De wonderlijke stilte van de dode. Dat is het eerste waarover Marjoleine de Vos zich verwondert als ze het levenloze lichaam ziet van een man van wie ze zielsveel heeft gehouden. Er is geen warmte meer in dat lichaam, geen beweging, geen geruis van ademhaling, geen hart dat nog klopt. Er is alleen nog een omhulsel, een voor eeuwig zwijgend ding, waar je, als je je gêne overwint, tegenaan kunt praten.

Hoe laat een onpeilbaar verlies zich vertalen? Laverend tussen verzet en berusting, ongeloo...

De nieuwe Parelduiker brengt een omslagverhaal over Andrea Manga Bell. Ze was de dochter van een Afro-Cubaanse pianist, de echtgenote van een Kameroense prins en redactrice van een Berlijns tijdschrift. Maar ze was ook de geliefde van Joseph Roth. Verder wordt in dit nummer uit de doeken gedaan hoe schrijver, dichter en bioloog Dick Hillenius een jaar de literaire bijlage van het glossy blad Avenue bestierde. En Ronald Bos reisde de jonge Kafka achterna naar de eilanden Norderney en Helgoland...

Zolang Inge Schilperoord zich kan herinneren is ze krampachtig bang. Niet bang voor het Grote Niets dat volgt op haar eigen dood, maar voor de dood van haar naasten. En dan meer in het bijzonder van haar schrandere en autonome oma, met wie ze een bijzonder hechte band heeft.

Bijna drie jaar geleden overleed Schilperoords oma. Om zich te dwingen vertrouwd te raken met haar dood, bezoekt ze regelmatig haar graf op Oud Eik en Duinen in Den Haag, een van de mooiste en oudste begraafplaatsen van ...

Anna Achmatova (1889–1966) publiceerde aan het begin van haar carrière een aantal succesvolle bundels, vol poëzie van lief en leed, maar daarna zweeg ze door toedoen van Stalins censuur. Toch bleef ze schrijven, getekend door de revolutie, terreur en oorlog die zich tijdens haar leven voltrokken.

Ook haar persoonlijke leven was turbulent: haar eerste man werd gefusilleerd, haar laatste stierf in een strafkamp, en haar zoon werd decennialang gevangengehouden. Zelf werd ze verstoten uit de...

In tsaristisch Rusland werden grootgrondbezitters maar eenmaal per drie jaar aan een telling en opgave van lijfeigenen voor de belasting onderworpen. Gentlemanoplichter Tsjitsjikov beseft dat de namen van de in de tussentijd overleden lijfeigenen daardoor geld waard zijn en dat hij er zelfs een hypotheek op kan nemen, mits hij ze te pakken krijgt. Roofkapitalisme en hypotheekzwendel avant la lettre dus: een geniale satire op de kleinheid van de mens.

Wie anders dan Gogol zou hebben kunnen be...

‘Ons land is groot en rijk, maar er heerst geen orde. Kom over ons regeren.’ In 862 voldeed Noormannenvorst Rurik aan dit verzoek van de bevolking van het tegenwoordige Rusland; in 2022 ging datzelfde Rusland over tot de invasie van Oekraïne. Wat gebeurde er in de tussentijd in dit fascinerende land? Een geschiedenis van Rusland geeft hierop antwoord, en leest als een politieke thriller.

Heersers als Ivan de Verschrikkelijke, Peter en Catharina de Grote en kleurrijke figuren als Raspoeti...

In Zaandam woont een man tussen een wel heel bijzondere verzameling: Ed Brinkkemper houdt zich al tientallen jaren bezig met vooral Nederlandse en Vlaamse plantenboeken, waar hij een imposante collectie van heeft opgebouwd. Van Dodoens Cruydeboeck uit 1554 tot de befaamde Flora Batava en J. Commelins Horti Medici Amstelodamensis uit 1697; rij aan rij staan er prachtige en belangrijke boeken over de planten om ons heen. De afbeeldingen die ze bevatten zijn van een ongekende schoonheid.

Samen m...

Dovlatov is vanaf zijn ontijdige dood in 1990 razendsnel een van de populairste schrijvers in Rusland geworden. Dat heeft hij te danken aan de schijnbare eenvoud van zijn stijl, met zijn korte maar krachtige zinnen en laconieke toon, en aan de verhalen zelf, die bevolkt worden door verschoppelingen, criminelen, ongelukkigen en andere pechvogels.

Rode draad is Dovlatovs leven zelf, de schrijver die uitgegeven wil worden, waardoor alles wat hij schrijft het stempel van doorleefde waarachtigheid...

Wat dreef Kurt Tucholsky tot het schrijven van Schloss Gripsholm? Hij was al beroemd als satiricus, journalist en schrijver van beschouwingen, vlijmscherpe korte verhalen, artikelen en chansons, toen zijn uitgever hem vroeg om een liefdesverhaal.

Gripsholm, een kasteelroman (1931) speelt in Zweden en is een quasi-zorgeloos vakantieboek, waarin vriendschap, verliefdheid, geflirt in een driehoeksverhouding, goed eten en drinken en wandelingen in de natuur een bijna onbekommerde rol spelen.

De...