Het huidige kapitalistische systeem is intrinsiek niet duurzaam. Dat heeft ertoe geleid dat de belangrijkste planetaire grenzen op het terrein van onder meer klimaatverandering, biodiversiteit en chemische verontreiniging inmiddels vergaand zijn overschreden.

Dit kan niet nog 75 jaar zo doorgaan. De mensheid zal in de loop van deze eeuw gedwongen worden de wereldeconomie en de daarmee verbonden samenlevingen radicaal anders vorm te geven. Dat is nog nooit eerder in de geschiedenis vertoond. Wi...

Het katholieke geloof is de in 1939 geboren Jos van Gennip niet alleen figuurlijk met de paplepel ingegoten, maar ook letterlijk met de melkfles, door de zusters van het klooster in het Brabantse Nuenen. Zijn moeder kon haar enige kind destijds dan wel niet de borst geven, ze heeft hem wel gevoed met waar het in haar ogen in het katholieke geloof om draait: omzien naar elkaar.

Als 86-jarige probeert Van Gennip daar nog steeds naar te leven. Door op deze leeftijd niet ‘treurig neer te zittenâ...

Pieter Zeeman (1865-1943), hoogleraar experimentele natuurkunde aan de Universiteit van Amsterdam, was een internationale sleutelfiguur in de twintigste-eeuwse fysica. Over Zeeman is nooit eerder een biografie verschenen omdat er nauwelijks bronnenmateriaal beschikbaar was. Lange tijd ging het verhaal dat zijn kinderen, in ruzie, zijn complete archief hadden vernietigd. In 1989 deed Anne Kox, hoogleraar geschiedenis van de moderne natuurkunde aan de Universiteit van Amsterdam, een uitzonderli...

Een nieuwe visie op de literatuur van de afgelopen eeuw.

Literaire schrijvers beïnvloedden in de twintigste eeuw de publieke opinie, veroorzaakten oproer en putten daarbij uit hun persoonlijke levens. Veel schrijvers ontwikkelden zich tot publieke figuren die regelmatig te vinden waren in de media en daardoor een grote maatschappelijke impact hadden.

Zodra schrijverschap een publieke aangelegenheid wordt, verandert de mens langzaam maar zeker in een mythe. In hun werk en in hun optredens ge...

Democratie begint bij de gemeente. Daar ligt de bron van burgerschap, zeker in Nederland. Hier is de burger al eeuwenlang eigenaar van de lokale democratie. Al vanaf de vroege Middeleeuwen namen lokale gemeenschappen het lot zelf in handen. Samen vormden die ons land uit veen, moeras en water. Centraal bestuur en adel kregen er nooit echt vat op, het lokale zelfbestuur zit ons in de genen.

Tegenwoordig staat de lokale democratie onder druk. We zien een doorgeslagen schaalvergroting, ongekende...

Vanaf midden twintig lijkt het wel permanent spitsuur in je hoofd. Belangrijke keuzes moeten worden gemaakt. Verder studeren, carrière maken, voor jezelf beginnen, of toch eerst die wereldreis? Samenwonen, trouwen, kinderen, of toch (nog even) niet? Ogenschijnlijk heb je het allemaal best goed voor elkaar. En toch knaagt er iets. Is dit het nu, waar doe ik het allemaal voor, zit ik wel op het juiste spoor, wat wil ik nu eigenlijk écht?

In Twintigerstwijfels en dertigersdilemma’s verklaart...

Als Rosie achttien is wordt ze met haar moeder, zusje en broertje door de nazi’s weggerukt uit haar vertrouwde leven in Crasna, een dorpje aan de grens van Roemenië en Hongarije. Vanaf dat moment begint hun onvoorstelbare helletocht langs verschillende concentratiekampen. Rosie was vanaf haar jongste jaren een uitzondering vanwege haar rode haar. Hoewel haar dorpsgenoten en zelfs haar moeder die kleur afschuwelijk vinden, voelt zij zich juist extra krachtig door dat unieke haar. Bij aankom...

Vanaf de jaren tachtig van de vorige eeuw werd in tal van landen het liberale denken dominant. Ook in Nederland koos de overheid als het even kon voor deregulering, privatisering en marktwerking. Bovendien zette het Westen na het vallen van de Berlijnse Muur vol enthousiasme in op wereldwijde vrijhandel. Hoewel die agenda ontegenzeggelijk voordelen had, bracht ze ook problemen mee, zoals een groeiende ongelijkheid tussen rijk en arm, flexibilisering van de vaste baan, meer asociaal gedrag en ...

Wie goed om zich heen kijkt, ziet het: er is een nieuw, bruisend bewustzijn aan het ontstaan over duurzaamheid, en de bijzondere relatie die wij als mensen met de natuur hebben. Deze verschuiving is van groot belang, want duurzaamheid gaat niet alleen over technologische oplossingen en regelgeving, maar juist ook om het herstel van de relatie tussen mens en natuur, tussen mensen onderling, en van de mens met zichzelf. Dit zou je 'duurzaamheid van binnenuit' kunnen noemen. Duurzaamheid van bin...

Het huidige China toont wat Europa na 1850 meemaakte: de razendsnelle wording van een economische grootmacht. Deze economische omwenteling was en is tegelijk een sociale en culturele revolutie. Een nieuwe wereld laat zien dat de aanleg van nieuwe infrastructuur en nieuwe netwerken hiervoor cruciaal zijn. Kort na 1850 werden door de westerse mogendheden wereldwijde netwerken met totaal nieuwe, zeer krachtige technologie opgebouwd: spoorwegen, de telegraaf en intercontinentale scheepvaartlijnen...