De Digesten, die in 533 tot stand kwamen, vormen mogelijk het meest wezenlijke deel van het Corpus Iuris Civilis. Het is een bloemlezing van tekstfragmenten uit de klassieke periode van de Romeinse rechtswetenschap ontleend aan rechtsgeleerden, zoals Julianus, Papinianus, Paulus en Ulpianus.

De tekstfragmenten hebben het karakter van case law. De Romeinse juristen hielden zich niet of nauwelijks bezig met systematiek en abstracte rechtsbegrippen, maar lieten zich in hun rechtsvinding leiden d...

Het gebruik van grond is noodzakelijk om bepaalde publieke doelstellingen te realiseren, bijvoorbeeld de aanleg van woonwijken, industrieterreinen en wegen. Lang niet alle grond in Nederland is in eigendom van de overheid. Dat betekent dat de genoemde doelstellingen dikwijls (gedeeltelijk) op grond van particuliere eigenaren moeten worden gerealiseerd. Het zelfrealisatierecht houdt in dat particuliere eigenaren - vanwege hun eigendomsrecht op de grond - in principe het eerste recht hebben om ...

De uitvoeringsverplichting is een door de overheid opgelegde verplichting die vergunning- en concessiehouders dwingt om de activiteiten uit te voeren waarop het te verlenen recht betrekking heeft. Deze verplichting gaat gelden zodra de vergunning of concessie is verleend of door de houder is aanvaard. Uitvoeringsverplichtingen vormen een belangrijk instrument voor de overheid om publieke belangen te waarborgen binnen een marktcontext. Door het opleggen van uitvoeringsverplichtingen grijpt de ...

Overheidscommunicatie biedt burgers een belangrijke inkijk in wat de overheid zoal van plan is, waar zij de publieke middelen aan besteedt en welke resultaten zij behaalt. Maar mag de overheid die communicatiebevoegdheid ook inzetten om burgers te vertellen hoe zij moeten stemmen tijdens verkiezingen of referenda? Of om een minister eens flink in het zonnetje te zetten in de hoop dat dat stemmen oplevert bij de volgende verkiezingen? Kortom: mag de overheid door middel van communicatie prober...

Migratierecht kan diep ingrijpen in het leven van migranten. Het bepaalt waar, wanneer en met wie migranten mogen wonen en werken. Anders dan rechtsgebieden die op vergelijkbare wijze ingrijpen in het leven van individuen, zoals het strafrecht, arbeidsrecht of familierecht, is migratierecht onderdeel van het bestuursrecht.

In het bestuursrecht worden veel regels gemaakt door het bestuur in plaats van door de wetgever. Lieneke Slingenberg laat in haar oratie zien dat deze bestuursregelgeving i...

Preadviezen uitgebracht door D.E. Bakker, E.M.M.A. Driessen, M.C. Pakkert en J.H.M. Ypinga voor de bijeenkomst van de Jonge VAR op 8 november 2022.

Rapport van de Commissie Verruiming bevoegdheden bestuursrechter van de Vereniging voor bestuursrecht (VAR).

Op diverse plekken in het bestuursrecht zou meer open kaart gespeeld kunnen worden, in de zin van het meer prijsgeven van regels, details en nuances in bestuursrechtelijke bepalingen en brieven. Waarom, op welke plekken in het bestuursrecht en voor wie zou dit van toegevoegde waarde kunnen zijn? En welke voor- en nadelen kunnen er in concrete gevallen aan het (meer) open kaart spelen verbonden zijn? Denk bijvoorbeeld enerzijds aan het vergroten van toegankelijkheid en rechtszekerheid en het a...

Met de inaugurale rede De terugkeer van het staatsrecht aanvaardde prof. mr. dr. Jurgen Goossens het ambt van hoogleraar staatsrecht aan de Universiteit Utrecht. In de rede wordt opgeroepen tot een terugkeer en gedaanteverandering van het staatsrecht in complexe tijden. Goossens gaat op zoek naar de wortels van de huidige vertrouwenscrisis tussen burger en overheid, een crisis die voor een deel verklaard kan worden door evoluties in de organisatie en het functioneren van het openbaar bestuur....

Wij zijn in Nederland erg kritisch over allerlei zaken in Nederland, bijvoorbeeld over zaken die de democratische rechtsstaat betreffen. Hierbij laten wij vaak na Nederland te vergelijken met andere landen. Wanneer wij dit wel doen, zien wij dat veel zaken, zo ook de democratische rechtsstaat, in Nederland goed geregeld zijn.

Dit boek beoogt studenten en andere geïnteresseerden kennis te laten maken met onze democratische rechtsstaat. De elementen van de democratische rechtsstaat worden in e...