C.J.C. Reuvens (1793-1835) werd in 1818 benoemd tot hoogleraar 'Algemeene Oudheidkunde' aan de Leidse hogeschool (nu Universiteit Leiden) en was daarmee de eerste hoogleraar archeologie ter wereld. Als directeur van het in datzelfde jaar en ook in Leiden opgerichte 'Archaeologisch Cabinet' wist hij bovendien een uitzonderlijk rijke archeologische collectie samen te stellen. Het Rijksmuseum van Oudheden, de opvolger van het Cabinet, dankt er in belangrijke mate zijn internationale faam aan. Oo...

In de Gouden Eeuw verschenen voor het eerst geleerden ten tonele die van de geschiedbeoefening hun vak probeerden te maken. De studie van het vaderlandse verleden was in deze tijd vooral een vrijetijdsbesteding van bestuurders, juristen, predikanten en hoogleraren. Maar de oudheidkundigen Arnoldus Buchelius in Utrecht en Petrus Scriverius in Leiden kozen voor een ambteloos leven, zodat ze al hun tijd konden besteden aan de geschiedenis. Dit boek brengt het historische ambacht van Buchelius en...

Augustus 1942: Na een mislukte poging onbezet Frankrijk te bereiken, bevinden Jaap en Rob, twee broers van Joodse afkomst, zich in de trein met als angstaanjagend vooruitzicht: een concentratiekamp in Oost-Europa.

"Plotseling wordt de wil om zélf ons lot in handen te nemen weer sterk en we opperen het plan: uit de trein springen. (...) de deurknop heb ik ongemerkt naar beneden op "ouvert" gedrukt en een tweede naar boven en thans druk ik het portier uit alle macht open en.... spring!"

Voor het...

Uitbreiding van het kiesrecht, de opkomst van politieke partijen en verzuiling, en de groei van de coöperatieve beweging leidden in de periode 1880-1930 tot grote veranderingen in de sociale en politieke organisatie van het Gelderse platteland. In dit boek wordt onderzocht of deze ontwikkelingen de politieke emancipatie van de boerenbevolking tot gevolg had. Kregen de boeren meer macht op het platteland? Piet van Cruyningen laat zien, dat dit maar ten dele het geval was. Kleinere boeren kreg...

In discussies over misdaad en straf wordt vaak gerefereerd aan de Middeleeuwen, waarin volgens de populaire opvatting gruwelijke lijfstraffen aan de orde van de dag waren en gevangenissen nog geen 'hotels'. De auteurs van dit themanummer van Madoc streven ernaar dit beeld te nuanceren door middeleeuwse concepten van straf in diverse regioÂ’s en periodes vanuit verschillende vakgebieden te belichten. Hierbij komen vragen aan de orde als: wie werd er door wie gestraft, op basis van welke autori...

De Gouden Eeuw roept bij veel Nederlanders nog altijd een gevoel op van nationale trots. Het paleis op de Dam, grachtenpanden, de overvloed aan schilderijen van uitzonderlijke kwaliteit - het leidt allemaal terug naar die bijna mythische periode uit de geschiedenis van Nederland, het ontstaan van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. In dezelfde tijd werd ook de grondslag gelegd voor de standaardtaal. De dichter die aan de opbouw van het Nederlands een uiterst belangrijke bijdrage hee...

Het dagboek van David Beck uit 1624, uitgegeven onder de titel Spiegel van mijn leven, is een van de bekendste zeventiende-eeuwse dagboeken. Beck, in 1594 geboren in Keulen, had toen een Franse school in Den Haag. Enige tijd geleden dook nóg een dagboek van hem op, geschreven in de jaren 1627 en 1628, toen hij in Arnhem was aangesteld als Franse schoolmeester. Het Arnhemse dagboek sluit naadloos aan op het al eerder uitgegeven Haagse dagboek, maar is uitgebreider. Beide zijn bijzonder. De me...

Virtus is een onafhankelijk en multidisciplinair peer reviewed jaarboek met bijdragen op het gebied van de adelsgeschiedenis.

Inhoud: Ten geleide Artikelen: HENNY DENESSEN, De Gelderse bannerheren in de vijftiende eeuw KEES KUIKEN, Van Haren's Church (1682-1686). Contested space and other paradigms for the construction of early modern nobility JAAP GERAERTS, Dutch test acts. Oaths, office holding, and the catholic nobility in the province of Utrecht, c. 1580-1700 WYBREN VERSTEGEN, Am...

Het Hof van Gelre en Zutphen is van het midden van de zestiende eeuw tot het einde van de achttiende eeuw de hoogste rechterlijke instantie voor het hertogdom en later het gewest Gelre en Zutphen,

zowel in civiele als in criminele zaken. Daarnaast functioneert het Hof als dagelijks bestuur van het gewest. Het Hof heeft een belangrijk archief nagelaten. Deze Procesgids wijst de onderzoeker de weg in dat archief, een schatkist voor de Gelderse geschiedenis. Eerst wordt de bestuurlijke ontwikkel...

Leken in de Nederlanden zochten in de veertiende eeuw naar nieuwe vormen van geloofsbeleving. Zij streefden naar een meer verinnerlijkte spiritualiteit en een persoonlijke relatie met God. Vaak maakten ze deel uit van kleine gemeenschappen, los van kerkelijke structuren. In dit boek schetst Yves Van Damme dit proces aan de hand van een religieus-spiritueel pamflet uit het midden van de veertiende eeuw: De dialoog tussen Eckhart en de leek. Centraal staat de moeilijke relatie tussen vrijgevoch...