De Republiek was tijdens de Vierde Engelse Oorlog (1780-1784) niet opgewassen tegen de maritieme kracht van Groot-Brittannië. Na de Slag bij Doggersbank zouden alleen de Nederlandse kapers nog in actie komen om schepen te rantsoeneren (het vragen van losgeld) of buit te maken op de vijand. Hoewel de kaperkapiteins zowel in aantal als opgebrachte prijzen ver achterbleven bij eerdere oorlogen kregen ze daardoor wel een heldenstatus toegedicht; iets dat in die mate niet eerder voorgevallen was....

Het Nederlandse slavernijverleden is actueler dan ooit. Tot eind vorige eeuw trok het voornamelijk de aandacht van wetenschappers, maar tegenwoordig heeft bijna iedereen er een mening over. Sinds de Black Lives Matter-protesten is deze zwarte bladzijde uit de Nederlandse geschiedenis zelfs een van de meest besproken onderwerpen. Hoe dachten onze voorvaderen over slavernij, zijn we er rijk van geworden en is het hedendaagse racisme een van de wrange vruchten van dat donkere verleden? Vragen te...

Er gaat haast geen week voorbij zonder ophef over een spotprent. Dat is niet alleen nu zo. Al zolang de drukkunst bestaat geven tekenaars satirisch commentaar op gebeurtenissen en personen. En al zolang zij dat doen oogsten zij daarmee zowel lof en bewondering als weerzin en zelfs haat.

Historicus Henk Slechte verdiept zich al zijn hele leven in de spotprent. In deze rijk geïllustreerde uitgave leidt hij de lezer aan de hand van zo’n 100 spotprenten door de Nederlandse geschiedenis, van 1...

'Wiel en rups' behandelt de naoorlogse motorisering en mechanisering van de Koninklijke Landmacht. Jeeps, vrachtauto's, motorfietsen, autobussen, pantservoertuigen, geschut, bouwmachines, opleggers en aanhangwagens: alles wat kon en kan rijden passeert de revue. Van de bekende DAF-vrachtauto's tot de Dodge-weapon carrier, van de lichte tank AMX tot de Leopard 2. Ook is er aandacht voor veel bijzonder materieel, waaronder brandweervoertuigen en voertuigen voor de explosievenopruiming, de Milit...

Cornelis (Kees) Abrahamsz jr. (1802-1879) kwam uit een familie van Amsterdamse kooplieden, scheepsbevrachters en reders. Hij wilde bij de marine, maar het werd de koopvaardij, waar hij ‘het goud in mijn beurs in plaats van op de rok’ kon verdienen. Op zijn zevenentwintigste werd hij kapitein. In totaal maakte Kees vijftig zeereizen. Hij trouwde met Catharina (Kaatje) Douwes Dekker. Zijn 'Herinneringen', geschreven voor zoon Theodorus, zijn openhartig, humoristisch en soms emotioneel, met ...

Johan Maurits (1604-1679), bouwheer van het Mauritshuis, staat bekend als mecenas van kunst en architectuur. Over zijn optreden als koloniaal bestuurder in Brazilië is minder geschreven. Namens de West-Indische Compagnie was hij tussen 1636 en 1644 gouverneur-generaal van het noordoosten van het land. De ‘periode-Johan Maurits’ was van groot belang voor Nederlands-Brazilië, de WIC en de Nederlandse slavernijgeschiedenis.

'Graaf en gouverneur' zet Johan Maurits als bestuurder en opperbe...

Het leger was nooit populair in Nederland, maar de weerzin tegen al wat militair is bereikte een hoogtepunt in de tweede helft van de vorige eeuw. In progressieve kringen werd het als stoer wapenfeit gezien om je aan de dienstplicht te onttrekken. Militaire waakzaamheid, daar moesten anderen maar voor zorgen. Nu, na de wake-upcalls van Trump (zorg eens voor je eigen defensie) en Poetin (de Russen komen), is die opvatting niet meer zo vanzelfsprekend. Herman Vuijsje was een van de velen die zi...

Tussen 1945 en 1968 maakten zo’n 300.000 mensen de oversteek van Indonesië naar Nederland. Wie ging er wanneer weg? Wat waren de redenen voor hun vertrek? Hoe verliep de reis? En de aankomst in Nederland? Met tientallen kaarten, grafieken en infographics laat de Atlas van de oversteek zien hoe deze beweging van mensen, in gang gezet door oorlog en dekolonisatie, eruitzag. De historische foto’s en persoonlijke verhalen geven de oversteek een gezicht. Met deze atlas brengt het Indisch Heri...

Tineke Bennema geeft een unieke reconstructie van het leven van een slaafgemaakte Afrikaanse jongen, die later in Suriname Albertus Van van de Vijver zou gaan heten. Op basis van uitvoerig archiefonderzoek slaagt Bennema erin het leven van Albertus in detail op te tekenen, van zijn ontvoering tot aan zijn dood in 1848.

Albertus was een man van karakter en trots. Hij wist zichzelf vrij te kopen. Maar nadat hij zijn vrijheid had verkregen, zou hij als zwarte man rechteloos in de witte samenlev...

Decennialang is in de media gesproken over gewelddadige, gehersenspoelde, ongedisciplineerde en ongeorganiseerde leden van de nationalistische jeugdorganisatie (‘pemoeda’) die moordend en plunderend door het land trokken met als gevolg tienduizenden doden. Uit deze reconstructies blijkt dat lang niet alle pemoeda gewelddadig waren. Pemoeda reageerden in meerderheid op de oproep van Soekarno om alle bedreigde (Indo-)Europeanen vanaf 11 oktober 1945 in republikeinse kampen te interneren om ...