De handhaving van de inlichtingenplicht in de Participatiewet heeft de afgelopen vijftig jaar ingrijpende veranderingen ondergaan. Waar aanvankelijk weinig aandacht was voor onterecht gebruik van de bijstand, verschoof de focus later naar het pakken van fraudeurs (de ‘Fraudewet’). De nieuwste ontwikkeling benadrukt maatwerk en menselijke maat. Dit onderzoek verkent de mogelijkheden en moeilijkheden waarmee handhavers – toezichthouders, buitengewoon opsporingsambtenaren domein V en boete...

Het hoogste recht is het hoogste onrecht. Wat het zwaarst is, moet het zwaarst wegen. De betekenis van een woord is zijn gebruik in de taal. De wet is hard, maar het is de wet. Wie stelt, bewijst. Geef mij de feiten, dan geef ik u het recht. Ons recht kent tal van dit soort rechtsspreuken. Ze kunnen worden beschouwd als de kleinste samenvattingen van het recht. In de toepassing fungeren de rechtsspreuken als de topica van het juridisch redeneren, als vindplaatsen voor argumenten in het juridi...

Dit zijn de preadviezen voor het jaarlijkse congres van de Vereniging voor de vergelijkende studie van het recht van België en Nederland. De onderwerpen voor dit jaar zijn:

- Toerekening

- De staatsrechtelijke positie van toezichthouders

- De opsporing in bijzondere strafwetgeving

Preadviezen 2023 is interessant voor rechtswetenschappers, onderzoekers, rechters en wetgevingsjuristen.

Mogen provincies zich verzetten tegen landelijk stikstofbeleid? Moeten gemeenten zich teweerstellen tegen een landelijke spreidingswet? Een antwoord op deze vragen kun je bijvoorbeeld zoeken in de politiek of in het recht. Tegelijk komen deze kwesties ergens vandaan. Ook in de zestiende eeuw, bijvoorbeeld, vroegen denkers zich af of lagere overheden in opstand mochten komen tegen de vorst. De verhouding tussen samenleving en overheid is dus al eeuwenlang voorwerp van studie en debat. Dit is h...

Bij veel Nederlanders heerst de hardnekkige veronderstelling dat na een schadeveroorzakende gebeurtenis, de veroorzaker beter niet te veel kan zeggen. Die veronderstelling is onjuist, maar lijkt desalniettemin te worden bevestigd door in veel verzekeringspolissen voorkomende bepalingen, die inhouden dat de verzekerde geen aansprakelijkheid mag erkennen. Dit boek doet verslag van een onderzoek naar de achtergrond, de juridische betekenis en het werkelijke belang van polisbepalingen die een ver...

Pauline Westerman was, naast hoogleraar Rechtsfilosofie aan de Rijksuniversiteit Groningen, jarenlang als docent en programmamanager verbonden aan de Academie voor Wetgeving en Overheidsjuristen. In die hoedanigheid heeft zij vele wetgevings- en overheidsjuristen een spiegel voorgehouden door vragen te stellen over zaken die voor rijksjuristen soms vanzelfsprekend lijken, maar dat niet altijd zijn. Dit deed zij onder andere in de onderzoeksgroep van de Academie, waarvan de leden maandelijks m...

Vademecum Advocatuur 2025 bevat de voornaamste wet- en regelgeving voor de praktijkuitoefening en praktijkvoering door advocaten.

De jaarvergadering 2024 van de NVvW was gewijd aan de verhouding tussen wetgeving en de organisatie van de rijksoverheid en decentrale overheden. Die overheidsorganisatie oogt van een afstand vrij stabiel: het Huis van Thorbecke staat, de ministeriële verantwoordelijkheid en publiekrechtelijke vormgeving van organisaties zijn nog steeds de uitgangspunten voor de organisatie-inrichting. Van dichtbij bezien rijst een ander beeld: gemeentelijke samenvoegingen en grootschalige decentralisaties i...

Wat valt er onder het begrip ‘religie’? Wanneer is een uiting ‘haatzaaien’? Wordt het verspreiden van ‘nepnieuws’ beschermd door de vrijheid van meningsuiting? Omvat het recht op leven ook het recht op maatregelen tegen klimaatverandering? Steeds vaker doen mensen een beroep op fundamentele rechten om uiteenlopende aanspraken te onderbouwen. Voorbeelden zijn de claims tegen de Staat in de klimaatzaken, de pleidooien voor erkenning van het recht op een eigen identiteit en het beroe...

De rechter staat tegenwoordig zeer in de belangstelling. Er gaat nauwelijks een dag voorbij zonder aandacht in de media voor rechterlijke uitspraken in grote zaken, over bijvoorbeeld klimaat, asiel, internationale conflicten of de strafrechtelijke vervolging van politici. Ook wordt veel gesproken over de rol van de rechter in ‘kleine’ zaken, denk hierbij aan huurproblemen, schulden, minder ernstige vormen van criminaliteit en overlast. Steeds vaker probeert de rechter niet alleen het juri...