Wat is er in ons gejaagde leven fijner dan even op de rem te staan

en te luisteren naar de rustgevende branding van de oceaan?

Welke lessen kunnen we trekken uit het eeuwige komen en gaan

van de getijden, de kleur van de zee en de grens van land en

water?

Meer dan ooit hebben we de behoefte om terug te vallen op de

kern van ons bestaan: de lucht waarvan we leven, de bomen die

ons beschermen, de enorme zee die ons aanzet tot bescheidenheid

en bezinning. Maar we beseffen nog te weinig hoezeer we

hem nodig hebben, die onmetelijke, alomtegenwoordige blau...

Voor het leven is er geen generale repetitie. Je hebt slechts één

kans. Gelukkig zijn grote denkers je voorgegaan en kun je bij

hen terecht voor wijze raad. Zo helpt Diogenes je om je authentieke

zelf te zijn, Epicurus om niet te veel geld uit te geven tijdens

de uitverkoop en Kant om op tijd te remmen voor een zebrapad.

Maar ook minder gearriveerde denkers helpen je een handje:

André Hazes daagt je uit om vrijer te worden en De Jeugd van

Tegenwoordig steunt je in je verdriet.

In Filosofie...

Plato's omvangrijk werk heeft een enorme invloed uitgeoefend op de geschiedenis van de westerse filosofie. De onderwerpen die hij behandelde worden nu nog altijd door moderne filosofen bestudeerd: metafysica, kennisleer en ethiek bijvoorbeeld. Toch is het lezen van het werk van Plato geen saaie kost. Ten eerste presenteerde hij zijn denkbeelden in de vorm van een dialoog, een toneelstuk met twee discussiërende mensen, en daar gaat het soms hevig aan toe. Ten tweede behandelde hij ook minder ...

Dataïsme is het geloof dat alles te vertalen is in data. Data leggen

de wereld vast en maken haar beheersbaar. Maar voor wie en

met welk doel? Ethische dilemma’s rondom data worden vaak

gereduceerd tot zaken als privacy en regulering, terwijl de onderliggende

aannames van het dataïsme zelden ter discussie

staan. Is de mens echt als algoritme te begrijpen? Wat gebeurt er

met de dingen die niet in data te vatten zijn? En waarom wordt

de dataïstische toekomst voorgesteld als onvermijdelijk?

...

Moet je gek zijn om in God te geloven? Of op z'n minst naïef, onkritisch en zweverig? Hoewel moderne mensen hebben afgerekend met de illusie dat er een God bestaat, wil God maar niet dood. Buiten Europa groeit religieus geloof gestaag en zelfs in het seculiere Nederland zijn er mensen die zich tot het geloof bekeren. Natuurlijk kunnen we dat zien als een nieuw bewijs voor de onuitroeibare irrationaliteit van mensen, maar misschien is er meer aan de hand. Misschien is geloven in God niet zo d...

Adriaan Koerbagh ontleedt in Een licht dat schijnt in duistere plaatsen met 'het licht van de rede' fundamentele christelijke noties als de Schepper, de Drieëenheid, hemel en hel, engelen en duivels, geloof in wonderen. Volgens hem vallen God en Natuur samen en is theologie een natuurwetenschap. Koerbaghs doel was een vrije en vrijzinnige samenleving; hij had zich tot taak gesteld met scherpe pen commentaar te leveren op wat hij als misstanden ervoer.

Zonder twijfel zou Een licht dat schijn...

Heidegger. Denken en danken, geven en zijn is een klassieker in de Nederlandstalige filosofie. Dit boek, waarmee Samuel IJsseling in 1964 promoveerde, heeft velen geïntroduceerd in het denken van de 'latere Heidegger'. IJsseling benadert het denken van Heidegger niet als een kritische buitenstaander, maar probeert het van binnenuit te doorgronden.

In eenvoudig maar fraai Nederlands tracht hij de kern van Heideggers vaak ingewikkelde gedachtegang op het spoor te komen, zonder hem daarbij klakk...

In een van zijn talrijke avonturen wil baron von Münchhausen met zijn paard over een moeras springen, maar komt er middenin terecht. Geen nood, zegt hij, grijpt zich bij de staart van zijn pruik, tilt zich met paard en al uit de poel en zet zich veilig op de andere oever neer. Het punt van waaruit Münchhausen zich uit het moeras optilt: dit is het moderne subject, de grond van ons Ik. Ziehier in een notendop de kernintuïtie die, aldus Lacan, aan de basis van Freuds psychoanalyse ligt.

I...

De Franse historicus en filosoof Pierre Rosanvallon is een van de spraakmakendste denkers over de hedendaagse democratie. Hij gaat niet uit van een normatief ideaalmodel van democratie, maar vertrekt vanuit het historische gegeven dat de democratie steeds opnieuw en hooggestemde verwachtingen en hoop wekt, maar evenzeer gepaard gaat met teleur- stellingen, verwarring en weerstand. Origineel, erudiet en nauwgezet beschrijft Rosanvallon de geschiedenis van die permanente spanning.

In De democra...

Het blijkt onmogelijk te zijn om in je eentje het leven betekenis te geven. Betekenis geven, doe je samen. Dat kan zijn binnen een relatie, een gezin, een bedrijf of de samenleving. Maar nooit alleen. Triangulatie laat zien hoe je met andere mensen gezamenlijk betekenis geeft aan het leven. Triangulatie betekent uitpeilen. Aan de hand van drie punten - jezelf, de ander en de wereld - ben je in staat uit te peilen wat je zelf vindt, wat de ander vindt en hoe de wereld in elkaar steekt.Triangul...