De dichter Ellen Warmond werkte sinds 1955 in het Letterkundig Museum. Daar leerde ze in 1965 Simon Carmiggelt kennen, op het toppunt van zijn roem als columnist toen ze hem vroeg om medewerking aan een tentoonstelling. Hij reageerde enthousiast, niet alleen op het verzoek, maar ook op haar zeer geestige schrijfstijl. Er ontstond een unieke correspondentie die zo’n vijftien jaar standhield. De twee wilden niet voor elkaar onderdoen en dat levert een levendig en sprankelend geheel op dat van...

Op 27 januari 1945 werd Otto Frank door Russische soldaten bevrijd uit Auschwitz.
Op dat moment begon niet alleen zijn reis naar huis, maar ook zijn lange zoektocht naar informatie over wat er was gebeurd met zijn vrouw Edith, zijn dochters Margot en Anne en de vier andere mensen met wie hij twee jaar lang ondergedoken had gezeten aan de Prinsengracht: Hermann en Auguste van Pels, hun zoon Peter en Fritz Pfeffer. In de maanden na zijn bevrijding zou Otto Frank ontdekken dat hij als enige va...

Ruim een halve eeuw later keert Paulien met haar broers terug naar hun ouderlijk huis, De Stalenburg, een ruime hoeve in de buurt van Zeist. Hoewel het pand grondig is verbouwd, hangt de geur van vroeger nog in alle vertrekken. Dwalend door de grote kamers haalt ze herinneringen op aan haar jeugd. Aan de extreem sobere, anti-materialistische levenswijze van haar ouders. Aan hun spirituele groei en hun werk voor de goede zaak. Aan de biologisch-dynamische maaltijden en de Vrije School. En aan ...

Mensen hebben altijd een paradoxale verhouding met wolven onderhouden. De wolf, kameraad in de oertijd en stamvader van alle honden, ontwikkelde zich na de oudheid tot de duivel in persoon. Eeuwenlang is hij met alle middelen bestreden.De kinderen van de nacht is het verslag van een zoektocht naar de wilde wolf, naar de wolf van Roodkapje én naar de wolf in de mens – met onverwacht resultaat. Behalve een zinnebeeld van wreedheid en vraatzucht blijkt de wolf het symbool van mystieke krachte...

Vrouwen stuiten voortdurend op maatschappelijke barrières: dit mag je wel doen, dat mag je juist niet. Alsof voor hen andere regels gelden dan voor mannen. Een rimpel moet bij de vrouw vakkundig worden weggepoetst, maar maakt de man karakteristiek, en verbaal moeten vrouwen niet te veel willen opvallen. Aristoteles zette al de toon toen hij stelde dat vrouwen een gebrek aan temperament hebben en mannen strijdlustiger zijn en dus beter toegerust voor het publieke leven. Een vruchtbare bodem v...

Na decennia waarin Nederland bloeide, braken omstreeks 1980 jaren aan waarin het opeens anders moest. De verzorgingsstaat was te groot: nutsbedrijven werden geprivatiseerd, de sociale vangnetten werden minder stevig. Niet iedereen deelde meer mee in de weelde. Het populisme bleek vervolgens een electoraal wondermiddel voor politieke avonturiers en bleef groeien. Na de verkiezingen van 2023 kwamen populisten zelfs in het middelpunt van de macht. De rechtsstaat, de cultuur, de wetenschap, de jo...

Het nucleaire tijdperk begon met de explosie van de eerste atoombom in de woestijn van New Mexico in juli 1945. De belangrijkste maker ervan, J. Robert Oppenheimer, citeerde bij die gelegenheid de Bhagavad Gita (‘het lied van de Heer’): ‘Nu ben ik de Dood geworden, de vernietiger van werelden.’ Daarmee legde hij de basis van de angst voor de bom – of beter gezegd, voor twee bommen: de atoombom en de waterstofbom. In Het atoomtijdperk analyseert de veelgeprezen historicus Serhii Plok...

Als journalist Casper Postmaa zich verdiept in de geschiedenis van zijn eigen huis in het Haagse Nassaukwartier, doemt er uit de archieven een bonte stoet van voormalige bewoners op – rijke weduwen, bankiers, dienstmeisjes, studenten en kunstenaars. Eén naam trekt onmiddellijk zijn aandacht: die van de Duitser Joseph Thum. Thum was tijdens de Tweede Wereldoorlog directeur van het fameuze hotel Des Indes aan het Lange Voorhout, en van 1953 tot 1985 dreef hij het ernaast gelegen chique resta...

Als haar nicht fantoombeelden begint te zien met haar oog dat ze als gevolg van een operatie niet meer heeft, gaat Bernke Klein Zandvoort op zoek naar wat deze beelden ons over onze blik zeggen. Ze vraagt zich af wat een geestesoog precies is, wat oude zichttheorieën ons kunnen vertellen, wat het betekent om oogstrelend te moeten zijn, en hoe legendes en röntgenapparatuur onze blik veranderden. Daartussen bevraagt ze kritisch de waarde die in onze samenleving aan ons zicht wordt toegekend.A...