‘De mens is ertoe veroordeeld vrij te zijn, want hij heeft zichzelf niet geschapen. Maar eenmaal in de wereld geworpen is hij verantwoordelijk voor alles wat hij doet.’ Met die woorden kondigde Jean-Paul Sartre in 1945 een nieuwe filosofie aan die de wereld stormenderhand zou veroveren: het existentialisme. Daarin heeft de mens geen doel, geen bestaansreden, geen essentie. Hij moet zijn existentie zelf vorm geven: ‘Je bent vrij, kies maar’, zegt Sartre tegen hem. Maar je kiest niet al...

Tot de jaren zestig bezegelde het huwelijk een hiërarchische verhouding. Door te trouwen kwam de man aan het hoofd van het gezin en werd de vrouw handelingsonbekwaam. Ze mocht niet zelf contracten sluiten, werken of een bankrekening beheren. Nog een effect: de huwelijkswetgeving criminaliseerde homoseksualiteit en maakte sommige kinderen wettig en andere ‘onwettig’. Dit boek beschrijft de opkomst en het verval van het hiërarchische huwelijk. Het eindigt met de komst van het recht om te ...

In zijn liefde voor de natuur en zijn intense beleving en reflectie op zijn gevoelens past Mahler feilloos in onze tijd.J an Auke Walburg bespreekt van elke symfonie de relatie die de muziek heeft met de achtergrond en de gebeurtenissen in het leven van Mahler. Hij baseert zich daarbij op opmerkingen van Mahler zelf, van Alma, van zijn vrienden en andere tijdgenoten. Daarmee ontstaat een helder inzicht in de betekenis van de symfonieën, een boeiend portret van Gustav Mahler en een overzicht ...

Kunsthistoricus Peter Karstkarel (1945) is groot kenner van de Friese kunstwereld die metzijn recensies reputaties van beeldende en uitvoerende kunstenaars kon maken en breken. In 26 persoonlijke schetsen doet hij verslag van zijn avonturen in de culturele kringen van de geschiedenis, beeldende kunst en architectuur uit Friesland en de wereld eromheen.

‘Wel aardig, nou?’ is een gevleugelde uitdrukking van Peter Karstkarel bij het beleven van iets moois. Een quote, geleend van de kunstenaa...

Wandelgids

Bonifatius Kloosterpad

De wandelgids Bonifatius Kloosterpad bevat twaalf aaneengesloten etappen en dertien lokale rondwandelingen. In totaal beslaat het wandelnetwerk zo’n 450 km in oostelijk Fryslân, het gebied tussen Schiermonnikoog en Wolvega.

Auteur Fokko Bosker neemt de wandelaar mee in een schitterend gebied met veel cultuur en natuur. Hij laat je wandelen naar oude kloosterlocaties en uithoven. Een tocht door Wad en Woud, een rijke afwisseling van streeklandschappen en pr...

We zijn er altijd van uitgegaan dat er één universum is. Maar stel dat er meerdere zijn? Als dat zo is, zo voorspelde de Albanese natuurkundige Laura Mersini-Houghton, dan moeten de sporen van die andere universa zichtbaar zijn in de kosmische achtergrondstraling. Inmiddels bevestigen verschillende satellietmetingen haar hypothese. We leven in een multiversum; een multiversum dat niet ontstaan kan zijn door een simpele Big Bang en waarin zwarte gaten anders werken dan tot nu toe gedacht.

M...

Wist je dat 34 april als datum best nuttig is en dat sommige rivieren omhoog stromen? Dat de maan om zijn eigen as draait, het omslag van dit boek rood is en de Mount Everest niet altijd de hoogste berg is op Aarde? Als je zaken vanuit een ander perspectief bekijkt – va­nuit de ruimte, vanuit een andere cultuur of vanuit een wiskundig model bijvoorbeeld – stuit je contra-intuïtieve inzichten die gewoon waar zijn. De Franse wiskundige en bestsellerauteur Michaël Launay zet ons in dit bo...

De Zwitserse filosoof en psychiater Ludwig Binswanger (1881-1966) beschrijft liefde en vriendschap op een manier die zijn gelijke niet kent in het huidige filosofische landschap. Zo beschrijft hij de liefdesgroet als beginpunt van een nieuwe wijze van in de wereld zijn.

Binswanger ontwikkelt zijn ideeën in dialoog met de Duitse denker Martin Heidegger, maar heeft ook grote kritiek op diens fundamentele individualisme. Aan de hand van de twee Duitse denkers verheldert Joeri Schrijvers wat lie...

'Wij menen dat er geen politieman, geen V-Mann, zelfs geen provocateur is geweest die de Nederlandse zaak zo een onmetelijke schade heeft berokkend als de schepper van het persoonsbewijs, Lentz,’ schreef historicus Loe de Jong. Lentz was hoofd van de Rijksinspectie voor de Bevolkingsregisters en de bedenker van het beruchte persoonsbewijs. Met zijn perfect geordende bevolkingsadministratie was hij de Duitse bezetter erg van dienst.

Lentz verdedigde zich na de oorlog, net als Eichmann, door...

De Friese kolonel Ignatius van Kingma (1621-1700) was cavalerist in het leger van stadhouder Willem III. In het rampjaar

1672 vielen meerdere landen de Republiek binnen, zodat ook Van Kingma aan meerdere fronten actief was. Bij Muiden vocht hij tegen het leger van de Franse koning Lodewijk XIV en in Friesland stond hij tegenover de Duitse oorlogsbisschop Bommen Berend.

In deze biografie reconstrueert Joost Kingma het leven en de oorlogshandelingen van de kolonel. Zijn boek voert langs het lev...