Abraham Kuyper (1837-1920) was een wonderkind ‘met tien hoofden en honderd armen’. Hij schreef meer dan tweehonderd boeken, was een fanatieke bergbeklimmer en reisde de halve wereld rond.

Rond 1900 was hij een dominante figuur in politiek en samenleving. We kennen hem als oprichter en Kamerlid van de ARP, en ook als stichter van een Amsterdamse universiteit en van de Gereformeerde Kerken. Uiteindelijk werd hij premier van alle Nederlanders. Als een staatsman werd hij ontvangen doo...

Meeslepende familiegeschiedenis op de breukvlakken van Nederland, Indië en Europa

De familie Kessler bracht de grondleggers voort van twee van de grootste Nederlandse ondernemingen: Koninklijke Shell en Hoogovens. Daarmee stond ze aan de basis van een nieuwe wereld, gebouwd op olie en staal. In Nederlands-Indië hoopten de Kesslers rijk te worden, maar hun plannen voor plantages en andere ondernemingen liepen op niets uit en eindigden steevast in ruzie. Dit veranderde toen pat...

De president van de Verenigde Staten wordt wel gezien als de machtigste man ter wereld – maar nooit voor lang. Wanneer zijn opvolger de inaugurele eed aflegt, op 20 januari om 12 uur ‘s middags, gaat al zijn officiële invloed in één klap verloren. Vanaf het ontstaan van de VS tot heden zijn presidenten op allerlei verschillende manieren met pensioen gegaan. De een trok zich volledig terug, de ander vond een nieuw politiek ambt. Sommigen verzilverden hun presiden...

Militaire geestelijken vormden een belangrijk onderdeel van de Nederlandse krijgsmacht tijdens de Onafhankelijkheidsoorlog in Indonesië. Honderden predikanten en priesters werden in de tweede helft van de jaren 1940 in uniform uitgezonden om de troepen geestelijk bij te staan en het militaire moreel te versterken. Ook de militaire geestelijken waren heilig overtuigd van de rechtvaardigheid van het Nederlandse optreden. God had Nederland geroepen om de koloniale orde te herstellen, zo lui...

De Duitse politiek staat onder hoogspanning, en daarmee ook Europa. Sinds de val van de Muur is in de geschiedenis van Duitsland, naast vele successen, een aaneenschakeling van crises waar te nemen: de moeizame integratie van de voormalige DDR in de Bondsrepubliek, de hervormingscrisis van de nieuwe deelstaten, de crisis van de verzorgingsstaat, de bankencrisis, het asiel- en integratiebeleid en de opkomst van het populisme. Het Duitsland Instituut biedt met dit breed opgezette boek een actue...

Op verzoek van het kabinet heeft het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies een verkenning uitgevoerd van bronnen en wetenschappelijke literatuur die sinds 2002 beschikbaar zijn gekomen over de val van de enclave Srebrenica op 11 juli 1995. Deze verkenning richt zich op twee onderwerpen die recent in de publiciteit veel aandacht hebben getrokken: internationale politieke besluitvorming over het verlenen van luchtsteun, en voorkennis bij inlichtingendiensten over de Bosnis...

Politici is niets menselijks vreemd. Ministers maken zich schuldig aan het onjuist of onvolledig informeren van de Kamer, Kamerleden lekken vertrouwelijke informatie of liegen over hun cv. Hoe hebben de normen ten aanzien van dit soort 'politieke zonden' zich in Nederland ontwikkeld? En hoe kunnen deze zonden in de toekomst worden tegengegaan? Over deze vragen gaat het Jaarboek. Zoals altijd bevat het ook herinneringen aan onlangs overleden (oud-)politici, recensies, interviews en een overzic...

Oud-Tweede Kamerlid Mark Verheijen schreef een levendig boek over het leven en het politieke denken van de 'rechtse provo' Harm van Riel.

'De interessantste politicus binnen de Nederlandse politiek tot Bolkestein.' Zo werd oud-politicus Harm van Riel (1907-1980) ooit genoemd door oud-NRC-columnist J.L. Heldring. Van Riel was in ieder geval een zeer opvallende verschijning aan het Binnenhof, onder meer door zijn negentiende-eeuwse voorkomen. Hij speelde ruim dertig jaar een grote rol in de VV...

Op 10 mei 1940 ontwaakten de Delftenaren door het geblaf van afweerkanonnen, het geratel van mitrailleurs en het gegons van vliegtuigen. De Duitse invasie was begonnen. Vijf dagen later was de strijd alweer afgelopen en was de bezetting een feit. Met de komst van de nieuwe machthebbers drong de vraag zich op welke houding men moest aannemen tegenover de Duitsers. Vooral voor de Technische Hogeschool Delft leek deze vraag urgent. De resultaten van technisch onderzoek konden van belang zijn voo...

Minder kerk, meer geloof – op die manier is de verhouding tussen religie, samenleving en individu in het huidige Nederland al eens samengevat.

Nadat het maatschappelijk leven vanaf de late negentiende eeuw steeds indringender op religieuze en levenbeschouwelijke basis was georganiseerd en gedisciplineerd, zou de in de jaren 1960 gestarte ontzuiling ervoor hebben gezorgd dat religie vooral een kwestie van persoonlijk geloof werd.

In biografieën van personen uit het tijdvak 1880-1980 wordt e...