De Grondwet en de Wet Algemene Bepalingen veronderstellen een helder evenwicht tussen wetgevende en rechterlijke macht: de wetgever stelt regels, de rechter spreekt recht ‘volgens de wet’ (art. 11-13 Wet AB). Maar in een meerlagige rechtsorde, waarin internationale en supranationale normen doorwerken, staat deze taakverdeling onder druk. Spraakmakende uitspraken zoals in de zaken Urgenda/Staat en Milieudefensie/Shell over klimaataansprakelijkheid of in de zaak Oxfam Novib c.s./Staat over ...

De provincies zijn sinds de inwerkingtreding van de Omgevingswet verplicht om één omgevingsverordening vast te stellen met regels over de fysieke leefomgeving. Daarmee heeft de provincie een instrument in handen om het provinciale omgevingsbeleid juridisch bindend te laten doorwerken. Dit ondersteunt de provincies bij hun wettelijke taak om als ‘gebiedsregisseur’ verschillende maatschappelijke vraagstukken te coördineren. Maar tegen welke vragen lopen de provincies aan bij het opstelle...

Methoden en perspectieven van rechtswetenschap gaat over de verscheidenheid van onderzoeksmethoden in de rechtswetenschap. Naast de traditionele rechtsgeleerdheid komen kritische en empirische benaderingen aan bod. Een centrale plaats neemt juridisch grondslagenonderzoek in, waarbij recht en rechtsontwikkeling worden bezien door het prisma van de mensenrechten. Dit stimuleert tot verkennend rechtswetenschappelijk onderzoek, met een op rechtsontwikkeling gerichte methodologie. Het object van d...

De jaarvergadering 2024 van de NVvW was gewijd aan de verhouding tussen wetgeving en de organisatie van de rijksoverheid en decentrale overheden. Die overheidsorganisatie oogt van een afstand vrij stabiel: het Huis van Thorbecke staat, de ministeriële verantwoordelijkheid en publiekrechtelijke vormgeving van organisaties zijn nog steeds de uitgangspunten voor de organisatie-inrichting. Van dichtbij bezien rijst een ander beeld: gemeentelijke samenvoegingen en grootschalige decentralisaties i...

The Global Financial Crisis (2008-2013) was a paradigm shift for mortgage enforcement proceedings. Not only did it lead to significant changes in legislation to improve enforcement procedures in many jurisdictions, the crisis also revealed the importance of forbearance measures. Combined with growing attention at an international and EU level to the position of the homeowner-consumer, the topic of forbearance and mortgage enforcement proceedings offers an interesting study. This book contains...

The contributions to this edited volume explore, from various perspectives, the relationship between law and morality. The authors analyze specific issues in the domains of freedom of speech, freedom of religion, constitutionalism, the universality of human rights, animal rights, democracy and terrorism. What unites them is their search for an answer to the question of what values such as justice, fairness, and respect for human rights might mean. The focus on said domains ensures the societa...

Toegang tot het recht: vier woorden die veelvuldig worden gebruikt, soms met de waarschuwing dat die in gevaar is of, erger nog, dat die er in een specifiek geval niet is. De boodschap wordt meestal wel begrepen, maar de vraag waar toegang tot het recht voor staat wordt zelden gesteld. Dit tekort beperkt zich niet tot Nederland. In een recente lezing zegt Hazel Genn, onderzoeker naar thema’s van toegang tot het recht, het zo: “The legal field is comfortable using ‘access to justice’ a...

Door processen van globalisering zijn staten minder belangrijk geworden. Internationaal recht en EU-recht hebben een grote invloed. Multinationals hebben veel macht. Migratie, klimaatverandering, internationale handel, digitalisering en toerisme maken staatsgrenzen minder relevant. Dit roept juridische en filosofische vragen op. Hoe moeten we deze wereld ordenen? Idealen als democratie, rechtsstaat, mensenrechten en rechtvaardigheid boden inspiratie bij de vormgeving van de Nederlandse staat...

Mediation is een krachtig en effectief instrument voor geschillenbeslechting dat steeds meer erkenning krijgt in de juridische wereld. Het biedt een gestructureerd en vertrouwelijk proces waarbij een onafhankelijke derde partij, de mediator, de betrokken partijen en hun adviseurs helpt om tot een gezamenlijke oplossing te komen. Dit proces heeft tal van voordelen ten opzichte van traditionele juridische procedures, zoals het behoud of zorgvuldig beëindigen van zakelijke relaties, een sneller...

Dit liber amicorum bevat een verzameling van gezondheidsrechtelijke bijdragen van vakgenoten ter gelegenheid van het afscheid van Johan Legemaate als hoogleraar gezondheidsrecht aan het Amsterdam UMC en de UvA. De indrukwekkende carrière van Legemaate als gezondheidsrechtwetenschapper begon in 1982 bij de Stichting Patiëntenvertrouwenspersoon Geestelijke Gezondheidszorg, werd voortgezet via de KNMG en elkaar opvolgende hoogleraarschappen aan het Erasmus MC en het VUMC en eindigt in 2024 als...