Deze bundel vormt de neerslag van de 9e Nederlandse metaaltijdendag gehouden op 9 oktober 2021 in Leiden. Op die dag werden in de ochtend lezingen gehouden rondom het thema ‘brons- en ijzertijd in het heden’. In de middag was er ruimte voor een breed scala aan onderwerpen die de gehele periode van de metaaltijden omvatten. U kunt onder andere lezen over experimenteel onderzoek naar het gieten van brons, het veenlijk van Emmer-Erfscheiderveen, een bronzen speerpunt met een houten schacht ...

De eeuwen tussen 900 en 1100 zijn een belangrijke overgangsperiode in de geschiedenis van wat nu Nederland is. Het gebied verandert ingrijpend qua landschap, bevolking, bebouwing, taal en cultuur. Het wordt beter bereisbaar. Deze veranderingen creëren een Nederland dat herkenbaar is voor bezoekers van nu, met dijken om ontgonnen land, een burcht na elke rivierbocht en kerktorens aan de horizon.

Het Nederland van de 10de en 11de eeuw, grotendeels bestuurd door de bisschop van Utrecht, is de n...

Even ten noorden van de legendarische Echoput bij Apeldoorn liggen twee grote prehistorische grafheuvels in het bos. Er is ooit wel in gegraven, maar niet door archeologen en met onbekend resultaat. Een ploeg archeologen van de Leidse universiteit onderwerpt in de zomer van 2007 deze monumenten aan een ander onderzoek. Hoe oud zijn ze, hoe zijn ze opgeworpen, wat zit erin, en wat komen we te weten over de mensen die er begraven liggen?

Het verhaal rond de opgraving van de Echoputheuvels wordt...

Het rijengrafveld op de Donderberg bij Rhenen (provincie Utrecht) is de grootste, langst gebruikte en mogelijk rijkste vroegmiddeleeuwse begraafplaats van Nederland. Het bevatte ruim 1100 graven uit de vierde tot en met achtste eeuw na Chr.: circa 300 crematies, 820 lijkbegravingen en 14 paardengraven. Uit de grafkuilen zijn meer dan 3000 voorwerpen geborgen, die zich nu in het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden bevinden. Ze vormen opvallend rijke collecties sieraden, kralen, glaswerk, kerami...

Onderzoekers en liefhebbers van de Steentijd brengen veel tijd door met het bestuderen en documenteren van stenen artefacten. Omdat het onmogelijk is om al deze artefacten fysiek te bestuderen is men in veel gevallen afhankelijk van afbeeldingen. Tekeningen zijn daarbij vaak het meest informatief aangezien in de lijnen en vlakken van zo'n tekening technologische informatie ontsloten wordt die de beschouwer vertellen hoe het afgebeelde artefact is gemaakt. Andersom is het maken van dergelijke ...

Zo'n 3000 tot 3500 jaar geleden werden, in een gebied dat we nu kennen als de Slabroekse Heide (Uden, N.-Br.), een aantal grafheuvels opgericht door de toenmalige bewoners. Gedurende de daaropvolgende eeuwen werden hier regelmatig mensen begraven. Tussen circa 800 en 500 v. Chr. ontstond een zogenaamd urnenveld wat uiteindelijk meer dan honderd kleine heuvels op de heide omvatte, grafmonumenten waaronder de crematieresten van overleden veelal in aardewerken urnen waren begraven.Uit deze perio...

De Egyptische weeftraditie is eeuwenoud. Het goed bewaarde textiel uit het eerste millennium na Christus vormt hierin een bijzondere groep. Deze weefsels zijn hoofdzakelijk in graven teruggevonden. Aan de overledenen werden kledingstukken en ander textiel meegegeven. Sommige weefsels waren speciaal voor de begrafenis gemaakt, terwijl andere stukken kostbare eigendommen uit het dagelijks leven waren. Via het textiel toonden de eigenaren een deel van hun identiteit, waardoor we letterlijk en fi...

Tussen wetenschap en wandelgangen beschrijft de ontwikkelingen in de Nederlandse archeologie in de afgelopen vijftig jaar (1971-2020) tegen de achtergrond van het sinds 1971 jaarlijks gehouden congres: de Reuvensdagen.

Het is een halve eeuw met ingrijpende veranderingen in het bestel in Nederland, de bescherming en het onderzoek van archeologische vindplaatsen, de omvang van de beroepsgroep en de aard van de instellingen die het archeologische werk uitvoeren. Zijn de jaren zeventig nog te bes...

Nineveh, de machtige hoofdstad van het Assyrische rijk, fascineerde klassieke en oosterse schrijvers, reizigers en geschiedkundigen sinds de verwoesting in 612 voor Christus. Zij schetsen een immense, dichtbevolkte stad met 90 kilometer lange stadsmuren, prachtige paleizen en kolossale standbeelden van goud. Sinds 1842 onderzoeken archeologen de ruïnes van Nineveh, die gelegen zijn aan de oostelijke oevers van de Tigris, vlakbij de moderne stad Mosul in Irak. De honderdduizenden objecten die...

Tot ca. 4000 jaar geleden had de mens vrijwel uitsluitend de beschikking over stenen werktuigen om zijn strijd om het bestaan succesvol te kunnen voeren. Vuursteen was zonder twijfel de meest geschikte, en daarmee meest gebruikte grondstof om gereedschappen van te vervaardigen. Het leverde vlijmscherpe werkkanten op. Door het veelvuldig gebruik van vuurstenen werktuigen en het feit dat ze gedurende duizenden jaren onveranderd in de bodem bewaard konden blijven, vormen ze een dankbaar onderwer...