijn de effecten van de nadruk op en...

Deze bundel behandelt verschillende onderwerpen uit de geschiedenis van Overijssel: de veertiende-eeuwse Diepenheimse kroniek, bouw- en schilderkunst, zeventiende-eeuwse cartografie, de oprichting van de vrije kolonie Willemsoord en de strafkolonie Ommerschans, de ontvangst van Belgische vluchtelingen in de Eerste Wereldoorlog, trouwen in Twente en de Heerlijkheid De Eese.Inhoud: HARRY BOUWMAN, Archeologische en cultuurhistorische waarden van Landgoed Heerlijkheid De Eese GEORG HARTONG, Van...

Alexander Philip van der Capellen diende stadhouder prins Willem V als kamerheer. Het feit dat zijn broer Robert Jasper en zijn verwant Joan Derk van der Capellen vooraanstaande patriotten waren, compliceerde vanaf 1780 zijn positie aan het hof. Tegenstanders maakten hem om zijn familietrouw verdacht bij de prins. Uiteindelijk zag Van der Capellen zich genoodzaakt ontslag te nemen, al bleef hij de prins dienen als stalmeester. In 1787 gaven de patriottische Staten van Holland hem opdracht de ...

Onder de VOC in Azië werden lange tijd meer slaven gehouden dan in Suriname en Curaçao, maar toch is het Aziatische slavernijverleden nog maar zelden beschreven. Kleurrijke tragiek brengt dit Nederlandse Aziatische slavernijverleden op toegankelijke wijze in beeld en plaatst het in een nieuw daglicht. Onvrijheid kent veel verschillende vormen, maar Matthias van Rossum laat in zijn boek zien dat slavernij onder de VOC grote overeenkomsten vertoonde met de Atlantische slavernij. Slavernij in ...

Orde en wanorde zijn subjectief en fluïde, laat dit nummer van Holland zien. Marco Mostert belicht de wijze waarop de abt van Egmond medio 13de eeuw zijn positie in de rechtsorde van West-Friesland veiligstelde. Beatrice de Graaf kijkt naar de manieren waarop de Nederlandse staat in de 19de eeuw haar greep op de binnenlandse veiligheid vergrootte. Geert Meershoek behandelt de moeizame aanpassing van de Nederlandse politie aan de veranderende culturele verhoudingen tijden de jaren '70 en '80 ...

Dit boek beschrijft de armoede en de caritatieve zorg in katholiek Utrecht vanaf de Middeleeuwen. Het biedt ook inzicht in de wijze waarop de katholieke gemeenschap na de Reformatie in 1580 onopvallend haar weg zocht. Katholieken werden tweederangs burgers die hun geloof niet in het openbaar konden belijden. Kerkgebouwen, kloosters en gasthuizen kwamen in het bezit van de gereformeerde gemeenten, kapittels werden protestantse vermogensfondsen. Ook de armenzorg werd overgenomen. Nadat in 1796 ...

Als zoon van een raadsheer uit de Hoge Raad en neef van de raadpensionaris van Holland werd Anthonie van der Heim (1693-1746) na zijn studie rechten in Leiden achtereenvolgens benoemd tot secretaris van de Generaliteitsrekenkamer, in 1727 vanwege zijn aanleg voor financiële aangelegenheden tot thesaurier-generaal van de Unie en in 1737 tot raadpensionaris van Holland. Hij had te maken met de ambitie van de Friese stadhouders in het Tweede Stadhouderloos Tijdperk (1702-1747), spanningen met P...

Etty Hillesum (Middelburg 1941-Auschwitz 1943) heeft niet alleen een dagboek en brieven nagelaten, maar ook een klein citatenboek met afschriften. Samen met Henny Tideman schreef ze 86 citaten in het voorgedrukte boekje Levenskunst. Op zeker moment heeft Tideman dit boekje aan haar vriendin geschonken: 'Veel mooie woorden, geef ik zonder woorden'. Het is dit onopvallend document uit het bezit van Etty Hillesum dat, na jaren van verborgen archiefleven, nu in de openbaarheid komt. Deze studie p...

Het Jaarboek De Achttiende Eeuw, dat met ingang van 2017 verschijnt, is de opvolger van het gelijknamige tijdschrift (1968-2016). Ieder jaarboek bevat een themadossier rond een relevant en actueel onderwerp en een aantal losse artikelen op het vlak van de literatuur, architectuur, muziek en kunst, filosofie, religie en andere aspecten van de culturele, politieke, sociale en economische geschiedenis van de lange achttiende eeuw (1670-1830), zonder geografische beperking. Het dossier van 2017 h...