De Franse edelman Michel Eyquem de Montaigne (1533-1592) besloot zich op achtendertigjarige leeftijd terug te trekken uit het openbare leven. Hij verschanste zich in een toren op zijn landgoed in de buurt van Bordeaux met het voornemen zichzelf zo oprecht mogelijk onder de loep te nemen. Hij dacht na en schreef, terwijl om hem heen de wereld gek werd en de hordes mensen elkaar vanwege hun godsdienst afslachtten. Montaigne wordt algemeen beschouwd als de vader van het essay. Nog altijd geldt h...

Op 11 mei 2022 besloot de tijd een punt te zetten achter het leven en werk van Jeroen Brouwers, een van de meest bekroonde en authentieke stemmen uit de Nederlandstalige literatuur. Ruim veertig jaar eerder voorspelde hij zijn einde in de novelle Voorjaarsmoeheid: ‘Laat mij maar voorgoed in het witte niets verdwijnen, op een dag in mei als deze, stilletjes, zonder rombom, zonder rettèt.’ De Stichting Jeroen Brouwers, die zijn literaire nalatenschap beheert, laat rombom en r...

Het woord en de wereld gaat over poëzie, dichters, filosofie en denkers, maar meer precies over de vragen: wie zijn we, wat bepaalt ons handelen, wat is er gaande in de wereld? De essays zijn zo gerangschikt dat er een doorlopend verhaal ontstaat. Naast poëzie en filosofie komen ook voorbij: antropologie, biologie en religie. Van Sasja Janssen tot Herman Gorter, van Lucebert tot Plato, Gerbrandy gaat intuïtief te werk, evenwel zonder het analytische denken uit te schakelen.

‘Mijn moeder dacht dat het oorlog was, niet bij wijze van vergelijking, maar in de bloedserieuze zin van het woord. Zij was gevangengenomen en werd nu door “de vijand” bewaakt. Hoe wij zonder kleerscheuren door de vijandelijke linies waren gekomen en haar hadden gevonden, was haar een raadsel.’

Van zeer nabij, met een precisie die liefde verraadt, beschrijft Cyrille Offermans de lotgevallen van zijn oude, dementerende moeder: hoe het begon, met vergeetachtigheid en wantrouwen, hoe moe...

’s Ochtends vroeg ziet alles er anders uit: het leven, de wereld, wijzelf. In deze veelzijdige essaybundel laat historicus Guido van Hengel het ochtendlicht schijnen in en op de geschiedenis, mythologie, kunst en politiek. Hij wordt wakker met schrijvers, sjamanen, astronomen en mestkevers. Het vertrekpunt is even eenduidig als wonderlijk: mensen zoeken steeds weer, en vaak tegen beter weten in, naar een nieuw begin.

Naadloos verweeft Van Hengel zijn brede historische kennis met zijn persoo...

In de afgelopen twee decennia zijn er maar heel weinig schrijvers die de kunst en de ambachtelijkheid van het literaire essay zo hebben weten te perfectioneren als Zadie Smith. Ze weeft persoonlijke ervaringen en overwegingen moeiteloos aaneen met de breuklijnen in onze moderne maatschappij en weet elke keer weer een manier om solidariteit en compassie te betonen.

In haar nieuwe essaybundel beschrijft Smith de onderwerpen die haar de afgelopen jaren hebben beziggehouden. Ze voert bijna intieme...

Zo wandel je tijdens een mooie zomer in het voetspoor van pelgrims op de Camino in Frankrijk en zo ontwaak je, na vanachter geschept te zijn door een auto, een paar dagen later uit een coma. Na deze ingrijpende gebeurtenis, die Peter Nelissen wonder boven wonder overleeft, merkt hij dat de zin van het-er-zijn in deze wereld hem steeds meer ontglipt. Ruggengraat met Titaan beschrijft zijn daaropvolgende zoektocht via bibliotherapie, schrijven en schilderen, naar wijsheden en levensbeschouwelij...