Mensen zijn ervan overtuigd dat ze zonder liefde niet kunnen leven. Wetenschappers stellen unaniem vast dat liefdevolle mensen gezonder en gelukkiger zijn dan mensen die geen liefde kunnen geven en mensen die liefde ontberen. Tegelijkertijd constateren ze dat de moderne mens niet meer weet wat liefde is. In 'Wat is liefde?' proberen de auteurs een antwoord te formuleren op deze eeuwenoude vraag. Van het vroege Jodendom en de oude Grieken, via de middeleeuwen naar de moderne tijd nemen de aute...

Vertaald, ingeleid en van aantekeningen voorzien door Chris Tazelaar

Petrarca (1304-1374) heeft zijn boek 'De remediis utriusque fortune', nu verschijnend met de titel 'De twee gezichten van Vrouwe Fortuna', gewijd aan de vraag hoe de mens moet omgaan met voor- en tegenspoed. Hij voert Vrouwe Fortuna op, een denkbeeldige gestalte die de ene keer het gezicht laat zien van een ongeïnteresseerde rechter, die willekeurig voor- of tegenspoed toedeelt, en de andere keer het gezicht toont van een b...

Vertaling: Hans van Munster†

Geheel herzien door Pieter van Reenen

Eindredactie en verklarende noten: Udo Doedens, Pieter van Reenen en Pieter Vos

Nawoord: Pieter Vos

In het voor Europa gedenkwaardige jaar 1848 verschijnt niet alleen Het communistisch manifest van Karl Marx maar ook 'Christelijke toespraken' van Søren Kierkegaard. Geïnspireerd door gebeurtenissen in Parijs klinkt in dat jaar in heel Europa de roep om hervormingen, zoals persvrijheid, een nationale grondwet en parlementaire de...

De vrolijke wijsheidZoeken, denken en leven met Michel de MontaigneHoe moet je leven en denken? Rusteloos zocht Michel de Montaigne (1533-1592), door velen beschouwd als de eerste echt moderne mens, naar een antwoord op deze vraag. Alexander Roose beschrijft op meeslepende wijze hoe Montaigne tegenslag en ontgoochelingen overwon, en wat wij van hem kunnen leren.Michel de Montaigne schreef niet voor ons. Hij begon zijn gedachten te noteren om greep te krijgen op zichzelf. Zijn Essays behoren...

Vanwege de scheiding van kerk en staat werd in de negentiende eeuw in

openbare universiteiten kerkelijke theologie vervangen door godsdienstfilosofie.

Als venster op het denken over geloven gebruikt Willem B. Drees,

de laatste hoogleraar godsdienstwijsbegeerte in Leiden, werk van zijn

voorgangers. In de tweede helft van de negentiende eeuw dachten zij

houvast te kunnen vinden in het redelijk denken, in kennis van de

godsdiensten of hun eigen geloof. Na de Eerste Wereldoorlog wordt geloof

gezi...

In Diner Pensant portretteert filosoof en fotograaf Valerie Granberg 35 bekende Nederlandse en Vlaamse denkers met hun lievelingsmaaltijd. We treffen de denkers in opmerkelijke poses; omringd door rode pepers, watertandend wachtend op een bordje pap met bessensap, of met een vinger in guacamole. De filosofen blijken herkauwers. In korte essays leggen ze uit waarom ze eten wat ze eten. Kookliefhebbers treffen de recepten van hun maaltijden. Denkend over eten ziet de ene denker een toekomst waa...

‘Ik was aanbeland op de grenzen vanwaar we met ons huidige ego-georiënteerd

bewustzijn gekomen zijn en aanschouwde ook de contouren van een

geheel ander bewustzijn, waar de oplossing voor tegenstellingen van de

subject-objectrelaties gevonden zou kunnen worden.’

– Merrell-Wolff

Dit boek bevat een ongewoon intieme inkijk in het transformatieproces van de filosoof en wiskundige Franklin Merrell-Wolff. Toen hij in een staat van verlichting kwam, begon hij verslag te doen van die persoonli...

Stendhal bewonderde zijn stijl en James Joyce modelleerde naar men zegt de verhouding tussen Stephen Dedalus en Leopold Bloom naar de beide hoofdpersonen van De avonturen van Telemachus. Toch is de naam van Fénelon in elk geval in Nederland grotendeels in vergetelheid geraakt. Hoog tijd voor een herontdekking van deze Europese klassieker, want zo mag dit oorspronkelijk in 1699 verschenen boek gerust betiteld worden. Binnen enkele jaren na verschijning waren er in vele talen edities van...

‘De uitvinding van het individu’ van Larry Siedentop laat zien hoe in de westerse samenleving het vrije individu belangrijker werd dan de groep, de stam en de familie. Wij zijn allemaal onszelf en daarin allemaal gelijk. Dit proces, dat het fundament vormt van onze liberale democratieën, begon niet in de Renaissance, zoals vaak wordt gedacht, maar vond zijn aanvang bijna 2000 jaar geleden, in het vroege christendom.

Siedentops inmiddels klassieke boek verandert de manier waarop we naar o...

Sinds mensenheugenis proberen wetenschappers patronen te ontdekken en te beschrijven. In de vorm van wetten, principes of paradoxen geven ze ons inzicht in hoe dingen werken. Sommige van deze wetten leren we op school, maar heel veel patronen die je als mens zou moeten herkennen om je leven goed te leiden, je werk optimaal te doen, je bedrijf succesvol te runnen of beleid te maken dat aanslaat gaan aan de meeste mensen voorbij. De wijsheid ligt ook niet voor het oprapen.

Het omgekeerde is óÃ...