Waarom is het zo moeilijk om weer vrede te sluiten na het uitbreken van een oorlog? Het punt van omslag van vrede naar oorlog ligt op een heel ander punt dan de omslag van oorlog naar vrede. Dit soort situaties met zogenaamde 'hysterese' treden in veel andere systemen op zoals ecosystemen, financiële markten en klimaatsystemen. Hoe deze hysterese in eenvoudige modellen optreedt is het onderwerp van studie in dit boekje. In deze Zebra wordt op een duidelijke manier uitgelegd hoe je kantelpunt...

Rob van Oord was van 1974 tot 2014 een markante wiskundeleraar op het Coenecoop College. Gewaardeerd door leerlingen om zijn originele aanpak, de liefde voor zijn vak en soms heel aparte lessen. Collega's kennen hem van workshops bij de Nederlandse Vereniging van Wiskundeleraren en de Nationale Wiskunde Dagen, waarbij hij steeds weer wist te verrassen met originele lesideeën die ook nog eens heel toepasbaar waren. Ook na zijn pensioen is hij op beide terreinen actief gebleven. De weerslag va...

Het wegennet, het internet, de spoorrails verbindingen, de buizenstelsels voor gas en water, het kabelnet voor tv, het telefoonnet zijn allemaal voorbeelden van netwerken.

Dergelijke netwerken kunnen worden beschreven met een eenvoudig wiskundig hulpmiddel, de graaf. Afhankelijk van het toepassingsgebied, bijvoorbeeld een reisplanner voor de Nederlandse Spoorwegen of snel transport van emails tussen internet gebruikers, worden verschillende eisen aan deze grafen gesteld.

In deze Zebra worden dr...

Gravitatie

Zwaartekracht, je hebt er dagelijks mee te maken en je kunt zelfs niet zonder. Toch sta je er waarschijnlijk niet zo vaak bij stil dat bijvoorbeeld voetballen alleen door die kracht mogelijk is. Gravitatie houdt niet alleen op aarde alles netjes op zijn plaats, maar zorgt er ook voor dat onze planeet rond de zon draait en een atmosfeer heeft die leven mogelijk maakt.

Wetenschappers proberen al eeuwen de zwaartekrachtwerking te doorgronden. In deze Zebra volg je hun spoor en doe je ve...

Wie wiskunde gebruikt, maar de basistechnieken niet goed beheerst, loopt vroeg of laat vast. De Spijkerboekjes geven de mogelijkheid om die technieken in zo kort mogelijke tijd aan te leren. Wiskunde leer je in de eerste plaats door te doen. Daarom volgt na elke stukje uitleg een groot aantal oefeningen.De zeven Spijkers behandelen de onderwerpen van de basiswiskunde gestapeld, in een doorlopende leerlijn, maar de delen zijn ook prima afzonderlijk te gebruiken. Het onderwerp van de vierde Spi...

In deze Zebra maak je kennis met de wiskunde achter patroonvorming. Het boekje gaat in op allerlei soorten patronen, maar het icoon van de zebra-reeks, de zebra zelf, speelt met zijn strepen de hoofdrol. In de voetsporen van de Brit Alan Turing behandelt dit boekje de wiskundige theorie die verklaart hoe patronen als strepen en vlekken zouden kunnen ontstaan op de vacht van dieren. Aan de hand van talrijke opgaven maak je kennis met differentiaalvergelijkingen en de rol die ze spelen bij patr...

Knopen zijn onderdeel van ons dagelijks leven. Een bergbeklimmer, een zeiler of een kampeerder is volledig vertrouwd met knopen. Dat knopen ook in de belangstelling staan van wiskundigen is minder bekend. In de negentiende eeuw probeerde Lord Kelvin met behulp van knopen de atomen te rangschikken. Hiertoe werd een knopentabel opgezet. Dit wordt gezien als het startpunt van de knopentheorie. In dit Zebra-boekje proberen we een aanzet te geven tot verdere bestudering van de knopentheorie. Het b...

Van een infectie word je ziek en je kan andere mensen besmetten. Behandeling van de ziekte leidt dus tot minder nieuwe besmettingen, en vaccinatie beschermt jezelf maar zorgt ook dat je de ziekte niet kan verspreiden. Hoe snel moet je behandelen of hoeveel mensen moet je vaccineren om de infectie helemaal te stoppen? Waarom lukt dat bij de ene infectie wel en bij de andere niet? Kunnen we dat voorspellen? Hoe hangt dat af van eigenschappen van de infectieziekte? Een wiskundig model kan ons he...

Je kunt een levensverzekering afsluiten die uitkeert bij overlijden of juist

bij in leven zijn. Dat wil zeggen: om jouw dierbaren verzorgd achter te

laten of om zelf verzekerd te zijn van voldoende inkomsten vanaf een

bepaald tijdstip in de toekomst, mits je dan nog leeft. In dit boekje gaan

we aan de slag met het berekenen van de hoeveelheid geld die bepaalde

levensverzekeringen kosten en daarnaast, wat minder uitgebreid, met hoe

groot de pot met geld moet zijn die een verzekeraar opzij moet...

Experimenteren met kansenHet leven is vol toeval. Bij het trekken van lootjes voor Sinterklaas, de uitwisseling van genen, filevorming, overal speelt kansberekening een rol. Soms zijn de uitkomsten daarvan verrassend en zelfs strijdig met je intu e. Om iets over een kans te weten te komen, kun je een experiment heel vaak uitvoeren. Dat is niet nodig als je gebruik maakt van een randomgenerator om het kansexperiment na te bootsen. In deze Zebra wordt dat gedaan met behulp van een grafische rek...