De zestiende eeuw staat bekend als de eeuw van politieke en religieuze verandering. Jos de Weerd onderzoekt hoe de omwenteling van kerk en wereld werd beïnvloed door lokale gemeenschappen, en andersom. Hij richt zich daarbij op de Veluwe, een deel van het hertogdom Gelre dat een strategische rol speelde in de machtsverhoudingen in de Nederlanden.

Op de Veluwe voltrok zich een katholiek vernieuwingsproces, dat door onverwachte gebeurtenissen omsloeg in een protestantse hervorming. Daar zag he...

Bij het beantwoorden van medisch-ethische vragen kan het helpen om te

kijken naar de ontwikkeling van het denken hierover. Aangezien de wortels van

onze geneeskunde in de Oudheid liggen, presenteert Florian Steger een

verzameling bronteksten. Ze laten de belangrijke tradities zien die zijn

vastgelegd in studieboeken. De dagelijkse praktijk en ervaringen van

patiënten worden getoond aan de hand van inscripties, ooggetuigenverslagen

en materiële overblijfselen. Steger begint bij de vroegste b...

Dat er in Zuid-Afrika Afrikaans wordt gesproken en geschreven, is algemeen

bekend en dat er in de zeventiende- en achttiende eeuw, de tijd van de VOC,

door ambtenaren in de Kaapkolonie officiële journalen en rapporten in het

Nederlands werden geschreven, zal niemand verbazen. Er bestaat echter

ook een Zuid-Afrikaanse Nederlandse literatuur: poëzie, toneel en

verhalend proza geschreven in het Nederlands door inwoners van Zuid-

Afrika. Daar is in de geschiedschrijving van de Nederlandse liter...

De West-Indische Compagnie beschikte over een uitstekende inlichtingendienst. In opdracht van hoofdkaartenmaker Hessel Gerritsz leverden uit de West terugkerende functionarissen hun logboeken in op het West-Indisch Huis in Amsterdam. Daar werden alle nautische, geografische, militaire en economische details systematisch geïnventariseerd. In 1629 werd daaruit een eerste Braziliaans Handboek samengesteld, bedoeld voor de commandanten van de invasiemacht die begin 1630 een bruggenhoofd in Perna...

Voor Nederlanders ligt de watersnoodramp uit 1953 nog vers in het geheugen. Deze stormvloed is echter de meest recente in een lange reeks overstromingen die Nederland hebben gevormd.

Door overstromingen werd Texel een eiland, ontstonden de Biesbosch en de Zuiderzee, verdween de helft van Friesland en verloor Dordrecht haar positie aan Amsterdam. Van Zeeland tot Groningen en van Nijmegen tot Roermond: overal heeft het water zijn sporen achter gelaten. Het vormt een onlosmakelijk deel van ons c...

Toen Siddhartha Mukherjee een jonge, uitgeputte en geïsoleerde arts in opleiding was, ontdekte hij een boek dat zijn kijk op het medisch beroep voorgoed zou veranderen. Dat boek, The Youngest Science, dwong Mukherjee tot het formuleren van een urgente, fundamentele vraag: is de geneeskunst een 'wetenschap'? Wetenschappen moeten wetten kennen: waarheidsuitspraken die zijn gebaseerd op herhaalde experimenten die universele eigenschappen van de natuur beschrijven. Maar kent de geneeskunst zulke...

Muze, vertel is een handzame, rijke en vernieuwende inleiding in de literatuur van de Griekse en Romeinse oudheid, van Homeros tot en met de late oudheid. In chronologisch geordende hoofdstukken gaan de auteurs in op verschillende genres, auteurs en werken. Zij plaatsen deze nadrukkelijk in een historische en culturele context en in de bredere literaire tradities van de oudheid. Korte vertaalde citaten illustreren stilistische kenmerken of inhoudelijke kwesties, maar bieden de lezer ook en vo...

De dertiende-eeuwse 'Rijmbijbel' van Jacob van Maerlant is het oudste geïllustreerde handschrift in het Nederlands. Het boek bevat een berijmde hervertelling van de Bijbel, gevolgd door een geschiedenis van de Joodse opstand tegen de Romeinen, ruim na het leven van Jezus. Het handschrift is rijkelijk geïllustreerd, met niet minder dan 159 kostbare miniaturen. Vanwege de beroemde auteur, het luxueuze karakter en het artistieke niveau van de verluchting behoort het tot de internationale topst...

Dr. R.E.M. (Dolf) van den Brink (1919-1997) is misschien wel de markantste uitgever van de twintigste eeuw. Met een hoofd voor cijfers heeft de 'man van Elsevier' tussen 1944 en 1980 een internationale uitgeverij opgebouwd. Met een hart voor kunst heeft hij als gangmaker van Singer Laren naam gemaakt. Het uitgeverijbedrijf en het boekenvak in zijn geheel danken aan deze bestuurder initiatieven die tot op de dag van vandaag doorwerken.

Dolf van den Brink was 'een vat vol tegenstrijdigheden'. Al...

Werelddenkers zijn filosofen die de wereld zo goed mogelijk willen begrijpen, maar zich ook waardig willen verhouden tot die wereld – tot hun gemeenschappen, leerlingen, overheden, andere filosofen en niet in de laatste plaats tot zichzelf. In deze toegankelijke en diepgaande geschiedenis van de westerse filosofie laten Gerard Drosterij en Bob van Geffen deze denkers zelf aan het woord komen, en is er speciale aandacht voor hun stellingname in politiek en godsdienst. Werelddenkers vertelt e...