In 2002 werd de Raad voor de rechtspraak ingevoerd, om als een soort ‘buffer’ tussen rechtspraak en politiek te fungeren. De invoering van de Raad riep echter ook een hiërarchie in het leven: gerechten werden met betrekking tot bedrijfsvoering hiërarchisch ondergeschikt aan de Raad, die weer ondergeschikt werd aan de minister. Hoewel de behandeling van individuele zaken hiervan geen onderdeel uitmaakte, waren er vanaf het begin zorgen over de betekenis voor de rechterlijke onafhankelijk...

Dit boek behandelt de vele middelen die de overheid in haar beleidsvoering gebruikt om maatschappelijke doelstellingen te bereiken. Het vraagstuk van de sturingscapaciteit van de overheid is een actueel onderwerp en dit boek beoogt samenhang te brengen in en een overzicht te geven van het beleidsinstrumentarium dat voor het inrichten en uitvoeren van overheidsbeleid kan worden aangewend.

Overheidsbeleid is gericht op maatschappelijke problemen. Vandaar dat in dit boek begonnen wordt met een a...

Nederland kent een lange traditie de rollen van wetgever, bestuur en rechter te benaderen vanuit de klassieke op Montesquieu geïnspireerde idee van machtenscheiding: de trias politica. De wetgever stelt wetten op, het bestuur voert deze uit en de rechter toetst die uitvoering aan de wet. Recent is opnieuw discussie ontstaan over de vraag of de rechter voldoende kritisch is op de wetgever en het bestuur. Zou de rechter steviger moeten optreden? Zou hij meer tegenwicht moeten bieden aan het ov...

De ontwikkeling van de Omgevingswet is met recht een van grootste wetgevingsoperaties in ons land te noemen. De wet bundelt 26 wet ten op het terrein van de fysieke leefomgeving en ziet daardoor op talloze activiteiten, waaronder water activiteiten. Op rijksniveau is de Omgevingswet nader uit gewerkt in vier AMvB’s en één ministeriële regeling. Op decentraal niveau zijn de juridisch bindende regels te vinden in het gemeentelijke omgevingsplan, de waterschapsverordening en de provinciale ...

In een vrije staat dient iedereen die in het bezit kan worden geacht van een vrije wil, zichzelf te besturen. De wetgevende macht zou dan ook bij het volk in zijn geheel moeten berusten. Maar aangezien zoiets in de grote staten een onmogelijkheid is en ook in kleine staten op veel bezwaren stuit, dient het volk vertegenwoordigers aan te stellen die alles moeten doen wat het volk zelf niet kan.

Montesquieu,

Over de geest van de wetten (1748)

Dit werkboek bevat formatieve toetsen (casus, uitspraken en vragen) en checklists. De vragen hebben betrekking op meerdere belangrijke onderwerpen van het algemeen bestuursrecht. Aan de orde komen de kernbegrippen van de Awb (bestuursorganen, belanghebbenden en besluiten), toekenning van bestuursbevoegdheid (attributie, delegatie en mandaat), normen voor het handelen

van bestuursorganen (algemeen verbindende voorschriften en algemene beginselen van behoorlijk bestuur), handhaving (last onder ...

Steeds vaker treffen concurrenten elkaar bij de bestuursrechter. Dat is niet zo vreemd. Besluiten van de overheid kunnen immers grote gevolgen hebben voor de concurrentiepositie van ondernemers. Als bijvoorbeeld chocoladeproducent A een subsidie krijgt en chocoladeproducent B niet, dan heeft A een concurrentievoordeel ten opzichte van B. En als de gemeenteraad een bestemmingsplan vaststelt dat voorziet in de vestiging van een nieuwe bouwmarkt, dan krijgt een in de buurt gevestigde bouwmarkt t...

Rechtsorde en bestuur is gemaakt ter gelegenheid van het afscheid van Piet Hein Donner als vice-president van de Raad van State op 31 oktober 2018. Het boek bevat uiteenlopende bijdragen over tal van onderwerpen op het terrein van politiek, wetgeving, bestuur en rechtspraak. Met veel van deze onderwerpen heeft Piet Hein Donner zich gedurende zijn mooie en veelzijdige loopbaan beziggehouden. Begonnen als jurist bij het ministerie van Economische Zaken werd hij na een raadadviseurschap bij het ...

Nationale parlementen hebben verschillende bevoegdheden om Europese besluitvorming te beïnvloeden. Zij kunnen dit onder andere doen door de eigen regering te controleren op het Europese beleid. Nationale parlementen kunnen daarnaast direct met de Europese Commissie communiceren en kunnen door middel van de politieke dialoog hun standpunten overbrengen. Bovendien kunnen zij via de gelekaartprocedure aan de Europese Commissie laten weten dat voorgenomen nieuwe wetgeving een onderwerp omvat dat...