In Frankrijk zorgde de revolutie van 1789 voor een keerpunt in de geschiedenis, waarbij de adel en de kerk plaats moesten maken voor de burger. Na de inval door de Fransen in 1795 werd door de patriotten ook in Nederland een eind gemaakt aan de macht van de aristocraten en stadhouder Prins Willem V. Tijdens de Bataafse Omwenteling van 1795 werd onder de leus ‘vrijheid, gelijkheid en broederschap’ stemrecht verleend aan mannen die hadden verklaard ‘een onveranderlijke af keer te hebben v...

Cornelis Chastelein (1657-1714) stamde uit een Hollandse regentenfamilie die oorspronkelijk uit Dordrecht kwam, hij werd in Amsterdam geboren. Na het overlijden van zijn ouders vertrok hij als jongeman naar Indië. Daar maakte hij snel carrière in dienst van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) en in Batavia ontwikkelde hij zich tot een eigenzinnig, visionair en gerespecteerd VOC-bestuurder. Chasteleins missie werd om Indië om te vormen van een wingewest tot een duurzame kolonie, waar...

Waar de vijf oorlogsjaren zwarte bladzijden vormen in het verhaal van de geschiedenis van Nederland, blijken ook de naoorlogse jaren van grote invloed op onze huidige samenleving. Tot die periode behoort het Nederlands Beheersinstituut (NBI). Deze in augustus 1945 opgerichte instelling had tot haar opheffing in 1967 de taak om de vermogens van (vermeende) landverraders en in Nederland verblijvende vijandelijke onderdanen op te sporen, te beheren en in sommige gevallen zelfs te liquideren. Daa...

Bouwinscripties en -opschriften zijn in steen gebeitelde, in hout gekerfde of op wanden en gewelven geschilderde teksten, jaartallen en of emblemen met een officieel karakter. De variatie ervan op middeleeuwse en vroegmoderne Nederlandse gebouwen is ronduit verbluffend; er zijn op- en inschriften, kort of lang, in het Latijn of de volkstaal, met en zonder afbeeldingen, met jaartallen in Romeinse of Arabische cijfers of weergegeven als chronogrammen. Sommige gedenkstenen zijn rijk versierd, an...

In de middeleeuwen was ‘kunst’ een fascinerend samenspel van vele kunstvormen. Veel van dat samenspel is in de loop der eeuwen uiteengevallen of geheel verloren gaan. Toch zijn van enkele topstukken de muzikale ‘metgezellen’ van weleer bewaard gebleven. In Engelenspel voert Rens Tienstra de lezer langs dit grotendeels onbekende erfgoed en toont aan hoe beeldende kunst en muziek samen verhalen, boodschappen, hoop, vreugde en devotie uitdrukten.

Menig jonge man ging in de zeventiende eeuw op Grand Tour: een educatiereis die hen onder andere tot Frankrijk en Italië bracht. Tijdens deze reis, die onderdeel was van hun algemene opvoeding, deden zij ervaringen en kennis op die werden bijgehouden in een reisjournaal. Deze verzameling reisjournalen brengt in kaart hoe jonge reizigers reflecteerden op hun eigen identiteit en hoe zij een gunstig beeld van zichzelf presenteerden, als wereldburger en vrome protestant, voor familie die thuis m...

'Okke mijn zoon! Deze boeken moet je met lijf en ziel bewaren. Ze be- en omvatten de geschiedenis van ons hele volk, ook van onze voorouders. Verleden jaar heb ik ze uit de vloed gered tegelijk met jou en je moeder. Maar ze waren nat geworden. Daardoor gingen ze later bederven. Om ze niet te verliezen heb ik ze op overlands papier overgeschreven. Wanneer jij ze erft, moet jij ze ook overschrijven. Je kinderen ook. Opdat ze nooit niet wegraken.' Het Oera Linda-boek is een van de meest intriger...