Het Amsterdam van de negentiende eeuw. Een vrouw veegt haar stoepje, een winkelier stalt zijn koopwaar uit en kinderen spelen op straat. Sfeertje, zou je zeggen – maar Amsterdam verkeerde in zwaar weer. Berooid achtergelaten door de Fransen, scheve houten huisjes, vervallen panden en hele stadsdelen afgebrand. Het is in die tijd dat Gerrit Lamberts (1776-1850) al wandelend tekende of al tekenend wandelde, en met kleurrijke topografische tekeningen liet zien hoe het er toen aan toeging.

Twee...

Negen eeuwen Utrecht, dat is negen eeuwen Utrechters. Of ze er nu al woonden of kwamen om te studeren, werken, geloven of liefhebben – de geschiedenis van een stad is de geschiedenis van haar mensen.

Kooplieden kwamen op het Utrecht met stadsrechten af. Geestelijken bouwden mee aan de bisschopsstad. De universiteit bracht studenten, de studenten werden wetenschappers. Eeuwenlang hielden nieuwkomers de bevolking van Utrecht op peil, na

de Tweede Wereldoorlog kwamen er Hongaarse vluchtelingen...

De uitvinding van de trapfiets met pedalen, kettingaandrijving en

luchtbanden was een grote verandering. Je kon nu zelf bepalen

wanneer je weg wilde en waar je heen wilde. Je kon het dorp

verlaten. De fiets gaf vrijheid.

En dan de uitvinding van de lift met valbeveiliging – dat was een

sensatie. Elk warenhuis, hotel en appartementencomplex wilde

een lift. De lift heeft de moderne stad mogelijk gemaakt.

De aardappeleters van Van Gogh hadden in 1885 geen benul

van wat er gaande was, laat staa...

Dit jaar viert Utrecht 900 jaar stadsrechten. Een goede aanleiding

voor een echte Utregse Kwis, bedacht Koos Marsman die bekend

staat als de ‘ambasedeur van de Uteregse vollekstaol’. Samen met

productieleider Peter Gieling ging hij aan de slag en met hulp van

veel enthousiaste vrijwilligers is een groots evenement uit de grond

gestampt waar 900 Utrechters aan deelnamen in de tien wijken van

Utrecht.

Drie keer deden de 900 Utrechters in spannende voorrondes mee

aan De Groate Utreg Kwis en ...

Hoe beeldden kunstenaars door de eeuwen heen het Friese boerenleven en het platteland af op doek en papier? In dit boek zijn kunstwerken van het Friese plattelandsleven samengebracht, waarin de boer, het landschap, de dieren en de bedrijfsgebouwen belicht worden. Al die werken samen laten een enorme afwisseling in kunstuitingen zien: van realistisch, figuratief, impressionistisch, expressionistisch, fijnschilderwerk en naïeve kunst tot abstract. Qua techniek is er eveneens een grote variatie...

In 2023 is het driehonderd jaar geleden dat Antoni van Leeuwenhoek overleed. Met zijn zelfgemaakte microscopen en zonder formele wetenschappelijke achtergrond slaagde deze ‘burger van Delft’ erin een wereld zichtbaar te maken die nog nooit iemand had gezien. Als eerste zag hij levende spermacellen, de wriemelende massa ‘kleine dierckens’ in een waterdruppel en de nog kleinere microwezens die we later bacteriën zijn gaan noemen. Hoe speelde hij dat klaar? En wat dreef hem?

In Antoni. ...

Een kleine geschiedenis van de Overijsselse dialecten

In het volgende dorp, dáár spreken ze raar!’ Dit is een opmerking over dat rare taaltje van de buren dat taalkundigen begin twintigste eeuw vaak hoorden. Toen waren er nog volop verschillen. Elke plaats en elke stadswijk heeft of had zijn eigen dialect. Hoe is dat nu?. ‘InVollenhove zeiden ze bijvoorbeeld kuukies voor ‘koekjes’, maar in Sint-Jansklooster, op amper vier kilometer afstand, werd datzelfde woord met een oe uitgesprok...

Als herinnering voor later: Duitse soldaten fotografeerden Nederland 1940-1945

Na het succesvolle Nach Holland brengt Gerard Groeneveld opnieuw een fotoboek met veel ongepubliceerde Duitse privéopnamen.

Maakten Duitse soldaten tijdens de aanval op Nederland in mei 1940 al veelvuldig gebruik van hun fotocamera, tijdens de bezetting nam hun lust tot fotograferen nog meer toe. Zo hielden ze hun herinneringen vast voor later en konden ze via hun kiekjes met familie en naasten thuis communiceren.

...

Na de verwoestingen van de Tweede Wereldoorlog werkt Rotterdam bijna vijfentwintig jaar hard aan herstel van de stad. In die periode, ruwweg van 1945 tot 1970, verrijzen een grootstedelijk centrum en moderne woonwijken. De meeste aandacht vraagt echter de economische kurk waarop Rotterdam drijft: de havens en fabrieksinstallaties, die geleidelijk steeds verder buiten de stad komen te liggen. Maar tijden veranderen en aan het einde van de wederopbouwperiode ontstaat onvrede over de leefomstand...