‘Lof der Zotheid toont de veranderlijkheid van waarden in een samenleving, die voor mensen vaak vast en onwrikbaar lijken, maar dwaas en onlogisch worden als je ze eens vanuit een ander perspectief durft te bekijken.’ – Ronald van Raak

Lof der Zotheid werd in 1509 geschreven en sindsdien is het onverminderd populair gebleven. Het tekent een onvergetelijk portret van de mensheid, via een lofrede van de godin Zotheid op zichzelf.

Deze vertaling is gebaseerd op de...

Toen Zarathoestra dertig jaar oud was, verliet hij het meer en het land van zijn geboorte en trok het gebergte in. Hij proefde hier de vreugden van zijn geest en zijn eenzaamheid en werd ze tien jaar lang niet moe. Eindelijk echter onderging hij een verandering in zijn hart, en op een ochtend stond hij met het morgenrood op, trad de zon tegemoet en sprak haar aldus toe:

‘Zie! Ik ben mijn wijsheid zat, als de bij die te veel honing heeft vergaard, ik heb handen nodig die zich uitstrekken.

Ik zou graag weggeven en uitdelen, tot ooit de wijzen onder de mensen in hun dwaasheid, en de armen in hun rijkdom weer vreugde hebben gevonden...

In Genealogie van de moraal, door velen beschouwd als zijn beste werk, betoogt Nietzsche dat goed en kwaad waarden zijn die van periode tot periode en van land tot land verschillen. In de oudheid verwees ‘goed’ naar het gedrag van veroveraars, en ‘slecht’ naar dat van hun ondergeschikten en slaafgemaakten. Later werden deze waarden door het joods-christelijke moraal op hun kop gezet. ‘Goed’ verwees naar alles wat zwak, ziek en misselijk was; ‘kwaad’ naar de edelen voor wie zij...

Waarom we juist in chaotische tijden het toeval moeten omarmen.

Wie zich verdiept in de filosofie van het toeval moet zich een weg banen door ontkenning, ontmoeting, ontdekking en misverstand. Jeroen Hopster effent het pad van synchroniciteit naar serendipiteit, van ongezochte vondst naar schitterend ongeluk.

De grote filosofische vraag van onze tijd, betoogt Hopster, is welke rol toeval moet spelen in leven en samenleving. Mensen – maar ook dieren en zelfs planten – bespelen het toeval ...

Sushi, manga, karaoke, judoscholen en Toyota’s: Japan is niet meer weg te denken uit het Nederlandse straatbeeld. Ondertussen genieten we in musea van verfijnde blokdrukkunst uit Tokyo en liggen de boekhandels vol vertaalde literatuur uit het ‘land van de rijzende zon’. Toch zullen weinig mensen een antwoord hebben op deze vraag: ‘Hoe denkt een Japanner?’

Japanse filosofie vult de leemte in onze kennis op. In dit overzicht staan de drie grote premoderne denktradi...

Deze twee vroege teksten vormen de kiem waaruit Nietzsches hele oeuvre zich ontwikkelde.

In De filosofie in het tragische tijdperk van de Grieken stelt Nietzsche Heraclitus’ leer van het worden (‘We stappen niet tweemaal in dezelfde rivier’) tegenover Parmenides’ leer van het zijn. Hij legt hij uit dat wording mogelijk is dankzij de strijd tussen onverzoenlijke tegenstellingen als man-vrouw, hitte-kou, zomer-winter, wit-zwart. Deze ‘eenheid van tegendelen’ is kenmerkend voor Hera...

Genealogie van de moraal dankt haar bestaan aan twee traumatische gebeurtenissen. In het najaar van 1882 wees Lou Salomé Nietzsches huwelijksaanzoek af en ging er vandoor met zijn beste vriend, Paul Rée. Enkele maanden later overleed Nietzsches voormalige idool, Richard Wagner, de componist die zich als een vader over hem had ontfermd, maar die hem later zwart maakte tegenover anderen zonder dat Nietzsche het wist. Nietzsche ontdekte het verraad van Rée en Wagner op hetzelfde moment. In de...

Hoe een imaginair gesprek tussen twee denkers kan leiden tot verrassende inzichten in de menselijke conditie.

Het filosofische denken laat zich voeden door ogenschijnlijk vrijblijvende denkoefeningen maar zoekt tegelijkertijd naar vormen van onweerlegbare kennis. Door deze gerichtheid op zowel het subjectieve als het universele valt ook de filosofie voor de verlokkingen van de ‘wat-als?’-vraag. Wat als twee legendarische kunstenaars, schrijvers of filosofen die elkaar niet hebben gekend t...

Almaar toenemende energieconsumptie en uitstoot leiden onvermijdelijk tot gevaarlijke klimaatverandering. Maar wat als het ultieme gevaar buiten ons blikveld blijft, omdat we dat simpelweg niet kúnnen zien?

Het oog van de catastrofe gaat over het onzichtbare bij uitstek: de catastrofe die zou vernietigen wat ons zicht überhaupt mogelijk maakt – ons. Filosoof Mark Leegsma onderneemt een poging om al denkend zicht te krijgen op dit onzichtbare. Juist vandaag de dag is dat cruciaal, want all...