De Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) en de daaropvolgende dictatuur van Francisco Franco zetten decennialang een traumatisch stempel op de levens van miljoenen Spanjaarden. De Guerra Civil Española was een machtsstrijd van verschillende ideologische en politieke stromingen binnen Spanje, maar kreeg een internationaal karakter omdat nazi-Duitsland, het koninkrijk Italië en de Sovjet-Unie zich erin mengden. Over deze oorlog, waarbij ook tienduizenden mensen uit andere landen betrokken raakten,...

Alkmaar was in 1961 het centrum van een internationale voetbalrevolutie. De plaatselijke KNVB-afdeling had stiekem drie vrouwen opgeleid als scheidsrechter in het jeugdvoetbal. Hun debuut sloeg in als een bom. Het hoofdbestuur van de KNVB kondigde direct een verbod af. Alkmaar ging echter door, waarna nog dertig vrouwen een scheidsrechterdiploma ontvingen. Noord-Holland was daarmee de eerste regio ter wereld waar vrouwen toegang kregen tot het voetbalveld, tot razernij van de gevestigde voetb...

In 1629 leed het VOC-schip 'Batavia', na een reis van acht maanden, schipbreuk voor de westkust van Australië. Aan boord waren plannen voor een muiterij in een vergevorderd stadium, maar deze werden door de schipbreuk verhinderd. Nadat commandeur Pelsaert met een klein schip was uitgevaren om hulp te halen in Batavia, kwamen de muiters alsnog in actie en vermoordden 160 van de 200 overlevenden. Zij besloten bij terugkeer van Pelsaert zijn schip te kapen. Maar Pelsaert wist bij terugkomst de...

Op 5 oktober 1841 ontmoet koopman-reder Gideon Boissevain 'op de beurs al de broeders en zwagers, Claude Crommelin, C. Cruijs, F. der Kinderen, P. van Eeghen, P. Bel, B & A Kooij, A. Huidekoper...' en twee weken later heeft hij 'visite afgelegd bij President van Nederlandsche Handel-Maatschappij Van der Houven om hem te feliciteren met zijn besluit nog een jaar president te blijven. Vriendelijke ontvangst.'

Zeilvaart op Nederlands-Indië identificeert de investeerders in de twaalf schepen van ...

De Republiek was tijdens de Vierde Engelse Oorlog (1780-1784) niet opgewassen tegen de maritieme kracht van Groot-Brittannië. Na de Slag bij Doggersbank zouden alleen de Nederlandse kapers nog in actie komen om schepen te rantsoeneren (het vragen van losgeld) of buit te maken op de vijand. Hoewel de kaperkapiteins zowel in aantal als opgebrachte prijzen ver achterbleven bij eerdere oorlogen kregen ze daardoor wel een heldenstatus toegedicht; iets dat in die mate niet eerder voorgevallen was....

Het Nederlandse slavernijverleden is actueler dan ooit. Tot eind vorige eeuw trok het voornamelijk de aandacht van wetenschappers, maar tegenwoordig heeft bijna iedereen er een mening over. Sinds de Black Lives Matter-protesten is deze zwarte bladzijde uit de Nederlandse geschiedenis zelfs een van de meest besproken onderwerpen. Hoe dachten onze voorvaderen over slavernij, zijn we er rijk van geworden en is het hedendaagse racisme een van de wrange vruchten van dat donkere verleden? Vragen te...

Er gaat haast geen week voorbij zonder ophef over een spotprent. Dat is niet alleen nu zo. Al zolang de drukkunst bestaat geven tekenaars satirisch commentaar op gebeurtenissen en personen. En al zolang zij dat doen oogsten zij daarmee zowel lof en bewondering als weerzin en zelfs haat.

Historicus Henk Slechte verdiept zich al zijn hele leven in de spotprent. In deze rijk geïllustreerde uitgave leidt hij de lezer aan de hand van zo’n 100 spotprenten door de Nederlandse geschiedenis, van 1...

'Wiel en rups' behandelt de naoorlogse motorisering en mechanisering van de Koninklijke Landmacht. Jeeps, vrachtauto's, motorfietsen, autobussen, pantservoertuigen, geschut, bouwmachines, opleggers en aanhangwagens: alles wat kon en kan rijden passeert de revue. Van de bekende DAF-vrachtauto's tot de Dodge-weapon carrier, van de lichte tank AMX tot de Leopard 2. Ook is er aandacht voor veel bijzonder materieel, waaronder brandweervoertuigen en voertuigen voor de explosievenopruiming, de Milit...

Cornelis (Kees) Abrahamsz jr. (1802-1879) kwam uit een familie van Amsterdamse kooplieden, scheepsbevrachters en reders. Hij wilde bij de marine, maar het werd de koopvaardij, waar hij ‘het goud in mijn beurs in plaats van op de rok’ kon verdienen. Op zijn zevenentwintigste werd hij kapitein. In totaal maakte Kees vijftig zeereizen. Hij trouwde met Catharina (Kaatje) Douwes Dekker. Zijn 'Herinneringen', geschreven voor zoon Theodorus, zijn openhartig, humoristisch en soms emotioneel, met ...

Johan Maurits (1604-1679), bouwheer van het Mauritshuis, staat bekend als mecenas van kunst en architectuur. Over zijn optreden als koloniaal bestuurder in Brazilië is minder geschreven. Namens de West-Indische Compagnie was hij tussen 1636 en 1644 gouverneur-generaal van het noordoosten van het land. De ‘periode-Johan Maurits’ was van groot belang voor Nederlands-Brazilië, de WIC en de Nederlandse slavernijgeschiedenis.

'Graaf en gouverneur' zet Johan Maurits als bestuurder en opperbe...