In 'De moderne Helicon' (1792) neemt Arend Fokke Simonsz zijn schrijvende tijdgenoten genadeloos op de hak. Het verhaal gaat over de Griekse god Apollo, die een winkel in poëzie heeft geopend. Schrijvers komen van heinde en verre om daar poëtisch taalgebruik en metaforen te kopen. De vreemdste attributen staan in de vitrines: van kloppende harten tot lillende ingewanden en ledematen van suiker. En voor de gevoelige dichter is er een groot assortiment zilte tranen.

Fokke bekritiseert het bela...

Waar mensen zijn, ontstaan verhalen. Er is geen samenleving, geen cultuur en zeker geen literatuur denkbaar zonder vertellingen. In de afgelopen decennia doken heel wat nieuwe, vaak verrassende verteltheorieën op, maar in het Nederlandse taalgebied kregen die nauwelijks of geen aandacht.Vertelduivels begint met een bespreking van klassieke concepten als plot & story en van theoretici als Franz Stanzel en Dorrit Cohn. Vervolgens komt de structuralistische verhaaltheorie van Gérard Genette en...

Johan Andreas dèr Mouw (1863-1919) is een opmerkelijke verschijning in de Nederlandse literatuur. In vergelijking met de meeste andere dichters begon hij pas laat, rond zijn vijftigste, serieus met schrijven. Toch is zijn oeuvre aanzienlijk én zeer eigen. Dèr Mouw was wel een generatiegenoot van de Tachtigers - en zijn poëzie toont ook enige verwantschap -, maar de gedichten zijn inhoudelijk volkomen anders. Zijn levensbeschouwing sluit aan bij de volgende generatie, die in haar gedichten...

Karl Marx (1818-1883) sleutelde zijn hele leven aan een eigen filosofisch

project, maar liet geen coherent theoretisch systeem na - marxisme

in die zin is een uitvinding van latere generaties. In de jaren rond 1845

keerde Marx zich nadrukkelijk af van Hegel, door wiens filosofie hij

was gevormd. In dialoog en deels polemiserend met jonghegelianen als

Ludwig Feuerbach ging Marx op zoek naar de materiële, politiek-economische

voedingsbodem voor de hegeliaanse ideeën van staat, recht en

moraal...

De leeslijst is er om iedere literatuurliefhebber (hernieuwd) kennis te laten maken met vergeten, onderschatte, of juist stukgelezen en vaakbekroonde werken uit de Nederlandse en Vlaamse letterkunde van alle eeuwen. Niet omdat het moet, maar omdat het leuk is. De auteurs van dit boek, allen letterkundespecialisten die verbonden zijn of waren aan de Radboud Universiteit Nijmegen, presenteren hun keuze van belangwekkende, urgente, relevante, interessante of gewoon mooie boeken uit de Nederlands...

Zijden draad vertelt de gezamenlijke geschiedenis van China en Nederland vanaf 1600 aan de hand van voorwerpen uit de collectie van het Rijksmuseum. De verwoede pogingen van de Nederlandse kooplieden om China te bereiken en in China een handelspost te beginnen komen aan bod, maar ook de fascinatie in Nederland voor de Chinese koopwaar, de contacten tussen Nederlanders en Chinezen in China zelf en op andere plekken in Azi

In Wereld in wanorde maken we kennis met Maarten Luther in de cruciale eerste jaren van diens kruistocht tegen Rome. Craig Harline toont ons Luther als briljant, maar ook grillig en zelfingenomen monnik, eindeloos tobbend over zijn zielenheil en de verderfelijkheden van zijn tijd. We volgen hoe Luthers opvattingen hem in conflict brengen met geleerden, priesters, bisschoppen, vorsten en uiteindelijk de paus. En hoe dit conflict uitmondt in een van de belangrijkste keerpunten in de wereldgesch...

Frans Kellendonk schreef ooit: ‘Ethiek betekent voor het “ik”: het kwaad in zichzelf onderkennen. Zonder die twijfel zou zijn denken geautomatiseerd en dus niet meer creatief zijn. De eerste impuls tot een verhaal krijgt een schrijver wanneer hij het met zichzelf oneens is. Twijfel en geloof zijn voor hem complementaire tegengestelden. […] Ook al schrijft hij [de schrijver] over ideeën die hem als burger heilig zijn, in zijn roman zal hij ze op losse schroeven zetten, belachelijk mak...