Fascinating insights into the origins of canon law as an academic discipline and legal knowledge in the High Middle Ages.

Die Studie untersucht die Ordnung des mittelalterlichen Rechtswissens in vorgratianischen Sammlungen, dem Decretum Gratiani sowie den Glossen und Summen zum Dekret. Im Mittelpunkt steht also das kirchenrechtliche Wissen, das sich zwischen 1000 und 1215 grundlegend änderte: Während kirchliche Rechtsregeln um 1000 in Kanonessammlungen linear gespeichert waren, wurden sie im...

Aan het begin van de middeleeuwen breidt het aantal lepragevallen zich in Europa sterk uit. Dat is zorgwekkend vanuit een medisch, maar vooral ook vanuit een religieus standpunt. Lepra wordt gezien als een straf van God en het resultaat van een zondig leven. Zonde is besmettelijk, dus wordt geprobeerd de leproos zoveel mogelijk te isoleren in speciale inrichtingen, leprozerieën.

De ziekte van Lazarus - Lepra in de middeleeuwen vertelt over maatschappelijke uitsluiting, vooral op initiatief v...

Henk ’t Jong neemt ons in ‘De dageraad van Holland’ mee naar de hoogtijdagen van het ridderschap. In de twaalfde en dertiende eeuw bestond het huidige Nederland uit onder andere vier grote vorstendommen: Brabant, Holland (met Zeeland), Gelre en het bisdom Utrecht. Holland won al snel aan invloed, wat ook in het aangrenzende Vlaanderen en Brabant niet onopgemerkt bleef. Henk ’t Jong beschrijft in ‘De dageraad van Holland’ de hoogte- en dieptepunten van de graven van Holland (hun le...

Tussen 1095 en 1291 gingen honderdduizenden vrome westerlingen - met name mannen maar ook vrouwen - op reis naar Jeruzalem: de plaats waar Jezus van Nazareth is gekruisigd. Het doel van deze gewapende pelgrimages was orde op zaken te stellen in de Heilige Stad en te voorkomen dat daar (nog langer) islamitische krijgsheren de dienst uitmaakten.

Deze militaire operaties, de kruistochten, waren hachelijke ondernemingen, vaak gedoemd tot mislukken. Maar er werden ook successen geboekt. Er heeft b...

In de achtste eeuw veroveren de moslims het Iberisch schiereiland Spanje. Al-Andalus (Arabisch Spanje) groeit uit tot een zelfstandig kalifaat met een grote welvaart. Drie eeuwen later heroveren de christenen het gebied in een strijd die bekend staat als de ‘reconquista’. Toledo, Cordoba en Sevilla worden één voor één ingenomen. Na ca. achthonderd jaar valt in 1492 het doek definitief voor Al-Andalus als de katholieke koningen Ferdinand en Isabella het emiraat Granada inlijven bij de...

Meer dan zeshonderd jaar geleden, tijdens de hoogtijdagen van de middeleeuwen, woonden in Schoonhoven en Gouda de graven van Blois. Hun kastelen en landgoederen zijn nu goeddeels verdwenen, maar hun boekhouding ligt al sinds zes eeuwen in de Nederlandse archieven.

Dit boek bevat het verhaal van de graven Jan en Guy van Blois en hun rol in de Lage Landen. We nemen u mee door de geschiedenis van het kasteel in Schoonhoven en zijn bewoners en van al die mensen, van hoog tot laag, die bij het kas...

Manuel Chrysoloras schrijft in 1411 uit Rome een lange brief aan zijn vriend, de Byzantijnse keizer Manuel II Palaeologus. Daarin vergelijkt hij het 'Oude Rome' met zijn thuishaven Constantinopel, het 'Nieuwe Rome'. Een politiek gevoelige vergelijking in die tijd! Constantinopel en Rome stonden voor twee verschillende, soms zelfs vijandige wereldbeelden: orthodoxie versus katholicisme, Patriarch versus Paus, Grieks versus Latijn, Oost versus West. Maar Chrysoloras dicht de kloof door tot wede...

In de Gentse Universiteitsbibliotheek bevindt zich een codex met afschriften van 220 oorkonden uit de periode 1282-1481 (1555), uitgevaardigd door zeer verschillende personen en instellingen, die bijna allemaal bestemd waren voor de heren van Veere. De originelen maakten deel uit van het archief van deze heren, waarvan het grootste deel thans niet meer bestaat. Ze betreffen hun rechten en bezittingen op Walcheren en Zuid-Beveland en zijn dus van groot belang voor onze kennis van hun positie i...

Hoewel de Utrechtse Paulusabdij na Egmond de oudste benedictijner stichting is in de noordelijke Nederlanden, resteert er slechts een zeer fragmentarische nalatenschap. De oudste originele archivalia dateren pas van de veertiende eeuw en ook van de bibliotheek zijn maar weinig handschriften van vóór 1300 overgeleverd. In de achttiende en negentiende eeuw werd de kerk van de Paulusabdij gesloopt. Van het interieur is zelfs geen enkele afbeelding bekend. De bijdragen in deze bundel verschaffe...