Er bestaat een hardnekkige mythe dat Joden in ons land weinig tot geen verzet zouden hebben gepleegd toen ze tijdens de bezetting werden afgevoerd naar de vernietigingskampen. Niets is minder waar, laat historicus Ben Braber zien in deze indrukwekkende studie naar de vele vormen van Joods verzet in Nederland.

In zijn even noodzakelijke als aangrijpende nieuwe boek schetst Braber een panoramisch beeld van breed gedragen Joods verzet. Mensen als de bokser Ben Bril, schoonmaakster Rosa Boekdruk...

Begin maart 1943, wanneer de jodendeportaties in Nederland enige stagnatie vertonen, besluit de Duitse bezetter het premiewapen in te zetten. Een groep van dertig, later vijftig, Nederlandse collaborateurs wordt vrijgesteld voor de betaalde jodenjacht. Deze leden van de ‘Colonne Henneicke’ krijgen zeven gulden vijftig per ingeleverde jood. Op deze manier sporen de Nederlandse jagers tussen de acht- en negenduizend slachtoffers op, van wie de meesten in de vernietigingskampen terechtkomen.

...

Veel mensen kennen de naam Julius Spier uit de dagboeken van de Joodse schrijfster Etty Hillesum. Spier (1887-1942) was een uit Berlijn gevluchte therapeut en handlezer. Begin 1941 analyseerde hij Hillesums handen, waarna zij achtereenvolgens zijn cliënt, leerling, secretaresse en geliefde werd.

Wie was deze man die op Etty en veel anderen zo’n aantrekkingskracht uitoefende? Spier is vanwege zijn handleeskunde (een pseudowetenschap) en therapeutisch grensoverschrijdend gedrag vaak neergeze...