‘Er zijn mensen die zo beroemd zijn dat je niet verwacht ze ooit te ontmoeten, het is alsof ze leven in een ander universum. […] Ook kunstenaars kunnen dat effect hebben, maar dan op een bijzondere manier. Bij hen is hun werk bekender dan hun uiterlijk. Anselm Kiefer is meer dan alle andere kunstenaars van onze tijd zo’n kunstenaar, omdat zijn werk zo monumentaal is, zo geladen met tijd, zo beladen met geschiedenis, terwijl het private, kleine en persoonlijke compleet ontbreekt.’Aan h...

Herodotus (ca. 484-424 v.Chr.) schreef het oudste bewaard gebleven prozawerk van Europa. Zijn uitgangspunt was oorlog. De slagen bij Marathon, Thermopylai en Salamis en Plataiai waren in Herodotus’ tijd al bekend als de grote confrontaties tussen de wereldmacht van de Perzen en de coalitie van Griekse stadsstaten. Maar Herodotus’ belangstelling gaat veel verder. Hij grijpt in zijn historia, zijn onderzoek, ver terug in de mythologie en de geschiedenis om de oorsprong van het conflict tuss...

Leed en narigheid zijn van alle tijden. En vaak is er maar één ding tegen te doen: je eigen houding veranderen, innerlijk weerbaar worden. Voor Seneca kan dat alleen langs de weg van de rede. In twee puntige essays levert hij rationele argumenten om ellende het hoofd te bieden.

Troost schreef Seneca in de jaren dat hij was verbannen naar Corsica (41-49). Hij spreekt zijn moeder Helvia moed in en betoogt tegenover haar dat ballingschap helemaal niet erg is. Een wijs man is overal thuis, is ...

Van kinds af aan is schrijver en NRC-columnist Christiaan Weijts (1976) gefascineerd door de limes, de noordelijke grens van het Romeinse Rijk. Die is recent door Unesco uitgeroepen tot Werelderfgoed. Een groot deel van zijn leven heeft Weijts in de nabijheid van die grens gewoond. Zijn meeslepende relaas is opgebouwd als een reportage-essay, een wandeling in de stijl van W.G. Sebald, langs de Rijn van Katwijk naar Leiden. Van stranddagen en bollenpellen tot de lessen Latijn op het Stedelijk ...

Pax is het derde deel van Tom Hollands trilogie over het Romeinse rijk. Na Rubicon en Dynastie beschrijft hij de periode in de geschiedenis die bekend is komen te staan als de Pax Romana. Holland schildert een panoramisch beeld van het grote rijk van de oudheid op zijn top – van oorlog en vrede, van de schitterende hoofdstad en de drommende barbaren aan de gren­zen, van keizers en slaven.Alle grote gebeurtenissen komen voorbij: de val van Jeruzalem, de bouw van het Colosseum, de muur van H...

De literatuur van de klassieke oudheid bevat vele

schatten. Poëtisch, aangrijpend, dramatisch,

beeldend, filosofisch: het is een mer à boire voor

kenners en voor leken. De overgeleverde teksten zijn

voor een groot deel verzameld in de Baskerville Serie,

sinds 1972 uitgebracht door Athenaeum—Polak &

Van Gennep. Ter gelegenheid van het jubileum van

deze reeks én het zestigjarig bestaan van de uitgeverij

verschijnt nu een bloemlezing van het mooiste uit

de oudheid, met teksten van onder mee...

De kunst van het oorlogvoeren van Sunzi, oftewel meester Sun, is een van de bekendste werken uit de Chinese schriftelijke traditie en een van de weinige klassieke traktaten over oorlogvoering in de wereldliteratuur. De 2500 jaar oude tekst heeft nog altijd zijn relevantie niet verloren, en dat is onder meer te danken aan het feit dat meester Sun zich niet zozeer bezighoudt met technische zaken als de opleiding of organisatie van een leger. Hij neemt een hoger, conceptueel standpunt in, dat va...

‘Romeinen imiteren de Grieken, maar de satire is van ons,’ zei in de oudheid een professor in de retorica. Het sarcastische hekeldicht werd inderdaad ‘uitgevonden’ door de Romeinse dichter Juvenalis (ca. 100 n.Chr.). Enkele van de zestien hekeldichten die hij als een vroege stand-upcomedian voordroeg zijn beroemd geworden: die op vrouwen, op het literaire leven, op de drukke wereldstad (Rome) en op de Raad van State die vergadert over het bakken van vis voor de keizer.

‘Wie bewaakt...

Wie heeft er niet gehoord van de bomen die bij Ovidius in elkaar groei­en uit liefde? Wie kent niet het verhaal van Orpheus in de onderwereld? De oudheid is nog niet voorbij. De inzichten en de wijsheid die te vin­den zijn in klassieke teksten kunnen ons ook nu nog iets leren en tot steun zijn. En vaak zijn het schitterende verhalen, met personages die al vele eeuwen tot de verbeelding spreken. Daarnaast is in de oudheid de basis gelegd voor een groot deel van de westerse literatuur – en ...

Waarom moeten we gehoorzamen? Dat is de kernvraag van het felle betoog van Étienne de la Boétie, die het schreef toen hij pas achttien was. Zijn antwoord: dat moeten we niet. En we moeten ons er ook niet toe laten dwingen. Niemand kan een volk onderwerpen als dat zich niet eerst aan hem heeft onderworpen.

De publicatie van De vrijwillige onderwerping (1576) maakte Boétie, de hartsvriend van de filosoof Montaigne, tot een intellectuele voorloper van het anarchisme en de burgerlijke ongehoor...