De Blijde Inkomsten waren een begrip in hun tijd. In de periode van 1356 tot en met 1792, bij het aantreden van een nieuwe hertog, dwongen de Brabantse politieke elites een inhuldigingscharter af. Die Blijde Inkomsten zetten de krijtlijnen uit voor het bestuur van het hertogdom, stelden grenzen aan de hertogelijke macht en verankerden de inspraak van onderdanen in het bestuur. Tot 1549 werden deze politieke contracten steeds heronderhandeld wanneer een nieuwe vorst aantrad.

In De Blijde Inkom...

Een van de weinige heiligen van Nederlandse afkomst is Ludger. Volgens de overlevering is hij geboren in Zuilen (vlak bij Utrecht), in de tijd dat de missionarissen Willibrordus en Bonifatius hier werkzaam waren. Al snel werd duidelijk, dat hij grootse daden voor God en de Kerk zou verrichten. Ludger verbleef lange tijd in Utrecht, maar trok uiteindelijk naar de heidense Saksen om hun het christelijk geloof te verkondigen. Hij bracht het tot bisschop van Münster. Na zijn dood op 26 maart 809...

In discussies over misdaad en straf wordt vaak gerefereerd aan de Middeleeuwen, waarin volgens de populaire opvatting gruwelijke lijfstraffen aan de orde van de dag waren en gevangenissen nog geen 'hotels'. De auteurs van dit themanummer van Madoc streven ernaar dit beeld te nuanceren door middeleeuwse concepten van straf in diverse regio’s en periodes vanuit verschillende vakgebieden te belichten. Hierbij komen vragen aan de orde als: wie werd er door wie gestraft, op basis van welke autori...

Leken in de Nederlanden zochten in de veertiende eeuw naar nieuwe vormen van geloofsbeleving. Zij streefden naar een meer verinnerlijkte spiritualiteit en een persoonlijke relatie met God. Vaak maakten ze deel uit van kleine gemeenschappen, los van kerkelijke structuren. In dit boek schetst Yves Van Damme dit proces aan de hand van een religieus-spiritueel pamflet uit het midden van de veertiende eeuw: De dialoog tussen Eckhart en de leek. Centraal staat de moeilijke relatie tussen vrijgevoch...

In de jaren zeventig was Rudi Künzel een van de pioniers in de mentaliteitsgeschiedenis. In deze essays zet hij dat onderzoek voort. Hij belicht middeleeuwse groepsculturen en laat zien hoe in middeleeuwse teksten emoties en mondelinge overlevering te achterhalen zijn.

In 2016 is het precies 1300 jaar geleden dat Bonifatius met een vrachtvaarder vanuit Londen vertrok naar het vasteland van Europa, om in Dorestad – het Rotterdam van de achtste eeuw – van boord te gaan. Zijn missie: het evangelie verkondigen en hier een kerkelijke organisatie opbouwen.

Bonifatius' komst had grote gevolgen voor de ontwikkeling van Dorestad en Utrecht, en daarmee voor de vroege geschiedenis van Nederland. Het Comité Bonifatius-Dorestad gedenkt de komst van Bonifatius op 5...

In ‘De Vikingtijd’ vertelt topauteur Luit van der Tuuk over de tot de verbeelding sprekende Noormannen en Vikingen. Tussen de negende en elfde eeuw teisterden de Noormannen en Vikingen onze kusten en de delta’s van de Schelde, de Maas en de Rijn. Wie waren deze avontuurlijke zeevaarders? Wat kwamen zij doen in de Lage Landen? Aan de hand van talloze archeologische vondsten reconstrueert Luit van der Tuuk in ‘De Vikingtijd’ het leven en de leefwereld van de Vikingen.

’De Vikingtijd...

Over middeleeuwse vrouwen zijn veel minder bronnen te vinden dan over mannen. Desalniettemin maakt Luit van der Tuuk in 'Lof en laster' duidelijk dat vroegmiddeleeuwse vrouwen veerkrachtig, vindingrijk en bekwaam waren. Bovendien waren ze in staat (politieke) macht, kennis en creativiteit buiten de huiselijke sfeer uit te oefenen. Van der Tuuk reconstrueert in dit boek de levens van adellijke en gewone vrouwen. Op basis van archeologisch bewijs en geschreven bronnen ontstaat het beeld van kra...

De middeleeuwen: een donkere periode waarin geweld regeert en mannen de samenleving domineren. Vrouwen komen er amper aan te pas, zo luidt het cliché. Dit boek brengt een ander verhaal. ‘Wijven’, het middeleeuwse woord voor vrouwen, zijn het hoofdpersonage. In de Lage Landen hadden vrouwen veel rechten, die ze gebruikten om handel te drijven, hun mening te verkondigen en hun wil door te drukken.

'Wijvenwereld' hangt een verrassend beeld op van de late middeleeuwen, de periode tussen 1250...

Sinds de totstandkoming van de Canon van Nederland hebben canons zich ontwikkeld tot een 'nieuw historisch genre'. Die kwalificatie is van historicus Piet de Rooy, die zich uitgebreid heeft beziggehouden met de verbetering van het Nederlandse geschiedenisonderwijs.

Nederland in de Middeleeuwen is een product van dit genre. Deze canon bevat geen onwrikbare ijkpunten, maar presenteert onze middeleeuwse geschiedenis op toegankelijke wijze en voor een breed publiek.

Bij de keuze van de vijftig v...