Vraag drieëntwintig vooraanstaande filosofen, auteurs, vertalers, uitgevers, recensenten en boekhandelaren te schrijven over de toekomst van het Nederlandstalige filosofieboek en je krijgt een rijke verzameling teksten. Terugkerende thema’s als de ontlezing bij de jeugd, verengelsing op universiteiten en digitale alternatieven voor het papieren boek leveren een grote verscheidenheid aan analyses op, van ronduit pessimistisch tot bijzonder hoopgevend.

De taal van het denken. De toekomst van...

Wat heeft een academisch filosoof te zoeken in de kerk? Filosoof-gelovige Govert Buijs laat zien hoe kritisch denken en geloven naast elkaar kunnen bestaan.

Terwijl we in het Westen bezig zijn de wereld en de planeten te veroveren, laten we de eigen ziel als braakland ongecultiveerd liggen. Traditioneel was het zielenheil het terrein van de kerken, maar zij verwaarloosden hun taak. Het christendom presenteerde zich meer en meer als een sociologische groepsideologie. De oriëntatie voor de zie...

Habermas herneemt de thematiek van zijn hoofdwerk in het licht van de nieuwe media en de crisis van de democratie.

Jürgen Habermas’ eerste boek, De structuurverandering van het publieke domein, werd gepubliceerd in 1962 en behoorde al snel tot de klassiekers van de twintigste-eeuwse sociologie. In dit boek gaf Habermas invulling aan het begrip ‘publiek domein’, dat hij een plaats toekende tussen de burgerlijke maatschappij en het politieke systeem. Later kwam hij herhaaldelijk terug op...

Tanks op slagvelden, raketten die steden bombarderen en politici die dreigen met kernwapens: de oorlog in Oekraïne werpt ons terug in de tijd. Zien conflicten er in de eenentwintigste eeuw inderdaad net zo uit als in de twintigste? Is de geopolitiek van strijd en van vriend-en-vijand-denken weer terug?

In De overwinning van de politiek laat Haroon Sheikh zien dat achter de tanks en gevechtsvliegtuigen de politieke strijd verweven is geraakt met economie, technologie en recht. Die verwevenhe...

In Genealogie van de moraal, door velen beschouwd als zijn beste werk, betoogt Nietzsche dat goed en kwaad waarden zijn die van periode tot periode en van land tot land verschillen. In de oudheid verwees ‘goed’ naar het gedrag van veroveraars, en ‘slecht’ naar dat van hun ondergeschikten en slaafgemaakten. Later werden deze waarden door het joods-christelijke moraal op hun kop gezet. ‘Goed’ verwees naar alles wat zwak, ziek en misselijk was; ‘kwaad’ naar de edelen voor wie zij...

In de westerse geschiedenis stelt de mens zijn eigen belangen vaak boven die van dieren en de natuur. Maar deze manier van omgaan met de wereld waarin we leven lijkt niet langer houdbaar. Nu blijkt dat door de uitstoot van broeikasgassen en door ons consumptiepatroon het klimaat fundamenteel verandert en diersoorten massaal uitsterven, is het cruciaal dat wij mensen onze verhouding tot de aarde en haar andere bewoners gaan heroverwegen.

Hoever moeten we gaan in het betrekken van dierenbelange...

Het oneindige is grenzeloos fascinerend. Het lijkt evident dat wij eindige wezens het oneindige nooit zullen begrijpen. Toch duikt het telkens opnieuw op in de filosofie – we kunnen er kennelijk ook niet aan ontkomen. Aan de hand van de vele denkers die zich met het thema hebben beziggehouden, leidt filosoof Victor Gijsbers de lezer langs de belangrijkste vragen over het oneindige in de wiskunde, de natuur, de werkelijkheid en het menselijk leven.

Aanstekelijk laat hij zien hoe Z...

De Tractatus logico-philosophicus, voor de eerste maal verschenen in 1922, is het enig filosofische werk dat Ludwig Wittgenstein tijdens zijn leven heeft gepubliceerd. De zorgvuldig genummerde paragrafen overtuigen in hun uitzonderlijke beknoptheid de lezer en hebben vooral na de dood van Wittgenstein tot veler verbeelding gesproken. Wittgensteins invloed beperkte zich niet alleen tot de Logisch-Positivisten uit de jaren twintig en dertig van deze eeuw, maar ook andere beoefenaren van de wijs...

Filosofische bestsellerauteur Michael Sandel geeft een verklaring voor de opkomst van populistische leiders als Trump, Johnson en Baudet. Mensen stemmen volgens Sandel op populisten omdat zij een fundamentele oneerlijkheid ervaren in moderne westerse samenlevingen. Het probleem is namelijk dat mensen met talent onevenredig worden beloond. Sandel gaat op zoek naar de terechte aanklacht van de populisten en hun electoraat: hun protest tegen de vernederingen die de meritocratie met zich meebreng...

Niets is vandaag de dag moeilijker dan nietsdoen. Maar in een wereld waarin we er alleen maar toe doen als we 24/7 ‘aan’ staan, is nietsdoen misschien wel de belangrijkste vorm van verzet. Jenny Odell schreef een kritiek op de kapitalistische krachten die om onze aandacht strijden. We gaan anders denken over productiviteit, krijgen opnieuw verbinding met onze omgeving en ontdekken weer betekenisvolle vormen van geluk en echte aandacht.