‘God heeft ons de mogelijkheid gegeven om een aangeboren hartgebrek te herstellen. Waarom zouden we dan niet mogen ingrijpen als lichaam en geest niet overeenstemmen?’

‘Als een tv-programma aandacht aan transseksualiteit had besteed, stond mijn telefoon de volgende dag steevast roodgloeiend.’

In de vroege jaren zeventig, toen bijna geen arts of ziekenhuis hiertoe bereid was, begonnen enkele pioniers van het VU-ziekenhuis in Amsterdam met het bieden van medische hulp aan transgenders. ...

Dagelijks worden we overspoeld met informatie over de Verenigde Staten. We denken het land te kennen en toch verrast het steeds weer. Deze Geschiedenis van de Verenigde Staten laat zien dat het moderne Amerika niet valt te begrijpen zonder kennis van zijn geschiedenis. Zo gezien vertegenwoordigen Barack Obama en Donald Trump de tweeslachtigheid die Amerika altijd heeft gekenmerkt. In de lange lijn van de Amerikaanse geschiedenis krijgt de lezer begrip voor het land en de broodnodige context o...

Het onstuimige jaar 2021 door de lens van (politiek) fotograaf Bart Maat, met een essay van Leonard Ornstein.

2021 start met de val van het kabinet-Rutte III. Dit vormt het begin van de uitbarsting van een politieke vulkaan met een enorme rookpluim.

De chaos op het Binnenhof is compleet als de inmiddels beroemde foto van Bart Maat wordt gepubliceerd. Hij fotografeert op 25 maart verkenner Kajsa Ollongren die met haar paperassen onder de arm gehaast de Stadhouderskamer verlaat richting diensta...

Hoe Ludwik Fleck de nazi’s om de tuin leidde in een wetenschapsfilosofisch experiment.

Begin 1944 werd de Joodse arts en wetenschapsfilosoof Ludwik Fleck (1896-1961) gedeporteerd naar Buchenwald. Hij moest daar leidinggeven aan een team dat onder doodsbedreiging onderzoek deed naar een vaccin tegen vlektyfus. Na de oorlog beschreef Fleck hoe een ‘Nederlandse student biologie’ en andere wetenschappelijke dwangarbeiders destijds dachten dat ze op de goede weg waren. Fleck wist beter, maar...

Hoe de wetenschap en haar beoefenaars het verschil kunnen maken in de economische politiek.

In Grenswerk. Economen tussen wetenschap en politiek beschrijft voormalig Tweede Kamerlid, geoloog en econoom Jan Middendorp het samenspel tussen wetenschap en politiek aan de hand van het denken en doen van twee Nederlandse economen uit de tweede helft van de vorige eeuw: Jelle Zijlstra en Johannes Witteveen.

De academici, politici en monetaire beleidsmakers Zijlstra en Witteveen botsten bijna vier de...

Reinier Pauw bepaalde in de vroege zeventiende eeuw het gezicht van Amsterdam én van de Republiek. Deze toegankelijk geschreven biografie laat zich lezen als een spannend epos over een stad, een man en zijn familie.

Toen Amsterdam zich in 1578 aansloot bij de opstand tegen Spanje, kreeg het een calvinisti-sche signatuur. Tegelijk kwam een economisch wonder op gang waarin de stad binnen één generatie uitgroeide tot de grootste handelsmetropool ter wereld. Als geen ander belichaamt Reinier P...

De Radboud Universiteit vierde in 2023 haar honderdjarig bestaan. In 1923 opende zij in het centrum van Nijmegen haar deuren onder de naam Roomsch Katholieke Universiteit. De stichting van de universiteit gold als een uniek en ambitieus project met als hoofddoel het stimuleren van katholieke jongeren tot het volgen van een academische studie. Bovendien wilden de stichters aantonen dat katholieken, naar wie doorgaans geringschattend werd gekeken, serieuze wetenschapsbeoefenaars konden zijn. Ho...

Tilburg University staat midden in de maatschappij. Was dat altijd al zo? Vijftig jaar na de eerste historische studie over de Tilburgse universiteit, die destijds een halve eeuw bestond, is het tijd voor een frisse terugblik. Niet in de laatste plaats omdat onderzoek in tal van onontgonnen archieven en een vernieuwde cultuurhistorische insteek een ander licht werpen op de hogere onderwijsinstelling. In 1927 voortgekomen uit de katholieke leergangen, ontwikkelde de ‘Roomsch-katholieke Hande...

Jonkheer A.J.M. (Buurt) van Nispen tot Pannerden nam na de oorlog een invloedrijke positie in op het ministerie van Algemene Zaken, het kleine departement dat ten dienste staat van de minister-president. Toen hij tien dagen na de val van het eerste kabinet-Biesheuvel op nauwelijks 58-jarige leeftijd overleed, had hij in 26 jaren als ambtenaar negen premiers gediend.

Al deze jaren maakte hij dagboeknotities, die een scherp inzicht geven in de zaken die op het departement passeerden en de mense...

Nergens in West-Europa duurde de bevrijding langer dan in Nederland. Nergens ook vond de bevrijding zo versnipperd plaats. Keer op keer veroverden de geallieerden brokstukken Nederland op de vijand, als in een dodelijk spel Pacman. Negen slopende maanden lang. Het geallieerde hoofddoel was om nazi-Duitsland militair op de knieen te dwingen.

In het massale oorlogsgeweld betaalden burgers al te vaak een hoge prijs. Verdriet en vreugde vochten om voorrang, waarbij toeval dikwijls een grote rol s...