Drie filosofes vragen zich hardop af wat redelijkheid inhoudt in een cultuur die is gebaseerd op de hiërarchie van man over vrouw, van geest over lichaam. In Pen, bed en habijt verzamelt en presenteert Joyce Pijnenburg drie vroegmoderne denkers. Hun baanbrekende ideeën over gender en filosofie verschijnen nu in het Nederlands.

Christine de Pizan (14de-15de eeuw) kunnen we dankzij haar openbare brieven de aanstichtster van de ‘vrouwenstrijd’ noemen, en daarmee de eerste feminist. Dichter...

Het zelfgekozen levenseinde is een juridisch en filosofisch pleidooi voor het recht van ieder mens om over zijn of haar levenseinde te beschikken. Volgens het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft ieder mens het recht om te bepalen op welke wijze en op welk moment zijn of haar leven moet worden beëindigd. Het Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap beschermt het zelfbeschikkingsrecht van mensen met dementie.

Het zelfbeschikkingsrecht zou daarom het uitgangspunt moete...

Wat als Spinoza’s Ethica niet slechts een filosofisch systeem in meetkundige stijl is, maar het resultaat van een diepgeworteld geometrisch wereldbeeld?

Dit proefschrift onderzoekt de wiskundige fundamenten van Spinoza’s metafysica, en stelt dat zijn beroemde definitie van God als substantie alleen begrepen kan worden vanuit een oudere, grotendeels vergeten traditie: de mathematische kosmologie van Plato en Pythagoras.

August Fennet laat zien hoe Spinoza’s denken, via verhoudingen zoals d...

Over de geest van de wettenIn 1748 verscheen een boek dat tot aan vandaag een niet te overschatten invloed heeft gehad op het denken over recht en politiek: De l’Esprit des Lois (Over de geest van de wetten) van Charles de Montesquieu. In een traditie van grote filosofische vertaalprojecten (Seneca, Montaigne, Kant, Sloterdijk) verschijnt bij Boom nu een integrale Nederlandse versie van dit boek.In Over de geest van de wetten brengt Montesquieu de politieke en sociale leefvormen van vele vol...

Met Vertrouwen verheldert en verdiept Bart Nooteboom het begrip 'vertrouwen' en laat hij zien hoe het kan functioneren als een mentale blikopener. Vertrouwen is als schone lucht: je praat er pas over als het er niet is. Iedereen maakt zich tegenwoordig druk over vertrouwen, of beter, over het gebrek daaraan. Maar het begrip 'vertrouwen' is complex en verwarrend. We kunnen het relateren aan objecten, mensen, organisaties of grotere systemen. Nooteboom laat zien hoe vertrouwen werkt in de polit...

Filosoof Ellen ter Gast geeft in De dappere kijker antwoord op de volgende vragen: waarom bewonderen we schurken als J.R Ewing, Gordon Gekko en Frank Underwood eigenlijk? Wat maakt hen zo slecht? Aan de hand van verhalen over helden en schurken uit populaire series, films en een verrassende interpretatie van de Bijbel laat Ter Gast zien waarom we beter Netflix kunnen kijken dan Kant lezen. Ter Gast analyseert tal van bekende verhalen en hun personages, van Eva, Pinokkio en Dirty Harry tot The...

In haar laatste levensjaar heeft de Franse filosofe Simone Weil (1909-1943) in Londen een tiental essays geschreven waarin ze haar visie verwoordt over een nieuwe samenleving in haar land na de oorlog; en in dat verband over hoe een verklaring van de mensenrechten als preambule voor een nieuw op te stellen grondwet eruit zou moeten zien.

In Waar strijden wij voor? zijn de drie belangrijkste essays vertaald waarin de essentiële vraag wordt gesteld waarvoor er eigenlijk gestreden wordt door e...

De universiteit is in de achterliggende decennia ingrijpend veranderd: er zijn veel meer studenten dan in het verleden, wetenschap is internationaler en specialistischer geworden, onderwijs lijkt minder belangrijk te zijn dan onderzoek en de competitie om geld is groot. Inmiddels zwelt ook de kritiek aan. Volgens sommigen is de universiteit een koekjesfabriek geworden! Kleine studies verdwijnen als gevolg van een eenzijdige economische rationaliteit. Het denken in aantallen voert de boventoon...

In de sociologie is de samenleving als God. Zij is overal, maar niemand heeft haar ooit gezien. Tegen dit 'sociologische geloof' in pleit Schinkel voor een speculatieve verbeelding die het sociologische denken weer publiek relevant maakt. Het sociale leven is niet opgesloten in de gefixeerde container van de samenleving: het is een connectief leven dat zichzelf via creatieve verbeelding transformeert. De sociologie moet zich opnieuw uitvinden, en Schinkel wijst daartoe de weg.

Willem Schinkel...

Kan de consument verantwoordelijk worden gehouden voor de problemen elders in de wereld? Die suggestie wordt wel gewekt: de winkel lijkt soms wel een stemhokje waar je kunt stemmen met je euro's. Door een Fairphone te kopen en Max Havelaar-koffie te drinken zouden we bijdragen aan een betere wereld. De aanschaf van producten zonder keurmerk zou misstanden in stand houden. In Kun je een betere wereld kopen? laat Wouter Mensink zien welke problemen deze benadering van fairtrade met zich meebrengt.

Aan de hand van documentaires over wereldhandel onderzoekt Mensink alternatieve manieren om fairtrade te benaderen. Hij gebruikt het werk van onder meer Bruno Latour, Michel Foucault en Peter Sloterdijk om aan te tonen dat eerlijke handel een collectief probleem is, dat een publieke discussie vereist. Een betere wereld kunnen we niet kopen, maar de manier waarop we kopen in de wereld kunnen we wel verbeter...