De West-Indische Compagnie beschikte over een uitstekende inlichtingendienst. In opdracht van hoofdkaartenmaker Hessel Gerritsz leverden uit de West terugkerende functionarissen hun logboeken in op het West-Indisch Huis in Amsterdam. Daar werden alle nautische, geografische, militaire en economische details systematisch geïnventariseerd. In 1629 werd daaruit een eerste Braziliaans Handboek samengesteld, bedoeld voor de commandanten van de invasiemacht die begin 1630 een bruggenhoofd in Perna...

Voor Nederlanders ligt de watersnoodramp uit 1953 nog vers in het geheugen. Deze stormvloed is echter de meest recente in een lange reeks overstromingen die Nederland hebben gevormd.

Door overstromingen werd Texel een eiland, ontstonden de Biesbosch en de Zuiderzee, verdween de helft van Friesland en verloor Dordrecht haar positie aan Amsterdam. Van Zeeland tot Groningen en van Nijmegen tot Roermond: overal heeft het water zijn sporen achter gelaten. Het vormt een onlosmakelijk deel van ons c...

Muze, vertel is een handzame, rijke en vernieuwende inleiding in de literatuur van de Griekse en Romeinse oudheid, van Homeros tot en met de late oudheid. In chronologisch geordende hoofdstukken gaan de auteurs in op verschillende genres, auteurs en werken. Zij plaatsen deze nadrukkelijk in een historische en culturele context en in de bredere literaire tradities van de oudheid. Korte vertaalde citaten illustreren stilistische kenmerken of inhoudelijke kwesties, maar bieden de lezer ook en vo...

De dertiende-eeuwse 'Rijmbijbel' van Jacob van Maerlant is het oudste geïllustreerde handschrift in het Nederlands. Het boek bevat een berijmde hervertelling van de Bijbel, gevolgd door een geschiedenis van de Joodse opstand tegen de Romeinen, ruim na het leven van Jezus. Het handschrift is rijkelijk geïllustreerd, met niet minder dan 159 kostbare miniaturen. Vanwege de beroemde auteur, het luxueuze karakter en het artistieke niveau van de verluchting behoort het tot de internationale topst...

Toen Siddhartha Mukherjee een jonge, uitgeputte en geïsoleerde arts in opleiding was, ontdekte hij een boek dat zijn kijk op het medisch beroep voorgoed zou veranderen. Dat boek, The Youngest Science, dwong Mukherjee tot het formuleren van een urgente, fundamentele vraag: is de geneeskunst een 'wetenschap'? Wetenschappen moeten wetten kennen: waarheidsuitspraken die zijn gebaseerd op herhaalde experimenten die universele eigenschappen van de natuur beschrijven. Maar kent de geneeskunst zulke...

Werelddenkers zijn filosofen die de wereld zo goed mogelijk willen begrijpen, maar zich ook waardig willen verhouden tot die wereld – tot hun gemeenschappen, leerlingen, overheden, andere filosofen en niet in de laatste plaats tot zichzelf. In deze toegankelijke en diepgaande geschiedenis van de westerse filosofie laten Gerard Drosterij en Bob van Geffen deze denkers zelf aan het woord komen, en is er speciale aandacht voor hun stellingname in politiek en godsdienst. Werelddenkers vertelt e...

Mensen zijn denkende stukjes van de evoluerende kosmos. Onze samenleving lijkt

echter een noodtoestand te naderen qua klimaat, milieu en mondiale conflicten.

Bert Koene, natuurkundige en historisch onderzoeker, verkent onze voor-

geschiedenis en onderzoekt toekomstscenario’s.

Hij laat zien dat de fysieke wereld heel anders in elkaar zit dan wij intuïtief

denken, maar ook dat zij als het ware is gemáákt voor leven. Oorzaak van onze

huidige crises is volgens Koene het feit dat het gevoel n...

De van oorsprong zestiende-eeuwse Bibliotheca Enchusana of Librije van

Enkhuizen is een van de oudste institutionele bibliotheken in Nederland die nog

steeds in situ wordt bewaard. Sinds het begin van de zeventiende eeuw bevindt

de collectie zich in de Westerkerk in Enkhuizen. De Librije is een belangrijk

boekwetenschappelijk monument, maar biedt ook een uniek venster op het

verleden van de stad.

Daphne Wouts reconstrueert de eeuwenlange geschiedenis

van de bibliotheek aan de hand van histor...

Frits van der Meer (1904-1994) veroorzaakte in 1941 een kleine revolutie met zijn Catechismus, die een compleet nieuwe manier van geloofsverkondiging presenteerde. Zijn Augustinus de Zielzorger geldt nog steeds als het beste boek over Augustinus’ pastorale praktijk. Terwijl hij als hoogleraar kunstgeschiedenis in Nijmegen aan de weg timmerde, leidde zijn zus Bertha een verborgen leven als zuster Martina, moniale in de karmel van Drachten. Ze correspondeerden ruim veertig jaar met elkaar. Zi...

De Duitse bezetter en zijn Nederlandse handlangers poogden gedurende de Tweede Wereldoorlog om de Nederlandse letterkunde naar hun hand te zetten. Ze trachtten verschillende teksten en auteurs door censuur uit te bannen, terwijl schrijvers ook actief de ‘smaakmakers van de Nieuwe Orde’ propageerden. Met aandacht voor auteurs als Henri Bruning en Jan van der Made en uitgever George Kettmann bestudeert Nederlandse nationaalsocialistische letterkunde welke activiteiten deze repertoirevormers...