Het idee van een maakbare wereld is verleden tijd. We hebben geen pasklare antwoorden meer. Hoe nu verder? Geraakt door beelden van fragmenten en scherven gaat Bart, met een hoofd vol muziek en zijn cello op zijn rug, op zoek naar momenten van ontvankelijkheid. Hij ontmoet figuren die tot de verbeelding spreken: een man die stiltes verzamelt, een illusionist die ook kapper is, een healer met een huis vol katten. ‘Hoe doe jij dat,’ vraagt hij zijn vriend D. die ongeneeslijk ziek is, ‘spe...

Als we ons afvragen wat wezenlijk voor ons is, moeten we ons eerst afvragen wat betekenis voor ons heeft. Maar als we willen weten wat betekenis kan hebben, moeten we eerst weten wat betekenis is. Betekenis is een verwijzen, maar wezenlijke betekenis gaat verder dan dat, namelijk om dát wat voor ons de essentie van het leven weerspiegelt. Dit zouden we de filosofische betekenis kunnen noemen. Om te begrijpen wat de aard van deze betekenis is, keren we ons naar het Zijn. Want betekenis is nie...

Deel IV en V van mijn ‘filosofische fragmenten’ bevatten de voortzetting en verdieping van mijn uitgebreide notitieboek vol hardop denken over alles wat met ons te maken heeft: het menselijke dier en diens denken en voelen, het spanningsveld tussen authenticiteit en het sociale ofwel tussen vrijheid en saamhorigheid/veiligheid, over ideologische verblinding en zwart-witdenken, doorvoelen en gevoelens, adequate oordelen en vooroordelen, het mooie van zinvolle kennis, ervaring, eigenheid, h...

De dichterlijk-filosofische bespiegelingen in deze bundel gaan over allerlei weefsels, over de politieke weefsels, de parlementsverkiezingen van 2023, de opkomst van rechts-conservatieve partijen en de kabinetsformatie. De bespiegelingen gaan ook over ‘het leven’ (het leven van de auteur, dat van anderen), over filosofische en sociale structuren, weefsels, vlechtwerken en over dichters en filosofen.

De bespiegelingen spelen zich voor een deel in de verbeelding van Krijgsman af, want in De...

Niets is zo veranderlijk als het onderwijs. Steeds weer zijn er nieuwe ideeën over opvoeding en didactiek, steeds weer moet alles anders. Dat was al zo in de oudheid. In dit kloeke, toegankelijke en geïllustreerde boek neemt onderwijskundige Ruud Klarus ons mee op reis door de tijd. Aan de hand van de belangrijkste denkers en pedagogen laat hij zien welke ideeën het onderwijs hebben gevormd en hoe de idealen van ‘passend onderwijs’ en een ‘brede vorming voor iedereen’ zijn ontstaan.

Hoe worden we humaan? Door eerst maar eens af te rekenen met het inhumane. Geen achttiende-eeuwse denker gaat zo principieel en verontwaardigd tekeer tegen het kolonialisme, racisme en het idee van de Europese superioriteit als Johann Gottfried Herder. Hij was een leerling van Immanuel Kant, maar bekritiseerde diens rassenleer. Hij raakte bevriend met Goethe, die aan zijn romanfiguur Faust trekken van de expressieve Herder meegaf.

In dit boek vinden we de belangrijkste fragmenten uit Herders ...

Sushi, manga, karaoke, judoscholen en Toyota’s: Japan is niet meer weg te denken uit het Nederlandse straatbeeld. Ondertussen genieten we in musea van verfijnde blokdrukkunst uit Tokyo en liggen de boekhandels vol vertaalde literatuur uit het ‘land van de rijzende zon’. Toch zullen weinig mensen een antwoord hebben op deze vraag: ‘Hoe denkt een Japanner?’

Japanse filosofie vult de leemte in onze kennis op. In dit overzicht staan de drie grote premoderne denktradi...

Deze twee vroege teksten vormen de kiem waaruit Nietzsches hele oeuvre zich ontwikkelde.

In De filosofie in het tragische tijdperk van de Grieken stelt Nietzsche Heraclitus’ leer van het worden (‘We stappen niet tweemaal in dezelfde rivier’) tegenover Parmenides’ leer van het zijn. Hij legt hij uit dat wording mogelijk is dankzij de strijd tussen onverzoenlijke tegenstellingen als man-vrouw, hitte-kou, zomer-winter, wit-zwart. Deze ‘eenheid van tegendelen’ is kenmerkend voor Hera...

Genealogie van de moraal dankt haar bestaan aan twee traumatische gebeurtenissen. In het najaar van 1882 wees Lou Salomé Nietzsches huwelijksaanzoek af en ging er vandoor met zijn beste vriend, Paul Rée. Enkele maanden later overleed Nietzsches voormalige idool, Richard Wagner, de componist die zich als een vader over hem had ontfermd, maar die hem later zwart maakte tegenover anderen zonder dat Nietzsche het wist. Nietzsche ontdekte het verraad van Rée en Wagner op hetzelfde moment. In de...