De Nederlandsche Bank voor Zuid-Afrika was de eerste Nederlandse overzeebank. In het geheel van het Nederlandse bankwezen speelden de overzeebanken of buitenlandbanken een bescheiden rol. Toch waren deze voor de relaties met overzeese gebieden van veel betekenis, al bleven ze in de schaduw staan van de 'koloniale' banken.

De bank werd opgericht in 1888, deels onder invloed van de beweging in ons land ten gunste van het bedreigde Transvaal. Zij bleef haar activiteiten voortzetten onder het En...

Het vervolg op de drie zeer goed ontvangen en bekroonde koningsbiografieën van Willem I, II en III.

Drie vorsten uit het Huis Oranje-Nassau regeerden tussen 1813 en 1890 over het Koninkrijk der Nederlanden, maar hun koningschap was weinig vanzelfsprekend. Willem I (1772-1843) was bij geboorte voorbestemd om stadhouder van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden te worden, als opvolger van zijn vader, erfstadhouder Willem V. De Oranjefamilie werd echter uit de Republiek verjaagd en zwie...

In 2018 verschijnt een nieuw geschreven monument van de Joden, Sinti en Roma die tijdens de Duitse bezetting zijn weggevoerd en vermoord: De 102.000 namen.

Om de vijf jaar worden de namen voorgelezen van alle Joden, Sinti en Roma die tijdens de Tweede Wereldoorlog uit Nederland zijn gedeporteerd en vermoord. Toen dat in 2005 voor het eerst gebeurde, kwamen er veel reacties binnen: van honderden slachtoffers bleken de namen te ontbreken, terwijl van anderen de naam ten onrechte werd genoemd: zi...

L’dor Va-dor is het verhaal van vier generaties van één Joodse familie: grootmoeder Margaretha (Gretha) Zak, moeder Liesje (Elisabeth) Caransa-De Hond, klein en achterkleinkinderen.

Gretha Zak was een vrolijke vrouw. Toch kon ze ook heel somber zijn en dan vertelde ze haar verhaal over de Shoah in stukjes, elke keer weer een ander gedeelte.

Tijdens de Golfoorlog in Israël rond 1991 moest haar kleindochter Esther, die toen daar woonde, de schuilkelder in. Gretha raakte overspannen, juist ...

Wat typeert de Nederlander? Wij komen zelf al snel uit bij eigenschappen als tolerant, rechtdoorzee en ondernemend. Maar het is zeer de vraag of dat strookt met het beeld dat anderen van ons hebben. Zien zij Nederlanders ook zo, vinden zij misschien juist bepaalde gewoontes van ons karakteristiek, of ons uiterlijk?

In Kikkers en kaaskoppen worden we geconfronteerd met buitenlandse afbeeldingen waarop Nederlanders worden bekritiseerd en belachelijk gemaakt. Ze bestrijken grofweg de periode van...

De ervaringen van de waarnemers op de Balkan, die tot nu toe vrijwel onbekend bleven, maken grote indruk.

In de eerste helft van de jaren negentig woedde er in het voormalige Joegoslavië een gruwelijke burgeroorlog. Diplomatieke inspanningen om dit conflict te beslechten liepen jarenlang op niets uit. Wapenstilstanden waren van korte duur. De Europese Gemeenschap en de Verenigde Naties stuurden een groeiend aantal waarnemers naar de Balkan, in de hoop iets van vrede te kunnen brengen. Nederl...

Nog meer wereldgeschiedenis van Nederland is opnieuw een standaardwerk dat in geen enkele boekenkast mag ontbreken. Van Wereldgeschiedenis van Nederland zijn meer dan 20.000 exemplaren verkocht. De Nederlandse geschiedenis is nauw verbonden met die van de wereld als geheel. Door migratie, handel en kennisuitwisseling beïnvloedden mensen elkaar over grotere afstanden en intensiever dan we lang dachten. Het succesvolle Wereldgeschiedenis van Nederland toonde hoe internationaal de geschiedenis ...

Al sinds de publicatie in 1944 speelt Kapitalisme en slavernij van Eric Williams een centrale rol in de wetenschappelijke debatten rond slavernij en kolonialisme. In 2022 maakte het, geheel verdiend, de oversteek naar een breed publiek, toen het opnieuw de bestsellerlijsten beklom. Dat succes sluit aan bij de zoektocht naar een nieuw begrip van een verleden van kolonialisme, slavernij en racisme, en de diepe sporen die dat verleden achterlaat in het heden.

‘Meneer Williams,’ reageerde ee...

In de late negentiende eeuw steeg de materiële welvaart spectaculair, en de mensen gingen anders kijken, ervaren en denken. Zo ontstond de nieuwe cultuur die tot op de dag van vandaag als de moderne wordt gezien. In de oude beschaving stond het streven naar 'het hogere' voorop, de hoogste waarden waren immaterieel, 'geestelijk'. De nieuwe cultuur kwam met andere, heel aardse waarden en normen. Die werden massaal omarmd, het eerst en vooral in de grote steden. Daar waren de spraakmakende wink...

Willem V was de eerste en tegelijk ook laatste stadhouder die vanaf zijn geboorte was voorbestemd tot eminent hoofd van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Terwijl zijn voorgangers hun positie en bevoegdheden hadden moeten bevechten, bevestigden de regenten hem in 1766 vrijwillig in de hoogste bestuurlijke en militaire ambten. Hij was daarmee in potentie de machtigste stadhouder uit de Nederlandse geschiedenis. Deze verwachting heeft hij niet kunnen waarmaken. Willem V is door tijdgenoten...