‘Lucebert zal voorlopig een koan blijven, een raadsel waarop slechts één antwoord mogelijk is: het jouwe.’

Dichter en beeldend kunstenaar Lucebert neemt het vaak op voor wat lelijk, verdacht, buitengesloten is. De verbijstering is daarom groot als begin 2018 duidelijk wordt dat hij in de oorlog in de ban is van nazisme en antisemitisme. Uitgerekend hij, Keizer der Vijftigers, tot zijn dood in 1994 een van de boegbeelden van progressief Nederland. De kwestie roept een ongemak op waar we ...

Deze twee vroege teksten vormen de kiem waaruit Nietzsches hele oeuvre zich ontwikkelde.

In De filosofie in het tragische tijdperk van de Grieken stelt Nietzsche Heraclitus’ leer van het worden (‘We stappen niet tweemaal in dezelfde rivier’) tegenover Parmenides’ leer van het zijn. Hij legt hij uit dat wording mogelijk is dankzij de strijd tussen onverzoenlijke tegenstellingen als man-vrouw, hitte-kou, zomer-winter, wit-zwart. Deze ‘eenheid van tegendelen’ is kenmerkend voor Hera...

De uitdagingen van de huidige tijd vragen om leiders met een goed afgesteld moreel kompas, die kunnen verbinden door een empathische benadering van mens en gemeenschap, om duurzaam succes te realiseren. Dit zijn kernaspecten van Augustijns leiderschap, een baanbrekende leiderschapsstijl die is gedestilleerd uit de primaire bronnen van bisschop en filosoof Augustinus van Hippo.

Augustijns leiderschap is het resultaat van een jarenlange zoektocht naar menselijker ondernemen, en voorziet inzich...

Waarom voelen we ons in een tijd van overvloed toch zo kwetsbaar en ontheemd? In Verlies beschrijft de invloedrijke Duitse socioloog Andreas Reckwitz de paradoxen van onze moderne tijd, waarin individualisering en globalisering nieuwe mogelijkheden brachten, maar ook diepe gevoelens van vervreemding en nostalgie oproepen.

Reckwitz analyseert verlies als een fundamenteel probleem van onze tijd. De belofte van vooruitgang is altijd gepaard gegaan met verlies: van zekerheid, gemeenschap e...

Genealogie van de moraal dankt haar bestaan aan twee traumatische gebeurtenissen. In het najaar van 1882 wees Lou Salomé Nietzsches huwelijksaanzoek af en ging er vandoor met zijn beste vriend, Paul Rée. Enkele maanden later overleed Nietzsches voormalige idool, Richard Wagner, de componist die zich als een vader over hem had ontfermd, maar die hem later zwart maakte tegenover anderen zonder dat Nietzsche het wist. Nietzsche ontdekte het verraad van Rée en Wagner op hetzelfde moment. In de...

Diepgaande filosofische reflectie op het dogmatisme, het apodictische denken en de ‘macht van het woord’

Wie niet namens het hogere kan spreken, verliest geloofwaardigheid. In Het laatste woord laat filosoof René ten Bos zien dat onze seculiere samenleving alternatieven voor God gevonden heeft. We spreken niet langer in Zijn naam, maar in naam van Gezondheid, Waarheid, Rechtvaardigheid, Efficiency en recentelijk ook Duurzaamheid. Daarmee is een nieuwe vorm van dogmat...

Tegen de achtergrond van klimaatverandering, digitale ontwrichting en toenemende ongelijkheid pleit de Kameroense filosoof Achille Mbembe voor een fundamentele herziening van onze plaats binnen het wereldwijde ecosysteem. Hij roept op tot het ontwikkelen van een nieuwe planetaire bewustwording: een manier van denken en leven die de aarde erkent als gedeelde ruimte en als fundament voor een gemeenschappelijke toekomst.

Mbembe haalt inspiratie uit Afrikaanse denkwijzen, animistische were...

Over de zin en onzin van digitalisering in het onderwijs.

Heeft het zin om kinderen van jongs af aan te leren programmeren? Verandert ons denken door het gebruik van computers? Wat zijn de schaduwkanten van computers in de collegezaal? Ad Verbrugge en Jelle van Baardewijk vroegen wetenschappers, intellectuelen en leraren hun mening over de zin en onzin van digitalisering in het onderwijs. In deze bundel komen zowel voor- als tegenstanders van digitale middelen in het onderwijs aan het woord. A...

'De existentialisten' van Sarah Bakewell vertelt het bewogen verhaal van een invloedrijke generatie denkers, waaronder Simone de Beauvoir, Jean-Paul Sartre en Raymond Aron. Zij speelden een cruciale rol in het verzet tijdens WO II en in emancipatiebewegingen van onder anderen feministen, antikolonialisten en studenten.

Schijnbaar moeiteloos schakelt Sarah Bakewell tussen hun gepassioneerde levens en geëngageerde ideeën. Bakewell gaat op zoek naar wat de existentialisten ons te bieden hebbe...

De succesvolle serie Becky Breinstein laat jonge lezers kennismaken met de ontregelende kracht van filosofie. In het eerste deel, De gifbeker van Socrates, wordt Becky Breinstein van school gestuurd, omdat ze net zulke irritante vragen stelt als Socrates. In het tweede deel trekken Becky en haar vrienden de bergen in met de geniale gek Snorrie, die zegt dat hij ‘de herhaling van Nietzsche’ is. Deze graphic novel-serie biedt een jong publiek (8-12 jaar) een grappige en bijna ongemerkt leer...