Mensen zijn ervan overtuigd dat ze zonder liefde niet kunnen leven. Wetenschappers stellen unaniem vast dat liefdevolle mensen gezonder en gelukkiger zijn dan mensen die geen liefde kunnen geven en mensen die liefde ontberen. Tegelijkertijd constateren ze dat de moderne mens niet meer weet wat liefde is. In 'Wat is liefde?' proberen de auteurs een antwoord te formuleren op deze eeuwenoude vraag. Van het vroege Jodendom en de oude Grieken, via de middeleeuwen naar de moderne tijd nemen de aute...

Vertaald, ingeleid en van aantekeningen voorzien door Chris Tazelaar

Petrarca (1304-1374) heeft zijn boek 'De remediis utriusque fortune', nu verschijnend met de titel 'De twee gezichten van Vrouwe Fortuna', gewijd aan de vraag hoe de mens moet omgaan met voor- en tegenspoed. Hij voert Vrouwe Fortuna op, een denkbeeldige gestalte die de ene keer het gezicht laat zien van een ongeïnteresseerde rechter, die willekeurig voor- of tegenspoed toedeelt, en de andere keer het gezicht toont van een b...

Vertaling: Hans van Munster†

Geheel herzien door Pieter van Reenen

Eindredactie en verklarende noten: Udo Doedens, Pieter van Reenen en Pieter Vos

Nawoord: Pieter Vos

In het voor Europa gedenkwaardige jaar 1848 verschijnt niet alleen Het communistisch manifest van Karl Marx maar ook 'Christelijke toespraken' van Søren Kierkegaard. Geïnspireerd door gebeurtenissen in Parijs klinkt in dat jaar in heel Europa de roep om hervormingen, zoals persvrijheid, een nationale grondwet en parlementaire de...

In zijn hoofdwerk 'Of – Of' reflecteert Kierkegaard via uiteenlopende pseudoniemen op zijn verbroken verloving met Regine Olsen. Tegelijkertijd gaat hij in gesprek met de grote literaire en filosofische stromingen van zijn tijd. Zijn eerste pseudonieme werk veroorzaakte veel commotie en was meteen een daverend succes. Het boek wordt nu al bijna twee eeuwen in vele talen en vanuit een diversiteit aan interesses gelezen. De veelstemmigheid van het werk, de literaire en filosofische kwalitei...

In Diner Pensant portretteert filosoof en fotograaf Valerie Granberg 35 bekende Nederlandse en Vlaamse denkers met hun lievelingsmaaltijd. We treffen de denkers in opmerkelijke poses; omringd door rode pepers, watertandend wachtend op een bordje pap met bessensap, of met een vinger in guacamole. De filosofen blijken herkauwers. In korte essays leggen ze uit waarom ze eten wat ze eten. Kookliefhebbers treffen de recepten van hun maaltijden. Denkend over eten ziet de ene denker een toekomst waa...

Als je op straat aan een willekeurige voorbijganger vraagt om een paar namen van filosofen te noemen, dan word je meestal eerst niet serieus genomen. Maar als je doorvraagt, volgen namen als Plato, Socrates, soms Descartes of Aristoteles. De denkers die genoemd worden hebben een ding gemeen: het zijn vrijwel altijd alleen maar mannen.

En dat moet anders! Natuurlijk zijn er zowel vroeger als ook nu vrouwelijke denkers met baanbrekende, originele ideeën. Briljante geesten, die net zo zeer, o...

De menselijke conditie is het hoofdwerk van Hannah Arendt. Zij geeft in dit boek een originele analyse van de vita activa van de mens. Arendt maakt onderscheid tussen drie fundamentele menselijke activiteiten: arbeiden (verbonden met het biologische proces van het lichaam), werken (verbonden met het niet-natuurlijke deel van het bestaan) en handelen (verbonden met de interactie tussen mensen). Het zijn activiteiten die elk een eigen waarde hebben voor het mens-zijn. Met haar historische analy...

‘De uitvinding van het individu’ van Larry Siedentop laat zien hoe in de westerse samenleving het vrije individu belangrijker werd dan de groep, de stam en de familie. Wij zijn allemaal onszelf en daarin allemaal gelijk. Dit proces, dat het fundament vormt van onze liberale democratieën, begon niet in de Renaissance, zoals vaak wordt gedacht, maar vond zijn aanvang bijna 2000 jaar geleden, in het vroege christendom.

Siedentops inmiddels klassieke boek verandert de manier waarop we naar o...

In 1791-1792 verscheen De rechten van de mens van Thomas Paine. Het is een van de invloedrijkste boeken ooit geschreven. Paine wilde er aanvankelijk Burke's aanval op de Franse Revolutie (Bespiegelingen over de revolutie in Frankrijk) mee weerleggen, maar hij werkte het uit tot een coherente politieke filosofie over de inrichting en verantwoordelijkheden van de staat, en de plaats van het individu binnen die staat. Onze hedendaagse democratieën zijn er in tal van opzichten op geënt.

Paine's ...